Giáo án Tin học 5 Kết nối bài 13: Cấu trúc rẽ nhánh

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: HS kết nối kiến thức đã biết để chuẩn bị cho bài học. 

b. Cách thức thực hiện: 

- GV yêu cầu HS: 

 Khi chuẩn bị qua đường, em quan sát đèn tín hiệu giao thông dành cho người đi bộ (Hình 83). Em qua đường nếu đèn màu xanh và dừng lại nếu đèn màu đỏ. Việc qua đường, được thực hiện hay không tùy thuộc vào màu của đèn tín hiệu, gọi là công việc có cấu trúc rẽ nhánh. Em hãy kể thêm ví dụ về công việc có cấu trúc rẽ nhánh. 

- GV khen ngợi, dẫn dắt vào bài học mới: Bài học ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cấu trúc rẽ nhánh và cách sử dụng cấu trúc rẽ nhánh trong một số chương trình đơn giản. Chúng ta cùng vào Bài 13: Cấu trúc rẽ nhánh.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm kiếm cấu trúc rẽ nhánh

a. Mục tiêu: HS phân biệt được “điều kiện”, “hành động” trong một số tình huống quyết định của máy tính và mô tả tình huống này theo cấu trúc “nếu… thì…”. 

b. Cách thức thực hiện:

- GV yêu cầu HS thực hiện phần Hoạt động 1 SGK tr.62 theo nhóm 4:

 Một chương trình Scratch điều khiển nhân vật mèo như sau:

Khi chạm vào con trỏ chuột, nhân vật đổi từ màu này sang màu khác.

1. Em hãy cho biết điều kiện để mèo đổi màu là gì?

2. Hãy sử dụng cách nói nếu… thì… để mô tả hành động đổi màu của nhân vật. 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm trình bày câu trả lời. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe và nhận xét. 

- GV nhận xét, đánh giá. 

- GV hướng dẫn để HS nhận ra điều kiện và công việc trong câu: “Nếu chạm con trỏ chuột thì đổi màu”. 

- GV giới thiệu cấu trúc rẽ nhánh (dạng khuyết):

 Một việc được thực hiện hay không được thực hiện tùy thuộc vào một điều kiện được thỏa mãn hay không.

- GV yêu cầu các nhóm thực hiện phần Hoạt động 2 SGK tr.63:

 Giả sử kịch bản trong Hoạt động 1 thay đổi như sau:

+ Khi chạm vào con trỏ chuột, nhân vật đổi từ màu này sang màu khác.

+ Khi con trỏ chuột không còn chạm vào mèo, nhân vật trở về màu vàng ban đầu. 

1. Em hãy cho biết nhân vật thay đổi như thế nào khi con trỏ chuột không còn chạm vào nó.

2. Hãy sử dụng cách nói nếu… thì… để mô tả hành động của nhân vật trong trường hợp này. 

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm trình bày câu trả lời. Các nhóm còn lại chú ý lắng nghe và nhận xét. 

- GV nhận xét, đánh giá. 

- GV cho HS đọc nội dung SGK trang 63. 

- GV hướng dẫn HS rút ra kết luận:

 Có hai dạng cấu trúc rẽ nhánh như bảng sau:

- GV mời đại diện 1 HS trả lời câu hỏi củng cố:

 Hãy sử dụng cấu trúc rẽ nhánh dạng đủ và điều kiện “đèn tín hiệu cho người đi bộ màu đỏ” để mô tả hoạt động qua đường của người đi bộ. 

- GV nhận xét, chốt lại đáp án đúng. 

Hoạt động 2: Tìm hiểu các lệnh rẽ nhánh

a. Mục tiêu: HS nêu được lệnh rẽ nhánh dạng thiếu, lệnh rẽ nhánh dạng đủ. 

b. Cách thức thực hiện: 

- GV giới thiệu hai lệnh rẽ nhánh:

- GV lưu ý HS:

+ Điều kiện chạm con trỏ chuột  (trong nhóm lệnh Cảm biến) thỏa mãn khi con trỏ chuột chạm vào nhân vật.

+ Lệnh  (trong nhóm lệnh Hiển thị) được sử dụng để thay đổi màu của nhân vật.

+ Lệnh  (trong nhóm lệnh Hiển thị) hủy bỏ các hiệu ứng đồ họa (trong đó có đổi màu) được sử dụng để trả nhân vật về màu ban đầu của nó. 

- GV chốt kiến thức: Trong chương trình có cấu trúc rẽ nhánh, một lệnh hoặc khối lệnh được thực hiện hay không được thực hiện tùy thuộc vào điều kiện đúng hay sai. 

- GV mời 1 HS trả lời bài tập củng cố:

 Đoạn chương trình nào sau đây có cấu trúc rẽ nhánh:

- GV nhận xét, chốt lại đáp án. 

Hoạt động 3: Thực hành cấu trúc rẽ nhánh

a. Mục tiêu: HS sử dụng được cấu trúc rẽ nhánh trong một số chương trình đơn giản; Chạy thủ được chương trình có cấu trúc rẽ nhánh. 

b. Cách thức thực hiện: 

- GV nêu nhiệm vụ:

 Hãy viết chương trình Mèo đổi màu như ý tưởng được mô tả trong Hoạt động 1: Nhân vật mèo thực hiện lặp liên tục “nếu chạm con trỏ chuột thì đổi màu”.

………………….

- HS quan sát hình 83, thảo luận trả lời: 

+ Nếu đèn xanh thì em đi qua đường.

+ Nếu em được điểm cao trong kì thi cuối kì, mẹ sẽ mua tặng em một chiếc bút.

- HS lắng nghe, ghi bài.

- HS nhóm 4 thảo luận thực hiện nhiệm vụ.

- Đại diện nhóm trả lời:

1. Điều kiện để mèo đổi màu là “chạm con trỏ chuột”.

2. Sử dụng cách nói nếu… thì… để mô tả hành động đổi màu của nhân vật: “Nếu chạm con trỏ chuột thì mèo đổi màu”. 

- HS lắng nghe. 

- HS nhận ra “chạm vào con trỏ chuột” là điều kiện để mèo “đổi màu”. 

- HS lắng nghe. 

- HS hoàn thành nhiệm vụ nhóm. 

- HS trả lời:

1. Nhân vật mèo trở về ban đầu khi con trỏ chuột không còn chạm vào nó.

2. Sử dụng cách nói nếu… thì… để mô tả hành động của nhân vật trong trường hợp này:

+ Cách 1: Nếu chạm con trỏ chuột thì mèo đổi màu. Nếu không chạm con trỏ chuột thì mèo trở về bạn đầu.

+ Cách 2: Nếu chạm vào con trỏ chuột thì mèo đổi màu nếu không thì mèo trở về ban đầu. 

- HS lắng nghe. 

- HS đọc thông tin. 

- HS lắng nghe. 

- HS trả lời: 

 Nếu đèn tín hiệu cho người đi bộ màu đỏ thì em dừng lại còn không thì em đi qua đường. 

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe. 

- HS trả lời:

Chọn đáp án B.  

- HS lắng nghe. 

- HS lắng nghe nhiệm vụ. 

……………………..