Giáo án và PPT Ngữ văn 10 chân trời Bài 9: Thuyết trình về một vấn đề xã hội có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ

NÓI VÀ NGHE: THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI CÓ SỬ DỤNG KẾT HỢP PHƯƠNG TIỆN NGÔN NGỮ VỚI CÁC PHƯƠNG TIỆN GIAO TIẾP PHI NGÔN NGỮ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV nêu nhiệm vụ: HS lắng nghe bài thuyết trình sau và hãy cho biết: Trong bài thuyết trình, có những yếu tố phi ngôn ngữ nào được sử dụng? Tác dụng của chúng?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Chuẩn bị bài nói

GV đặt câu hỏi hướng dẫn HS tìm hiểu:

+ Theo em, bài thuyết trình cần đạt những yêu cầu gì?

+ Khi chuẩn bị nói và nghe, người nói và người nghe cần chuẩn bị những gì?

Sản phẩm dự kiến:

1. Người nói

a. Những yêu cầu của bài thuyết trình

- Xác định rõ vấn đề xã hội, nêu được lý do chọn vấn đề.

- Làm sáng tỏ các phương diện của vấn đề với các lí lẽ và bằng chứng đầy đủ.

- Kết hợp được các phương tiện phi ngôn ngữ.

- Sử dụng giọng điệu, ngôn ngữ phù hợp.

- Tương tác với người nghe hiệu quả.

b. Nắm được các thao tác thuyết trình

* Chuẩn bị

- Lựa chọn đề tài (gần gũi, được mọi người quan tâm, hứng thú)

- Tìm ý và sắp xếp ý:

+ Hệ thống ý cần sắp xếp logic, phù hợp

+ Thể hiện được quan điểm riêng của người nói

- Xác định những từ ngữ then chốt

- Xác định các phương tiện phi ngôn ngữ hỗ trợ (powerpoint, tranh, ảnh, sơ đồ, biểu bảng, …)

* Trình bày

 Mở đầu:

- Nêu vấn đề xã hội.

- Nêu lý do lựa chọn vấn đề đó.

 Triển khai

- Trình bài các luận điểm của bài thuyết trình, mỗi luận điểm có lí lẽ và dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp.

- Sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ hỗ trợ (tranh, ảnh, biểu bảng, sơ đồ, …).

 Kết luận

- Khái quát lại những luận điểm chính.

- Gợi ra những suy nghĩ tiếp về vấn đề.

- Bày tỏ mong muốn được nhận phản hồi của người nghe. 

2. Người nghe

- Tìm hiểu trước về nội dung của bài.

- Chuẩn bị các tài liệu, câu hỏi liên quan để nghe và phản hồi.

- Chuẩn bị tâm thế chủ động, sẵn sàng, cầu thị, xây dựng.

Hoạt động 2: Thực hành nói và nghe

- GV yêu cầu HS lựa chọn các chủ đề thuyết trình đã giao từ tiết trước:

+ Thuyết trình sự lựa chọn nghề nghiệp của giới trẻ hiện nay.

Sản phẩm dự kiến:

- HS thuyết trình theo bài chuẩn bị, kết hợp với các yếu tố phi ngôn ngữ, chú ý thái độ người nghe

- HS lắng nghe: nghe, ghi chép, phản hồi, đánh giá qua Phiếu học tập

………………………………………

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Đâu không phải là yêu cầu khi thuyết trình về một vấn đề xã hội có kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ?

A. Nêu được vấn đề thuyết trình.

B. Khái quát được những biểu hiện của vấn đề.

C. Nêu được các luận điểm rõ ràng.

D. Không được sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ vào bài nói.

Câu 2: Đâu là thứ tự đúng cho quy trình thuyết trình về một vấn đề xã hội có kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ?

A. Tìm ý và sắp xếp ý -> Xác định từ ngữ then chốt -> Lựa chọn đề tài

B. Lựa chọn đề tài -> Tìm ý và sắp xếp ý -> Xác định từ ngữ then chốt

C. Xác định từ ngữ then chốt -> Lựa chọn đề tài -> Tìm ý và sắp xếp ý.

D. Lựa chọn đề tài -> Xác định từ ngữ then chốt -> Tìm ý và sắp xếp ý.

Câu 3: Đâu là cách thức chuẩn khi thuyết trình về một vấn đề xã hội có kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ?

A. Cầm bài viết đã chuẩn bị để đọc trước lớp

B. Không được cầm theo bất cứ thứ gì

C. Trình bày miệng, tránh viết thành văn để đọc; sử dụng điệu bộ, cử chỉ và các phương tiện hỗ trợ phù hợp.

D. Phải đứng bên cạnh thầy cô giáo

Câu 4: Khi trình bày bài thuyết trình về một vấn đề xã hội có kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ, chúng ta không nên làm gì?

A. Dựa vào phần tóm tắt ý đã chuẩn bị từ trước.

B. Trình bày từ khái quát đến cụ thể.

C. Nhìn tập trung vào một điểm trong lớp học để nhớ lại nội dung nói.

D. Kết nối các tư liệu trực quan (hình ảnh, đoạn phim, sơ đồ, bảng biểu,...) với bài nói.

Câu 5: Phần nào sau đây không thuộc nhiệm vụ của người nghe khi lắng nghe người khác thuyết trình về một vấn đề xã hội có kết hợp sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ?

A. Chú ý lắng nghe bài nói.

B. Nghe trên tinh thần chuẩn bị đưa ra các quan điểm của mình để đối thoại với người nói.

C. Trao đổi với người nói về những điểm mà mình chưa đồng tình.

D. Tóm tắt lại nội dung chính của bài nói, đưa ra một số ý tưởng mở rộng.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1. GV nêu yêu cầu: : Tổ chức một hội thảo về định hướng nghề nghiệp.

- GV chia nhóm, phân công HS chuẩn bị nội dung thuyết trình, có thể lựa chọn một số vấn đề cụ thể như sau:

+ Những yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn nghề nghiệp của học sinh sau khi tốt nghiệp phổ thông.

+ Các xu hướng nghề nghiệp của tương lai: những nghề triển vọng và những nghề có nguy cơ biến mất.

+ Những kĩ năng cần có để thích ứng với mọi nghề nghiệp.