Danh nhân

Đóng góp

Nhà giáo Võ Trường Toản

Là một trong những danh nhân, xử sĩ đất Gia Định, quê ở phủ Tân Bình, tỉnh Gia Định (thuộc TP Hồ Chí Minh ngày nay).

Võ Trường Toản là một nhà nho lớn, một nhà giáo đức độ, tài ba ở miền Nam, thế kỷ 18. Sở học của tiên sinh họ Võ đã đạt tới bậc danh nhân và có kiến thức uyên thâm, thông đạt.

Học trò của danh sư Võ Trường Toản có tới mấy trăm người, nhưng nổi tiếng hơn cả là “Gia Định tam gia thi”: Trịnh Hoài Đức, Lê Quang Định, Ngô Nhơn Tĩnh... đều là những danh nhân đất Nam Kỳ.

Trịnh Hoài Đức, Lê Quang Định, Ngô Nhơn Tĩnh

Là ba học trò rất thành đạt dưới triều Gia Long của người thầy Võ Trường Toản. Họ không chỉ văn hay chữ tốt, mà từng là những người đã góp phần không nhỏ trong việc gây dựng một vương triều Nguyễn tồn tại gần 150 năm.

HOẠT ĐỘNG CỦA HS - GV

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS cách đọc truyện: đọc to, rõ ràng.

- GV yêu cầu HS:

+ Tóm tắt ngắn gọn nội dung văn bản.

+ Xác định bố cục văn bản.

+ Xác định ngôi kể, phương thức biểu đạt

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS Đọc thông tin trong SGK và thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến hoặc đặt câu hỏi cho nhóm bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức.

I. Tìm hiểu chung

1. Đọc văn bản

- Ngôi kể: Ngôi thứ ba.

- Phương thức biểu đạt: Tự sự.

- Bố cục: 3 phần.

+ Phần 1: từ đầu đến “không phải tâu vui” – Lê Văn Duyệt giữ chức Tổng trấn thành Gia Định.

+ Phần 2: tiếp theo đến “can đảm của Duyệt” – công lao của Tổng trấn Lê Văn Duyệt.

+ Phần 3: Những giai thoại về Lê Văn Duyệt.

HOẠT ĐỘNG CỦA HS - GV

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu nhân vật Lê Văn Duyệt

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giới thiệu về chân dung Lê Văn Duyệt.

- GV yêu cầu HS đọc phần đầu văn bản và suy nghĩ trả lời câu hỏi:

+ Tóm tắt các sự kiện trước khi Lê Văn Duyệt được giữ chứng Tổng trấn thành Gia Định.

+ Em có nhận xét gì qua các việc làm của Lê Văn Duyệt?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS Đọc thông tin trong SGK và thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến hoặc đặt câu hỏi cho nhóm bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức.

II. Đọc – hiểu văn bản

1. Lê Văn Duyệt được giữ chức Tổng trấn thành Gia Định

- Lê Văn Duyệt giúp vua nước Chân Lạp là Nặc Ông Chân lấy lại ngôi vị.

- Ông giúp nước Chân Lạp ổn định, giúp vua Gia Long ứng xử khôn khéo với nước Xiêm, hỗ trợ vua mới của Chân Lạp rồi mới đem quân về Gia định.

- Tại Gia Định, ông sửa sang mọi việc, dân tình yên ổn, trị tội bọn trộm cướp, dâng tấu nhà vua về việc đi lính của người dân khi đủ 18 tuổi.

- Khi vua Gia Long mất, vua Minh lên ngôi đã sai Duyệt làm tổng trấn thành Gia Định, mọi việc đều được phép tùy tiện mà làm, không phải tâu vua.

® Là vị tướng tài giỏi, được vua tin tưởng và giao trọng trách quan trọng.

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu những đóng góp của Lê Văn Duyệt từ khi nhận chức

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV giao nhiệm vụ cho HS: Thảo luận cặp đôi và trả lời các nội dung sau:

+ Vai trò quan trọng của nhân vật Lê Văn Duyệt  đối với Gia Định được thể hiện qua những đóng góp cụ thể nào?

+ Theo em, đâu là những đóng góp nổi bật nhất của nhân vật Lê Văn Duyệt đối với Gia Định? Vì sao?

+ Tác giả đã bày tỏ thái độ, tình cảm như thế nào đối với nhân vật Lê Văn Duyệt?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS Đọc thông tin trong SGK và thực hiện nhiệm vụ.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp:

+ Ông đã góp công lớn giúp ổn định và phát triển khu vực Nam kỳ, khiến cho vùng này từ một khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề của chiến tranh thành một khu vực bình yên và giàu có.

+ Đóng góp nổi bật: Đánh tan quân xâm lược, xây dựng thành Gia Định, mở kinh thông thương buôn bán, phát triển kinh tế...

+ Tác giả thể hiện sự ngưỡng mộ trước tài thao lược, các kế sách của Lê Văn Duyệt.

- GV yêu cầu các nhóm khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến hoặc đặt câu hỏi cho nhóm bạn (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chốt kiến thức.

2. Những đóng góp của Lê Văn Duyệt từ khi nhận chức

- Lê Văn Duyệt đã đánh tan quân của Kế ® quân ta chiến thắng. Kế bị giết, dư chúng xin đầu hàng.

- Lê Văn Duyệt xin vua giết tên quan tham, làm nhiều điều bao ngược Hoàng Công Lý.

- Nhờ sự trông nom chăm chỉ, xếp đặt khôn khéo của Lê Văn Duyệt: đào kênh Vĩnh Tế, đường thủy tiện lợi mùa màng tốt hơn

® dân chúng ngày càng hưng thịnh.

- Phò vua những việc hệ trọng:

+ Nhận hai phủ Chân Sâm, Mật Luật của vua Chân Lạp, trả lại phủ Lợi Ca Bát

® Cách ứng xử khôn khéo được với hai nước Xiêm và Chân Lạp.

+ Khi Vạn Tượng bị Xiêm La kéo quân sang đánh và nhờ sự giúp đỡ của ta. Duyệt đã dâng sớ cho vua, phân tích tình hình, vua Minh Mạng đã khen tài thao lược của Duyệt.

 - Duyệt xin xây lại thành Gia Định cho cao rộng, xứng đáng là thành quan trọng ở miền Nam.

- Duyệt xin chia đất Gia Định ra làm nhiều tỉnh, tiện cho việc cai trị nhưng vua Minh Mạng không đồng

- Ngày 30/7/1832, Lê Văn Duyệt bị bệnh nặng và qua đời ở tuổi 60.

* Nhận xét:

- Tả tướng Lê Văn Duyệt là người có tài, có đức, không những giúp vua những việc hệ trọng mà còn quan tâm, chăm lo tới đời sống của nhân dân Gia Định, được vua Minh Mạng tin tưởng và trọng dụng.

- Tác giả thể hiện sự ngưỡng mộ trước tài thao lược, các kế sách của Lê Văn Duyệt đã mang lại sự phát triển cho vùng Gia Định cũng như tấm lòng của ông với nhân dân.

Nhiệm vụ 3: Tìm hiểu những giai thoại về Lê Văn Duyệt

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS qua phần tìm hiểu văn bản:

3. Những giai thoại về Lê Văn Duyệt

- Duyệt quản quân nghiêm ngặt nhưng cũng rất ân tình, săn sóc binh lính.

- Duyệt rất kính trọng và thương xót những ai không may chết trận.