Sẵn sàng đón nhận và quyết tâm vượt qua thử thách trong học tập và đời sống.
Vận dụng một cách linh hoạt những kiến thức, kĩ năng đọc học tập để hoàn thành nhiệm vụ.

Năng lực riêng:

Thực hiện được kĩ thuật rời tiếng trên đàn phím điện tử.
Thể hiện đúng cao độ, trường độ, sắc thái các bài tập tiết tấu, giai điệu, hòa âm; duy trì được tốc độ ổn định.

3. Phẩm chất

Tích cực tìm tòi và sáng tạo trong học tập.
Có ý chí vượt qua khó khăn để đạt kết quả tốt trong học tập.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC

1. Đối với giáo viên

SGK, SGV Âm nhạc 11.
Đàn phím điện tử, máy nghe nhạc.
Máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

SGK Âm nhạc 11.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: GV gợi mở, kích thích HS mong muốn tìm hiểu về các nội dung mới, lí thú của bài học.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu khái niệm về đàn rời tiếng; tìm hiểu về đàn gam và hợp âm rải của giọng La thứ theo kĩ thuật đàn rời tiếng.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về đàn rời tiếng.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành các nhóm và thảo luận:

+ Nêu khái niệm về đàn rời tiếng.

+ Thực hiện đàn gam và hợp âm rải của giọng La thứ theo kĩ thuật đàn rời tiếng.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi:

+ Khái niệm đàn rời tiếng:

Đàn rời tiếng là kĩ thuật diễn tấu âm nhạc sao cho các nốt nhạc không liền nhau mà tách rời thành từng âm thanh riêng biệt.
Kí hiệu bằng dấu chấm kết hợp với dấu luyến đặt ở phía trên hoặc ở phía dưới nốt nhạc.

+ Đàn gam và hợp âm rải của giọng La thứ theo kĩ thuật đàn rời tiếng:

Gợi ý: https://youtu.be/DJ0GT_mMV-w?si=Bfbn9gkl1iW-DtiD (0p00 – 6p28)

- GV yêu cầu HS lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, và chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 3 – Thực hành đàn rời tiếng.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đàn gam và hợp âm rải của giọng Rê thứ tự nhiên theo kĩ thuật đàn rời tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết cách đàn gam và hợp âm rải của giọng Rê thứ tự nhiên theo kĩ thuật đàn rời tiếng.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS về đàn gam và hợp âm rải của giọng Rê thứ tự nhiên theo kĩ thuật đàn rời tiếng.

c. Sản phẩm: HS thực hiện đàn gam và hợp âm rải của giọng Rê thứ tự nhiên theo kĩ thuật đàn rời tiếng và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2: Đàn các hợp âm ba chính của giọng Rê thứ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS biết cách đàn các hợp âm ba chính của giọng Rê thứ.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS về đàn các hợp âm ba chính của giọng Rê thứ.

c. Sản phẩm: HS thực hiện đàn các hợp âm ba chính của giọng Rê thứ và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 3: Bài kĩ thuật đàn rời tiếng

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS thực hiện bài kĩ thuật đàn rời tiếng.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS về bài kĩ thuật đàn rời tiếng.

c. Sản phẩm: HS thực hiện kĩ thuật đàn rờitiếng và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Trình diễn độc tấu bài Donut.

- Đệm hát đoạn 1 bài Mùa xuân đầu tiên.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS tìm hiểu về bài Donut và bài Mùa xuân đầu tiên.

c. Sản phẩm: Phần biểu diễn bài Donut, Mùa xuân đầu tiên của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 1: Độc tấu bản nhạc

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành các nhóm và yêu cầu HS thực hiện nhiệm vụ: Tìm hiểu một số thông tin về nội dung, ý nghĩa, giá trị nghệ thuật của bài Donut.

