Nội dung chính Ngữ văn 9 kết nối Bài 7: Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ

VIẾT ĐOẠN VĂN GHI LẠI CẢM NGHĨ VỀ MỘT BÀI THƠ 8 CHỮ

I. Tìm hiểu yêu cầu đối với đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ

1. Yêu cầu đối với đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ

- Giới thiệu được bài thơ; nêu được ấn tượng chung về bài thơ.

- Nêu cảm nghĩ về một số nét nổi bật trong nội dung và nghệ thuật của bài thơ; chỉ ra tác dụng của thể thơ tám chữ trong việc tạo nên nét độc đáo của bài thơ.

- Khái quát được cảm nghĩ về bài thơ.

2. Phân tích bài viết tham khảo

- Câu trả lời phân tích bài viết tham khảo:

+ Niềm xúc động sâu xa về tình yêu quê hương, đất nước.

+ Sự hoà quyện của tiếng Việt trong muôn vàn âm thanh, hình ảnh đời sống, niềm tự hào về vẻ đẹp của tiếng Việt.

+ Biểu đạt khung cảnh thân thương, những gì gần gũi, thân thiết; biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ; câu thơ dung dị, thấm thía.

+ Gieo vần, ngắt nhịp linh hoạt, bài thơ trở thành bản nhạc giàu âm điệu.

+ Vẻ đẹp, sự kì diệu của tiếng Việt cũng là vẻ đẹp, sự kì diệu của tâm hồn nhân dân, dân tộc Việt Nam.

- Bài viết về cơ bản đáp ứng được những yêu cầu của đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ.

III. THỰC HÀNH

Bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh là một trong những tác phẩm nổi bật của văn học Việt Nam, mang đậm hơi thở của làng quê và tình yêu đất nước. Tế Hanh đã khắc họa một bức tranh quê hương thật bình dị, thân thương và sống động qua những câu thơ dung dị, thấm thía. Qua đó, ông còn gửi gắm vẻ đẹp và sự kỳ diệu của tiếng Việt, cũng như tâm hồn của nhân dân, dân tộc Việt Nam.

Bài thơ mở đầu bằng những hình ảnh rất đỗi thân quen của một làng chài ven biển:

Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới

Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.

Tế Hanh đã sử dụng những hình ảnh rất quen thuộc để vẽ nên bức tranh quê hương: làng chài với những con người gắn bó với biển cả, với nghề chài lưới. Khung cảnh làng quê được miêu tả qua những câu thơ dung dị, không hoa mỹ nhưng lại thấm thía và gần gũi. Hình ảnh "nước bao vây" và "cách biển nửa ngày sông" cho thấy sự gắn bó mật thiết giữa con người và biển cả, giữa cuộc sống mưu sinh và thiên nhiên.

Tế Hanh đã sử dụng khéo léo biện pháp tu từ so sánh và ẩn dụ để làm nổi bật vẻ đẹp của quê hương:

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng,

Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá:

Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng,

Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...

Hình ảnh "cánh buồm giương to như mảnh hồn làng" là một ẩn dụ tuyệt đẹp. Cánh buồm không chỉ là một phần của con thuyền, mà còn là biểu tượng cho tâm hồn, sức sống của cả làng chài. Câu thơ này thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và biển cả, giữa cuộc sống mưu sinh và thiên nhiên.

Bài thơ của Tế Hanh có cách gieo vần, ngắt nhịp rất linh hoạt, tạo nên một bản nhạc giàu âm điệu. Những câu thơ khi thì ngắt nhịp đều đặn, khi thì thay đổi nhịp điệu, như những con sóng lúc êm ả, lúc dạt dào:

Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ

Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.

Nhờ ơn trời, biển lặng, cá đầy ghe,

Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.

Nhịp thơ linh hoạt giúp bài thơ trở nên sinh động và tự nhiên hơn, giống như một bản nhạc với những nốt thăng trầm, vừa tươi vui vừa trầm lắng.

Qua bài thơ "Quê hương," Tế Hanh không chỉ tả cảnh đẹp quê hương mà còn thể hiện vẻ đẹp và sự kỳ diệu của tiếng Việt. Mỗi câu thơ, mỗi từ ngữ đều được chọn lọc kỹ càng, mang đậm chất thơ và tình cảm chân thành của tác giả đối với quê hương:

Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!

Mùi nồng mặn của vị xa xăm.

Câu thơ giản dị nhưng chứa đựng biết bao tình cảm, kỷ niệm và nỗi nhớ. Tiếng Việt, qua ngòi bút của Tế Hanh, hiện lên thật đẹp và kỳ diệu, thể hiện rõ tâm hồn sâu sắc của người Việt Nam.

Bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh là một tác phẩm tiêu biểu của văn học Việt Nam, mang đậm tình yêu quê hương và vẻ đẹp của ngôn ngữ dân tộc. Tế Hanh đã thành công trong việc khắc họa bức tranh làng quê bình dị, thân thương và sống động, đồng thời gửi gắm những thông điệp sâu sắc về tình yêu và niềm tự hào đối với quê hương, đất nước. Qua đó, bài thơ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là biểu tượng cho tâm hồn và vẻ đẹp của người dân Việt Nam.