Giáo án và PPT Ngữ văn 10 chân trời Bài 5: Thị Mầu lên chùa (chèo cổ)

VĂN BẢN 1. THỊ MÀU LÊN CHÙA

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Trong đoạn trích Thị Mầu lên chùa, tiếng đế thể hiện quan điểm như thế nào về nhân vật Thị Mầu?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. TÌM HIỂU CHUNG

Hoạt động 1. Nghệ thuật chèo

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  Em hãy nêu khái niệm chèo?

Sản phẩm dự kiến:

- Chèo cổ (chèo sân đình) là một loại hình nghệ thuật tổng hợp, kết hợp hài hòa nhiều chất liệu: dân ca, múa dân gian và các loại hình nghệ thuật dân gian khác ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

- Chèo được xem là một hình thức kể chuyện bằng sân khấu, lấy sân khấu và diễn viên làm phương tiện giao lưu với công chúng (không có người kể chuyện như trong truyện). Cũng như kịch nói chung, kịch bản chèo tập trung thể hiện hành động, dẫn dắt xung đột qua ngôn ngữ của nhân vật.

Hoạt động 2.   Nghệ thuật tuồng

 GV đưa ra câu hỏi:  Em hãy thời gian hình thành của nghệ thuật tuồng?

 Sản phẩm dự kiến:

- Tuồng là một loại hình nghệ thuật tổng hợp, kết hợp hài hoà điệu nói lối, các điệu hát của tuồng và một số chất liệu nghệ thuật dân gian khác.

- Thời gian hình thành: Tuồng thịnh hành vào thế kỉ XIX, vùng Nam Trung Bộ (tiêu biểu là Huế, Quảng Nam - Đà Nẵng, Bình Định).

- Phân loại: Tuỳ theo đề tài, nội dung, phạm vi lưu diễn, quy cách dàn dựng, tuồng được phân thành hai loại chính: tuồng pho (tuồng thầu) và tuồng đồ.

………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài:

Câu 1: Nhân vật nào có nhiều lời thoại nhất trong đoạn trích "Thị Mầu lên chùa”?

• A. Nhân vật Kính Tâm.
• B. Nhân vật Thị Mầu.
• C. Tiếng đế.
• D. Tiếng người dẫn.

Câu 2: Thành ngữ "Oan Thị Kính" có nghĩa là gì?

• A. Nỗi oan không có thật.
• B. Việc rõ ràng do mình gây ra những vẫn kêu oan.
• C. Ý chỉ những nỗi oan khuất cùng cực mà không có cách nào có thể giãi bày hay được minh oan.
• D. Nỗi oan đến chết vẫn không được giải.

Câu 3: Thái độ của nhân vật Kính Tâm khi nói chuyện với Thị Mầu ra sao?

• A. Ít nói, kiệm lời.
• B. Luôn muốn né tránh Thị Mầu.
• C. Bình tĩnh trước những câu nói ghẹo của Thị Mầu.
• D. Cả ba đáp án trên.

Câu 4: Ý nào sau đây không đúng khi nói về vẻ đẹp của Kính Tâm qua lời thoại của Thị Mầu?

• A, Da trắng như tuyết.
• B. Đẹp như sao băng.
• C. Cổ cao ba ngấn.
• D. Lông mày nét ngang.

Câu 5: Lời thoại của Thị Mầu cho thấy nhân nhân vật quan niệm như thế nào về tình yêu?

• A, Quan niệm về tính yêu và hạnh phúc khá đơn giản, chủ yếu là đi theo cái thích của mình.
• B. Quan niệm phóng khoáng và thoải mái trong tình yêu cũng như hạnh phúc.
• C. Tình yêu vượt lên trên những rào cản về giáo lí, lễ nghi hay gia đình.
• D. Cả ba đáp án trên.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Trong đoạn trích Thị Mầu lên chùa, tiếng đế thể hiện quan điểm như thế nào về nhân vật Thị Mầu?

Câu 2: Ứng xử của nhân vật Thị Kính thể hiện quan điểm gì của tác giả dân gian?