Bài tập file word sinh học 11 cánh diều Chủ đề 4 (P2)

ÔN TẬP CHỦ ĐỀ 4: SINH SẢN Ở SINH VẬT

 (PHẦN 2 - 20 CÂU)

Câu 1: Sinh sản vô tính ở động vật là gì?

Trả lời:

Là kiểu sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và tế bào trứng.

Câu 2: Thụ tinh kép là gì?

Trả lời:                              

Là hiện tượng hai giao tử đực cùng tham gia thụ tinh. Tinh tử thứ nhất kết hợp với trứng hình thành hợp tử, tinh tử thứ hai kết hợp với nhân cực hình thành nhân tam bội.

Câu 3: Sinh sản hữu tính là gì?

Trả lời:                              

Là sự sinh sản có sự góp mặt của giao tử đực và giao tử cái trong quá trình thụ tinh và hình thành hợp tử.

Câu 4: Sinh sản hữu tính ở động vật có mấy giai đoạn?

Trả lời:                              

Gồm các giai đoạn sau:

- Hình thành giao tử (trứng và tinh trùng)

- Thụ tinh

- Phát triển phôi thai

- Đẻ con

Câu 5: Phân tích hình thức sinh sản vô tính ở sinh vật?

Trả lời:

Hình thức sinh sản vô tính khác nhau được tìm thấy ở nhiều loài sinh vật khác nhau, bao gồm:

- Phân chia đơn giản: Là quá trình tạo ra những cá thể con mới thông qua phân chia tế bào của sinh vật mẹ.

- Phân li: Là quá trình tách ra một phần của cơ thể để tạo ra cá thể mới.

- Tách đơn: Là quá trình tạo ra cá thể mới thông qua việc tách bộ phận cơ thể.

- Nhân đơn: Là quá trình tạo ra cá thể mới thông qua sự phân kỳ của hạt nhân của một tế bào.

- Sinh sản bằng nhánh: Là quá trình tạo ra cá thể mới thông qua việc tách ra một nhánh của cơ thể.

Câu 6: Hãy nêu và phân tích các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật?

Trả lời:

Thực vật có nhiều hình thức sinh sản vô tính khác nhau, một số trong số chúng được liệt kê dưới đây:

- Sinh sản không giới tính (Agamogenesis): Đây là hình thức sinh sản vô tính phổ biến nhất ở thực vật. Ở đây, một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới mà không cần sự kết hợp với tế bào sinh dục khác.

- Tách bầy (Fission): Đây là hình thức sinh sản vô tính mà một cá thể chia thành hai hay nhiều phần, và mỗi phần đó có thể phát triển thành một cá thể mới hoàn toàn.

- Sinh sản hình thái (Vegetative Propagation): Đây là hình thức sinh sản vô tính mà một phần của cây hoặc cây con được sử dụng để tạo ra một cây mới.

- Sinh sản bằng nụ (Budding): Đây là hình thức sinh sản vô tính mà một nụ được hình thành trên thân cây hoặc một bộ phận khác của thực vật và phát triển thành một cá thể mới.

- Sinh sản bằng mầm (Gemmation): Đây là hình thức sinh sản vô tính mà một mầm được hình thành trên thân cây hoặc một bộ phận khác của thực vật và phát triển thành một cá thể mới.

Câu 7: Trình bày các hình thức sinh sản vô tính ở động vật?

Trả lời:

Các hình thức sinh sản vô tính ở động vật:

- Phân đôi:

+ Xảy ra ở động vật đơn bào.

+ Phân đôi dựa trên sự phân chia nhân và tế bào chất một cách đơn giản bằng cách tạo ra eo thắt.

- Nảy chồi:

+ Xảy ra ở bọt biển, ruột khoang.

+ Dựa trên phân bào nguyên nhiễm nhiều lần để tạo ra một chồi con.

- Phân mảnh:

+ Xảy ra ở bọt biển, giun dẹp.

+ Dựa trên mảnh vụn vỡ của cơ thể, quan phân bào nguyên nhiễm để tạo ra cơ thể mới. Cơ thể mẹ phân cắt thành nhiều mảnh, mỗi mảnh lớn lên thành một cơ thể mới.

- Trinh sinh:

+ Xảy ra ở ong kiến, rệp,…

+ Tế bào trứng không thụ tinh phát triển thành cá thể mới có bộ NST đơn bội.

Câu 8: Trình bày và phân tích sự thụ phấn ở hoa?

Trả lời:

- Quá trình thụ phấn bao gồm việc truyền phấn từ bộ phận đực của hoa (bao gồm cả nhị hoa và nhụy hoa) đến bộ phận cái của hoa (bao gồm cả bầu và cột hoa) để tạo ra hạt giống.