BÀI MẪU

- GV yêu cầu HS lắng nghe, quan sát bản nhạc và trả lời câu hỏi: Xác định câu nhạc, đoạn nhạc, các hợp âm đàn tay trái, các kĩ thuật đàn của tay phải, các âm sắc cần sử dụng, các tiết điệu phù hợp.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hành độc tấu theo nhóm: đàn riêng giai điệu tay phải; đàn hợp âm đệm tay trái.

- HS ghép 2 tay chung, độc tấu bài Donut, theo tốc độ từ chậm đến nhanh.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời một số HS báo cáo kết quả nhiệm vụ trước lớp.

Gợi ý:

+ Xác định các kĩ thuật đàn giai điệu có trong bài.

+ Đàn riêng phần giai điệu từ chậm đến tốc độ quy định của bài, đúng kĩ thuật.

+ Lựa chọn tiết điệu đệm phù hợp.

+ Đàn riêng phần hợp âm với tiết điệu đệm, sau đó ghép hai tay với tiết điệu từ chậm đến tốc độ quy định của bài.

+ Thực hiện đúng số ngón tay và các kí hiệu chỉ dẫn có trong bản nhạc.

- GV mời HS khác quan sát, lắng nghe và nhận xét (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV chuyển sang hoạt động mới.

Hoạt động 2: Nhận xét phần độc tấu

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho các nhóm HS trình bày độc tấu bài Donut.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện luyện tập độc tấu theo nhóm.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời một số HS trình diễn độc tấu bài Donut trước lớp.

- GV mời HS khác quan sát, lắng nghe và nhận xét (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV chuyển sang hoạt động mới.

Hoạt động 3: Đặt hợp âm đệm

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát trích đoạn bài Mùa xuân đầu tiên để tìm hiểu về giọng điệu của bài.

BÀI MẪU

- GV yêu cầu HS đặt hợp âm đệm cho câu nhạc trên bằng cách vận dụng các hợp âm đã học trong giọng Rê thứ.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đặt hợp âm đệm cho câu nhạc theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời một số HS trả lời câu hỏi: Bài hát Mùa xuân đầu tiên có giọng điệu thong thả.

- GV mời một số HS trình bày trước lớp.

- GV mời HS khác quan sát, lắng nghe và nhận xét (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV chuyển sang hoạt động mới.

Hoạt động 4: Đệm hát

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS tìm hiểu về một số thông tin về tác giả, nội dung, ý nghĩa, giá trị nghệ thuật bài Mùa xuân đầu tiên.

BÀI MẪU

- GV chia HS thành các nhóm, yêu cầu quan sát bản nhạc Mùa xuân đầu tiên: Hãy tìm hiểu về giọng điệu, các hợp âm đàn tay trái, các tiết điệu phù hợp,...

- GV tiếp tục yêu cầu HS thực hiện theo nhóm và lựa chọn tiết điệu đệm phù hợp, tập bấm hợp âm đệm bằng tay trái, theo tốc độ từ chậm đến nhanh.

- GV hướng dẫn HS thực hiện:

+ Lựa chọn tiết điệu đệm phù hợp.

+ Đàn riêng phần hợp âm với tiết điệu từ chậm đến tốc độ quy định của bài.

+ Sử dụng nút chức năng trên đàn để thay đổi âm hình tiết tấu của tiết điệu đệm.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhóm theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời các nhóm báo cáo kết quả trước lớp.

Bài Mùa xuân đầu tiên:

+ Tác giả:

Văn Cao (1923 – 1955) là một nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ, chiến sĩ biệt động ái quốc người Việt Nam.
Ông là một trong những nhạc sĩ có sức ảnh hưởng lớn nhất của nền Tân nhạc Việt Nam. Ông được giới chuyên môn và công chúng yêu nhạc đánh giá một cách rộng rãi là một trong ba nhạc sĩ nổi bật nhất của nền âm nhạc hiện đại Việt Nam trong thế kỷ XX.
Một số bài hát tiêu biểu: Tiến quân ca, Bến xuân, Suối mơ, Tiến về Sài Gòn, Trường ca sông Lô,...

