Giáo án và PPT Ngữ văn 10 chân trời Bài 6: Thực hành tiếng Việt

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: - Xác định lỗi trong câu sau:

Những tia nắng nhảy nhót trên cửa sổ, Lan mở cửa ra.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Lý thuyết

GV đặt câu hỏi hướng dẫn HS tìm hiểu: Thế nào là lỗi sắp xếp sai thứ tự từ trong câu?

Sản phẩm dự kiến:

Lỗi trật tự từ trong câu là một lỗi phổ biến thường gặp trong đời sống. Việc sắp xếp sai thứ tự từ trong câu sẽ dẫn đến việc hiểu sai ý nghĩa câu.

Hoạt động 2: Gợi ý giải bài tập SGK

Nhiệm vụ 1: Bài tập 1: SGK trang 16

Chỉ ra và sửa lại lỗi về trật tự từ trong các câu sau:

a. Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á ( AFF Cup) chỉ có duy nhất ở Việt Nam trên kênh VTC

b. Tên trộm khai nhận đã thực hiện nhiều vụ trộm tài sản ở trụ sở công an

c. Họ úp cái nó lên mặt, nằm xuống ngủ một giấc cho đến chiều.

d. Anh ấy đóng cửa lại, từ tốn nói lời chào tôi rồi đi vào nhà

đ. Đây là bộ phim về ngày tận thế nổi tiếng của Mỹ

e. Trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp kiên cường, nhân dân ta đã thể hiện một sức sống mãnh liệt

Sản phẩm dự kiến:

Nhiệm vụ 2: Bài tập 2 SGK trang 16

Hãy tìm 2 câu sai về trật tự từ trên một tờ báo và chữa lại cho đúng

………………………………………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Trật tự từ trong câu thể hiện điều gì?

A. Thứ tự của sự vật, hiện tượng

B. Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.

C. Liên kết câu này với những câu khác trong văn bản.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Câu 2: Trật tự của câu nào thể hiện trước sau theo thời gian ?

A. Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời gây nền độc lập. (Nguyễn Trãi)

B. Đám than đã vạc hẳn lửa. (Tô Hoài)

C. Tôi mở to đôi mắt, khẽ reo lên một tiếng thú vị. (Nam Cao)

D. Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. (Nguyên Hồng)

Câu 3: Trật tự từ của câu nào nhấn mạnh đặc điểm của sự vật được nói đến ?

A. Sen tàn cúc lại nở hoa. (Nguyễn Du)

B. Những buổi trưa hè nắng to. (Tô Hoài)

C. Lác đác bên sông chợ mấy nhà. (Bà Huyện Thanh Quan)

D. Tràng thở đánh phào một cái, ngực nhẹ hẳn đi. (Kim Lân)

Câu 4: Hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu văn “Cả tiền phạt, tiền thuốc, tiền lợn, mày phải chịu một trăm bạc trắng” (Tô Hoài) là gì ?

A. Thu hút sự chú ý của người đọc vào cụm từ Cả tiền phạt, tiền thuốc ...

B. Nhấn mạnh việc liệt kê các loại tiền mà người nghe phải đóng.

C. Bộc sự quan tâm của người nói đối với người nghe.

D. Gồm ý A và B.

Câu 5: Đáp án nào không đúng khi nói về trật tự từ trong câu?

A. Trong một câu chỉ có một cách sắp xếp trật tự từ.

B. Người nói cần biết lựa chọn trật tự từ thích hợp để giao tiếp.

C. Những cách sắp xếp trật tự từ khác nhau sẽ cho những hiệu quả diễn đạt khác nhau.

D. Trong một câu có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1. Hãy tìm những lỗi dùng từ và trật tự từ trong những câu sau và sửa chúng. 

a, Có lẽ thơ Hai-cư dường như là thể thơ kiệm lời bậc nhất

b, Việc chăm chỉ đọc sách giúp ta tích lũy được nhiều trí thức bổ ích

c, Bài thơ có nhiều lỗi diễn đạt hơi bị lạ so với ngôn ngữ thông thường

d, Bài thơ đã thi vị miêu tả khung cảnh mùa xuân làng quê

Câu 2. Phân tích tác dụng và hiệu quả diễn đạt của việc sắp xếp trật tự từ trong các trường hợp sau:

a) Của ta trời đất đêm ngày

Núi kia, đồi nọ, sông này của ta (Tố Hữu)

b) Trong đầm gì đẹp bằng sen

Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng

Nhị vàng bông trắng lá xanh,

Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. (Ca dao)

c) Của ong bướm này đây tuần tháng mật;

Này đây hoa của đồng nội xanh rì;

Này đây lá của cành tơ phơ phất;

Của yến anh này đây khúc tình si. (Xuân Diệu)