Giáo án điện tử Toán 5 kết nối Bài 22: Phép chia số thập phân (P2)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐẾN VỚI BUỔI HỌC HÔM NAY

BÀI 22: PHÉP CHIA SỐ THẬP PHÂN

Tiết 3: Chia một số tự nhiên cho một số thập phân

KHỞI ĐỘNG

Quan sát, đọc bóng nói

và trả lời câu hỏi.

Em hãy nêu bài toán phù hợp với tình huống.

Bài toán: Một chiếc bể có đáy là hình chữ nhật. Biết rằng diện tích đáy bể là 57 dm2, chiều dài đáy là 9,5 dm. Hỏi chiều rộng của đáy bể là bao nhiêu đề - xi – mét?

Em hãy nêu mối quan hệ giữa chiều dài, chiều rộng và diện tích hình chữ nhật

Diện tích = chiều dài chiều rộng

Chiều dài = diện tích : chiều rộng

Chiều rộng = diện tích : chiều dài

Muốn biết được chiều rộng của đáy bể là bao nhiêu, ta thực hiện phép tính gì?

Ta thực hiện phép tính chia:

57 : 9,5

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ

1. Chia một số tự nhiên cho một số thập phân

Ví dụ 1: Tính rồi so sánh kết quả

4,5 : 9 và (4,5 x 10) : (9 x 10)

Thực hiện lần lượt các phép tính (từ trái sang phải) rồi so sánh kết quả vừa tìm được.

• Thực hiện phép tính 4,5 : 9
• Thực hiện phép tính (4,5 10) : (9 10)

Phép chia một số tự nhiên cho một số tự nhiên được thương là một số thập phân.

Bài giải

Phép chia một số thập phân cho một số tự nhiên

Khi nhân số bị chia và số chia cùng một số khác 0 thì thương không thay đổi.

• Ta có:

Ví dụ 2: 57 : 9,5 = ? (dm)

Thực hiện đặt phép tính chia 57 và 9,5.

Ta thực hiện như sau:

Cách 1

Nhân số bị chia và số chia với một số khác 0 (nhân với 10)

Cách 2

Bài giải

Ta có: 57 : 9,5 = (57 10) : (9,5 10) = 570 : 95 = 6

Vậy 57 : 9,5 = 6 (dm).

• Phần thập phân của số chia (9,5) có một chữ số.
• Viết thêm một chữ số 0 vào bên phải số bị chia (57) được 570; bỏ dấu phẩy ở số chia được 95.
• Thực hiện phép chia 570 : 95

Cách 2

2. Quy tắc chia một số tự nhiên cho một số thập phân

Muốn chia một số tự nhiên cho một số thập phân :

• Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì viết thêm vào bên phải số bị chia bấy nhiêu số 0.
• Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia các số tự nhiên.

LUYỆN TẬP

Bài tập 1: Đặt tính rồi tính

7 : 3,5 702 : 7,2

128 : 0,25 54 : 0,45

Vậy 7 : 3,5 = 2.

Vậy 702 : 7,2 = 97,5.

Vậy 128 : 0,25 = 512.

Vậy 5 400 : 45 = 120

Bài tập 2: Số?

Một nhà khảo cổ đã đổ hết 15 l dầu vào các rô – bốt chuột chũi, mỗi rô – bốt 0,75 l dầu. Vậy có tất cả ? rô – bốt chuột chũi.

Ta thực hiện phép tính chia để biết được có bao nhiêu rô – bốt chuột chũi

Bài giải

• Thực hiện phép tính 15 : 0,75

VẬN DỤNG

Bài tập 3: Cho biết trên 1,5 ha đất thu hoạch được 3 tấn hạt điều thô. Hỏi trên mỗi héc – ta đất đó, người ta thu hoạch được bao nhiêu tấn hạt điều thô?

Tóm tắt:

• 1,5 ha đất: 3 tấn hạt điều.
• 1 ha đất ? tấn hạt điều.

Bài giải

Trên mỗi héc – ta đất thu được hoạch được số tấn hạt điều thô là:

3 : 1,5 = 2 (tấn)

Đáp số: 2 tấn hạt điều thô.