+ Nội dung: Không sử dụng gì nhiều ngoài chất liệu hiện thực, bức tranh mùa xuân của Văn Cao ở đây gần gũi và bình dị như hơi thở, sự sống của những người dân nghèo trên khắp đất nước. Đó là tiếng gà trưa, là giọt nước mắt của ba mẹ “ba lần tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ”, là “khói bay trên sông”, là tất cả những đau thương, mất mát lẫn hạnh phúc, tin yêu về một mùa xuân mới.

+ Ý nghĩa: Bài hát được viết mừng mùa xuân độc lập đầu tiên của dân tộc cũng chính tác phẩm gần cuối trong sự nghiệp sáng tác của cố nhạc sĩ tài hoa Văn Cao.

+ Giá trị nghệ thuật:

Mùa xuân đầu tiên dẫn dắt người nghe vào một không gian âm nhạc giản dị, trong lành bằng một điệu valse khoan thai, dìu dặt.
Nhịp đưa đẩy, chậm rãi, nhịp nhàng đón bước người trở về trong niềm hân hoan ngày hội ngộ.

- GV mời HS khác quan sát, lắng nghe và nhận xét (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV chuyển sang hoạt động mới.

Hoạt động 5: Nhận xét phần đệm hát

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu các nhóm đệm cho cả nhóm hát bài Mùa xuân đầu tiên.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS luyện tập nhóm theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời các nhóm hát bài Mùa xuân đầu tiên trước lớp.

- GV mời HS khác quan sát, lắng nghe và nhận xét (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV chuyển sang hoạt động mới.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Biết cách ứng tấu bài Donut và ứng tác bài Mùa xuân đầu tiên.

- Đặt hợp đệm và đệm hát bài Tia nắng hạt mưa.

b. Nội dung: GV chia HS thành các nhóm và thực hiện theo yêu cầu.

c. Sản phẩm: Phần biểu diễn bài Donut, Mùa xuân đầu tiên, Tia nắng hạt mưa của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Nhiệm vụ 1: Biến tấu và ứng tác

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành các nhóm và thực hiện:

+ Nhóm 1: Biến tấu giai điệu bài Donut (chọn các nốt nhạc thuộc hợp âm cho sẵn, kết hợp với tiết tấu gợi ý trong SGK tr.74).

BÀI MẪU

+ Nhóm 2: Ứng tấu câu nhạc dạo đầu cho bài Mùa xuân đầu tiên (sử dụng các nốt nhạc in trong ngoặc kết hợp với tiết tấu tự chọn theo gợi ý trong SGK tr.75).

BÀI MẪU

- GV yêu cầu các nhóm đàn theo tốc độ từ chậm đến nhanh; hoán đổi nhiệm vụ giữa các nhóm.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhóm theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời một số HS trình bày kết quả trước lớp.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Đặt hợp đệm và Đệm hát

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia HS thành các nhóm và thực hiện: Đặt hợp âm đệm, lựa chọn tiết điệu phù hợp và đệm hát đoạn 1 bài Tia nắng hạt mưa, vận dụng các hợp âm đã học trong giọng Mi thứ.

BÀI MẪU

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhóm theo hướng dẫn của GV.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời một số HS trình bày kết quả trước lớp vào tiết học sau.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV lắng nghe và sửa sai cho HS.

- GV kết thúc tiết học.

BẢNG ĐÁNH GIÁ SAU BÀI HỌC

Mức độ	Tiêu chí	Đạt	Chưa đạt
Mức độ 1	Thực hiện được kĩ thuật rời tiếng trên đàn phím điện tử. Thể hiện đúng cao độ, trường độ, sắc thái các bài tập tiết tấu, giai điệu, hòa âm; duy trì được tốc độ ổn định.
Mức độ 2	Biết xác định tiết điệu, đặt hợp âm đệm, đệm hát trích đoạn bài Mùa xuân đầu tiên.
Mức độ 3	Biết độc tấu bài Donut.