Giáo án Ngữ văn 9 Kết nối bài 10: Thách thức đầu tiên: Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại

Ngày soạn: …/…/…

Ngày dạy: …/…/….

GIAI ĐOẠN 2: THỰC HIỆN DỰ ÁN

THÁCH THỨC ĐẦU TIÊN: ĐỌC ĐỂ TRƯỞNG THÀNH

TIẾT 2: ĐỌC NHƯ MỘT SỰ HỒI TƯỞNG

VĂN BẢN 1: VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ KHU VỰC RA THẾ GIỚI, TỪ TRUYỀN THỐNG ĐẾN HIỆN ĐẠI

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

• Chọn được cuốn sách cần đọc, bước đầu nhận biết các khía cạnh lịch sử văn học thể hiện ở đặc điểm nội dung và hình thức của tác phẩm.

• Đọc VB Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại (Trần Đình Sử) để nhận biết những đặc điểm cơ bản về lịch sử văn học Việt Nam, bước đầu biết vận dụng những tri thức về lịch sử văn học vào việc lựa chọn và đọc hiểu tác phẩm.

• Thực hiện việc đọc sách có hiệu quả và hoàn thành được các phiếu đọc.

2. Năng lực

Năng lực chung

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.

• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.

• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực đặc thù

• Chọn được cuốn sách cần đọc, bước đầu nhận biết các khía cạnh lịch sử văn học thể hiện ở đặc điểm nội dung và hình thức của tác phẩm.

• Đọc VB Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại (Trần Đình Sử) để nhận biết những đặc điểm cơ bản về lịch sử văn học Việt Nam, bước đầu biết vận dụng những tri thức về lịch sử văn học vào việc lựa chọn và đọc hiểu tác phẩm.

• Thực hiện việc đọc sách có hiệu quả và hoàn thành được các phiếu đọc.

3. Phẩm chất

• Yêu mến và trân trọng vẻ đẹp, giá trị của nền văn học dân tộc.

• Bồi dưỡng tình yêu với sách.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• Giáo án; 

• SGK, SGV Ngữ văn 9;

• Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi;

• Tranh ảnh về tác giả, tác phẩm;

• Bảng phân công nhiệm vụ cho HS hoạt động trên lớp;

• Bảng giao nhiệm vụ học tập cho HS ở nhà;

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Ngữ văn 9.

• Sách tham khảo, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học…

• Bảng giao nhiệm vụ học tập đã chuẩn bị ở nhà.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo được không gian đọc sách mở, thân thiện trong một số vị trí thuận lợi ở lớp học; tạo tâm thế thoải mái trước khi bắt đầu bài học.

b. Nội dung: Mỗi HS mang theo một cuốn sách (GV đã dặn dò trong tiết trước) và chia sẻ về cuốn sách đó trước lớp.

c. Sản phẩm: Những chia sẻ của học sinh.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân: Em mang cuốn sách nào đến lớp? Cuốn sách đó có ý nghĩa đối với em như thế nào? Em đã xây dựng được mục tiêu và kế hoạch đọc cho dự án “Văn học – lịch sử tâm hồn” chưa? Hãy chia sẻ với các bạn trong lớp nhé!

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 - 2 HS trình bày trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Sản phẩm: Những chia sẻ của HS.

- GV dẫn dắt vào bài học mới:  Người phương Đông có câu: “Thư trung hữu ngọc”, tức là trong sách có ngọc quý. Quả vậy, những bậc vĩ nhân hay những người thành đạt nhất đều nói rằng một trong những yếu tố có vai trò quan trọng trong việc phát triển và định hình tư duy của họ là việc đọc sách. Sách là nguồn tri thức vô tận, vô giá của nhân loại mà mỗi người có thể tự học hỏi, tìm tòi tri thức trong suốt cuộc đời của mình. Càng đọc sách càng thấy thế giới rộng lớn, sự hiểu biết của con người chỉ là hữu hạn trong thế giới mênh mông lớn rộng đó. Lê-nin từng khẳng định: “Không có sách thì không có tri thức”. Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ bắt đầu giai đoạn 2 của dự án đọc bằng việc tìm hiểu văn bản Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại của GS.Trần Đình Sử nhé!

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Xây dựng mục tiêu đọc sách

a. Mục tiêu: Xây dựng được mục tiêu đọc sách.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS lựa chọn chủ đề và thể loại VB cần đọc, trình bày mục tiêu đọc sách.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân:

+ Lựa chọn chủ đề và thể loại VB văn học cần đọc phù hợp với hệ thống bài học trong SGK Ngữ văn 9.

+ Xác định sản phẩm dự kiến, kết quả hoạt động đọc phù hợp với chủ đề, thể loại đã lựa chọn.

+ Trình bày mục tiêu đọc sách bằng các hình thức sinh động, có tính tương tác cao: thảo luận, phỏng vấn, hoặc có thể tranh biện (nếu đủ năng lực)....

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 - 2 HS trình bày trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Hoạt động 2: Lập danh mục sách theo chủ đề và thể loại phù hợp với mục tiêu đọc sách đã xây dựng và lên kế hoạch cụ thể để thực hiện hoạt động đọc sách hiệu quả

a. Mục tiêu: Lập được danh mục sách theo chủ đề và phù hợp với mục tiêu.

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS lập danh mục sách theo chủ đề và thể loại.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân:

+ Lập danh mục sách phù hợp với mục tiêu đã xây dựng trong dự án “Văn học lịch sử tâm hồn”.

+ Xây dựng kế hoạch đọc của cá nhân phù hợp với kế hoạch chung của dự án đọc.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS huy động tri thức nền, trải nghiệm cá nhân thực hiện yêu cầu được giao.

- GV quan sát, hỗ trợ HS thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 - 2 HS trình bày trước lớp. 

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá.

- Sản phẩm: HS trình bày về kế hoạch, chia sẻ cách thức và cam kết thực hiện kế hoạch, mục tiêu đọc sách.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Hoạt động 3: Tìm hiểu chung về VB Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại.

a. Mục tiêu: Đọc văn bản và thực hiện một số kĩ thuật đọc.

b. Nội dung: HS sử dụng SGK, quan sát, chắt lọc kiến thức trả lời những câu hỏi liên quan đến bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS và chuẩn kiến thức của GV.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 4: Khám phá văn bản

a. Mục tiêu: 

- Đọc hiểu được nội dung VB và trả lời được các câu hỏi về VB.

- Nhận biết những đặc điểm cơ bản về lịch sử văn học Việt Nam, bước đầu biết vận dụng những tri thức về lịch sử văn học vào việc lựa chọn và đọc hiểu tác phẩm.

b. Nội dung: Sử dụng SGK, chắt lọc kiến thức để tiến hành trả lời các câu hỏi liên quan đến văn bản Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại.

c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS và kiến thức HS tiếp thu được liên quan đến văn bản Văn học Việt Nam từ khu vực ra thế giới, từ truyền thống đến hiện đại và chuẩn kiến thức GV.

d. Tổ chức thực hiện:

--------------- Còn tiếp ---------------