Hoạt động trải nghiệm

“Tìm thẻ”:

• Các em chơi theo nhóm (4 em), mỗi nhóm nhận các thẻ ghi phép tính số tự nhiên chia cho số thập phân và các thẻ kết quả của phép chia, đặt úp xuống mặt bàn.
• Mỗi lượt chơi, 1 em học sinh được lật hai thẻ: 1 thẻ ghi phép tính, 1 thẻ ghi kết quả. Nếu được hai thẻ ghi phép tính và kết quả thích hợp thì được lấy 2 thẻ. Nếu không đúng thì úp lại đúng vị trí cũ và đến lượt bạn khác chơi.
• Em nào lấy được nhiều thẻ nhất thì giành chiến thắng.

CỦNG CỐ, DẶN DÒ

Ôn tập kiến thức đã học.

Hoàn thành bài tập trong SBT.

Đọc và chuẩn bị trước Tiết 4: Chia một số thập phân cho một số thập phân

BÀI 22: PHÉP CHIA SỐ THẬP PHÂN

Tiết 4: Chia một số thập phân cho một số thập phân

KHỞI ĐỘNG

Quan sát, đọc bóng nói và trả lời câu hỏi.

Em hãy nêu bài toán phù hợp với tình huống.

Bài toán: Nhào 2,48 kg bột mì thì cần 1,6 l nước. Hỏi mỗi lít nước sẽ nhào với bao nhiêu ki – lô – gam bột mì?

Muốn tính được số lượng bột mì, ta làm như thế nào?

Ta thực hiện phép tính chia:

2,48 : 1,6

Em có nhận xét gì về số chia, số bị chia của phép tính trên?

Đây là phép chia một số thập phân cho một số thập phân.

“Để tìm được kết quả của phép tính 2,48 : 1,6, ta làm như thế nào?”

HOẠT ĐỘNG KHÁM PHÁ

Ví dụ 1: 2,48 : 1,6 = ? (kg)

• Thực hiện đặt phép tính chia 2,48 và 1,6.
• Ta thực hiện như sau:

1. Chia một số thập phân cho một số thập phân

Ví dụ 1: 2,48 : 1,6 = ? (kg)

• Phần thập phân của số 1,6 có một chữ số.
• Chuyển dấu phẩy của số 2,48 sang bên phải một chữ số được 24,8; bỏ dấu phẩy ở số 1,6 được 16.
• Thực hiện phép chia 24,8: 16.

1. Chia một số thập phân cho một số thập phân

Ví dụ 2: 5,4 : 0,25 = ?

Bài giải

Ta đặt tính rồi tính như sau:

• Phần thập phân của số 0,25 có hai chữ số.
• Chuyển dấu phẩy của số 5,4 sang bên phải một chữ số và viết thêm một chữ số 0 vào bên phải được số 540; bỏ dấu phẩy ở số 0,25 được 25.
• Thực hiện phép chia 540 : 25

2. Quy tắc chia một số thập phân cho một số thập phân

• Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì chuyển dấu phẩy ở số bị chia sang bên phải bấy nhiêu chữ số.
• Nếu chữ số ở phần thập phân của số bị chia ít hơn chữ số chữ số ở phần thập phân của số chia thì ta viết thêm các chữ số 0 vào bên phải số bị chia cho đủ.
• Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện chia như chia hai số tự nhiên.

Quy tắc

LUYỆN TẬP

Bài tập 1: Đặt tính rồi tính

48,3 : 3,5 144,55 : 3,5 3 : 0,25

Muốn chia một số tự nhiên cho một số thập phân:

• Đếm xem có bao nhiêu chữ số ở phần thập phân của số chia thì viết thêm vào bên phải số bị chia bấy nhiêu chữ số 0.
• Bỏ dấu phẩy ở số chia rồi thực hiện phép chia như chia các số tự nhiên.

48,3 : 3,5 144,55 : 3,5 3 : 0,25

TRÒ CHƠI HÁI TÁO

--------------- Còn tiếp ---------------