Nội dung chính sinh học 8 cánh diều Bài 35: Hệ nội tiết ở người

BÀI 35. HỆ NỘI TIẾT Ở NGƯỜI

1. Các tuyến nội tiết

- Hệ nội tiết gồm các tuyến nội tiết.

- Tuyến nội tiết là những tuyến sản xuất và tiết hormone trực tiếp vào máu bảo đảm duy trì ổn định môi trường trong và điều hòa các quá trình sinh lí của cơ thể.

- Có các tuyến nội tiết: vùng dưới đồi, tuyến yên, tuyến tùng, tuyến giáp, tuyến cận giáp, tuyến ức, tuyến tụy, tuyến trên thận, tuyến sinh dục.

- Mỗi tuyến nội tiết có chức năng riêng.

1. Một số bệnh về tuyến nội tiết

Nội dung 1: Bệnh lùn hoặc khổng lồ

- Nguyên nhân:

+ Bệnh lùn: rối loạn di truyền (do đột biến gen, hội chứng Turner, thiếu hụt hormone tăng trưởng GH…), suy dinh dưỡng…

+ Bệnh khổng lồ: sự tăng tiết hormone như GH ở tuyến yên…

- Cách phòng, chữa: Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ, phẫu thuật, liệu pháp hormone, xạ trị…

Nội dung 2: Bệnh bướu cổ

+ Nguyên nhân: khẩu phần ăn thiếu iodine, viêm tuyến giáp…

+ Cách phòng, chữa: bổ sung iodine vào khẩu phần ăn, sử dụng thuốc hormone tuyến giáp, phẫu thuật, xạ trị…

Nội dung 3: Bệnh đái tháo đường

+ Nguyên nhân:

Type 1: do quá trình phá hủy tự miễn các tế bào beta tụy (tế bào sản xuất hormone insulin).

 Type 2: hay gặp ở người cao tuổi, béo phì, nữ giới do kháng thể kháng insulin làm giảm tác dụng điều hòa lượng glucose trong máu.

+ Cách phòng, chữa: sử dụng insulin, chế độ ăn uống phù hợp, thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao…

Nội dung 4: Hội chứng Cushing

+ Nguyên nhân: sự tăng tiết ACTH do tuyến yên hoặc một khối u khác (u vỏ thượng thận, ung thư tế bào nhỏ, ung thư phổi…), lạm dụng thuốc corticoid…

+ Cách phòng, chữa: phẫu thuật nội soi cắt bỏ khối u, xạ trị, liệu pháp hormone glucocorticoid…

Nội dung 5: Dự án điều tra (gợi ý báo cáo đính kèm dưới hoạt động 2)

- Các bệnh tuyến nội tiết thường gặp là bệnh bất thường trong sinh trưởng: bướu cổ, đái tháo đường.

- Để phòng bệnh về tuyến nội tiết cần có chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh, không tự ý sử dụng thuốc, kiểm tra sức khỏe định kì