Giáo án và PPT Công nghệ chăn nuôi 11 kết nối Bài 6: Ứng dụng công nghệ sinh học trong chọn và nhân giống vật nuôi

BÀI 6: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG CHỌN VÀ NHÂN GIỐNG VẬT NUÔI

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

 Công nghệ cấy truyền phôi là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. CÔNG NGHỆ CẤY TRUYỀN PHÔI

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

Trình bày các bước trong công nghệ cấy truyền phôi ở bò?

Nêu ý nghĩa của công nghệ cấy truyền phôi?

Sản phẩm dự kiến:

1. Khái niệm

 Công nghệ cấy truyền phôi là quá trình đưa phôi tạo ra từ cá thể cái này (cái cho phôi) vào tử cung của cá thể cái khác (cái nhận phôi) để cho nó mang thai.

2. Các bước trong công nghệ cấy truyền phôi

Các bước trong công nghệ cấy truyền phôi ở bò: Chọn bò cái cho phôi và nhận phôi ⟶ Gây động dục đồng pha ⟶ Gây siêu bài noãn ở bò cho phôi ⟶ Thụ tinh nhân tạo với trứng của bò cho phôi ⟶ Thu hoạch phôi ⟶ Cấy phôi vào bò nhận phôi ⟶ Bò nhận phôi mang thai và đẻ (bê con sinh ra giống bò cho phôi)

3. Ý nghĩa của công nghệ cấy truyền phôi

- Khai thác triệt để tiềm năng di truyền của những vật nuôi cái cao sản, vật nuôi quý hiếm cần bảo tồn

- Nâng cao năng suất sinh sản, tăng số lượng con sinh ra từ một cái giống cao sản

- Dễ dàng, thuận lợi trong việc xuất, nhập, vận chuyển, trao đổi con giống giữa các nước, các vùng, các địa phương.

II. XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH CỦA PHÔI

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

 Xác định giới tính của phôi là kỹ thuật như thế nào?

Trình bày các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi?

Sản phẩm dự kiến:

1. Khái niệm

 Xác định giới tính của phôi là kĩ thuật xác định sớm giới tính của vật nuôi ngay trong giai đoạn phôi. 

2. Các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi

Các bước xác định giới tính phôi ở vật nuôi:

Bước 1. Lấy mẫu từ phôi

Bước 2. Tách chiết DNA của mẫu phôi

Bước 3. Khuếch đại DNA của mẫu phôi bằng PCR với mồi đặc hiệu

Bước 4. Điện di sản phẩm PCR

Bước 5. Đối chiếu sản phẩm điện di để xác định giới tính

3. Ý nghĩa của thụ tinh trong ống nghiệm

- Làm tăng hiệu quả của công nghệ cấy truyền phôi khi xác định được giới tính trước khi cấy 

III. ỨNG DỤNG CHỈ THỊ PHÂN TỬ TRONG CHỌN GIỐNG VẬT NUÔI

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

Chỉ thị phân tử là gì?

Trình bày các bước chọn tạo giống vật nuôi bằng chỉ thị phân tử?

Sản phẩm dự kiến:

- Chỉ thị phân tử là đoạn DNA ngắn có liên kết chặt với gene quy định một tính trạng cụ thể của vật nuôi 

- Các bước chọn tạo giống vật nuôi bằng chỉ thị phân tử:

+ Tách DNA

+ Khuếch đại gene

+ Phân tích gene chỉ thị 

- Ví dụ: Ở Việt Nam, bằng chỉ thị phân tử đã chọn tạo thành công dòng lợn mái Landrace và Yorkshire kháng vi khuẩn gây tiêu chảy, dòng gà có khảng stress nhiệt, dòng bò sữa năng suất cao,...

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1:​​​​ Nêu thành tựu chọn tạo giống vật nuôi bằng chỉ thị phân tử ở Việt Nam?

Câu 2: Nêu ý nghĩa của công nghệ cấy truyền phôi?

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Ý nghĩa của thụ tinh trong ống nghiệm?

Câu 2: Các bước chọn tạo giống vật nuôi bằng chỉ thị phân tử?