- Sự thụ phấn có thể xảy ra trong cùng một hoa (thụ phấn tự thụ) hoặc giữa hai hoa khác nhau cùng một cây (thụ phấn thụ phấn trong), hoặc giữa hai hoa ở hai cây khác nhau (thụ phấn giữa cây).

- Trong quá trình thụ phấn, phấn hoa được truyền từ bộ phận đực đến bộ phận cái. Ở đó, phấn hoa sẽ tiếp xúc với những sợi tơ bao phủ trên bầu hoa. Những sợi tơ này có một chất dính gọi là sáp hoa, giúp phấn hoa dính chặt vào bầu hoa. Sau đó, những sợi tơ sẽ kéo phấn hoa xuống đến cột hoa, nơi chúng sẽ tiếp tục phát triển và trưởng thành thành hạt giống.

- Ngoài ra, sự thụ phấn cũng phụ thuộc vào sự hỗ trợ của các loài côn trùng hoặc động vật khác. Chúng thường mang phấn hoa từ một hoa đến hoa khác để thụ phấn, giúp tăng cường hiệu suất thụ phấn và đảm bảo sự phân tán phấn hoa trên diện rộng.

Câu 9: Phân tích hình thức sinh sản hữu tính ở sinh vật?

Trả lời:

Sinh sản hữu tính là quá trình tạo ra con cái mới thông qua sự kết hợp giữa giao đực và giao tử cái. Hình thức sinh sản hữu tính khác nhau được tìm thấy ở nhiều loài sinh vật khác nhau, bao gồm:

- Sinh sản hợp nhân: Là quá trình tạo ra con cái mới thông qua sự kết hợp của hai cá thể cái và đực. Các tế bào sinh dục của sinh vật đực và cái hòa quyện lại để tạo ra một tế bào phôi mới, sau đó phát triển thành một con cái mới. Ví dụ: động vật có xương sống (chim, thú, cá,..)

- Sinh sản chuyển giới: Là quá trình tạo ra con cái mới thông qua sự chuyển đổi giới tính của một cá thể trong quá trình phát triển. Ví dụ: cá biển (hải sâm), ốc,..

- Sinh sản đơn tính: Là quá trình tạo ra con cái mới từ một cá thể đơn lẻ thông qua quá trình phân đôi hoặc tự thụ tinh. Ví dụ: một số loài thực vật (cây mầm, hoa lan,..)

Câu 10: Phân tích cơ chế điều hòa sinh trứng?

Trả lời:

- Các hormone do vùng dưới đồi và tuyến yên tiết ra đi theo đường máu đến buồng trứng, kích thích nang trứng phát triển và làm cho nang trứng chín và trứng rụng.

- Cơ chế điều hoà sinh trứng được kiểm soát nhờ liên hệ ngược. Nồng độ progesterone và estrogen trong máu tăng lên gây ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên, làm giảm tiết GnRH, FSH và LH.

Câu 11: Làm thế nào quá trình thụ phấn, giống cây, thời gian nảy mầm ảnh hưởng đến việc trồng và sản xuất cây trồng?

Trả lời:

Quá trình thụ phấn, giống cây và thời gian nảy mầm đóng vai trò quan trọng trong việc trồng và sản xuất cây trồng. Quá trình thụ phấn đảm bảo việc tạo ra quả và hạt giống, giống cây quyết định tính chất và đặc tính của cây trồng sau này, trong khi thời gian nảy mầm sẽ ảnh hưởng đến sự sống còn và hiệu suất của cây trồng. Các nhà sản xuất cây trồng cần phải hiểu rõ về những yếu tố này để có được sản lượng và chất lượng cây trồng tốt nhất.

Câu 12: Vì sao trong ghép mô, dạng dị ghép (ghép mô giữa hai cơ thể có sự bất đồng về mặt sinh học) lại không thể thành công ?

Trả lời:

Ở động vật đa bào bậc thấp, cơ thể mới được hình thành từ một tế bào hoặc mô nào đó trên cơ thể gốc còn ở động vật đa bào bậc cao, hình thức sinh sản vô tính rất hiếm gặp, chỉ thể hiện trong giai đoạn phát triển phôi sớm (từ một phôi ban đầu tác thành 2 hoặc nhiều phôi, sau đó mỗi phôi phát triển thành một cơ thể mới nhờ nguyên phân) hoặc trinh sinh (Trong hình thức sinh sản đặc biệt này, giao tử cái (trứng) có thể phát triển thành một cơ thể mới mà không qua thụ tinh).

Câu 13: Làm thế nào phương pháp lai tạo trong sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi có thể giúp tăng hiệu quả sinh sản của các loài vật?

Trả lời:

Phương pháp lai tạo có thể giúp kết hợp những đặc tính tốt của các loài vật để sản xuất ra sự lai tạo đạt hiệu quả cao, chẳng hạn như sự tăng trưởng nhanh, khả năng chống bệnh tốt hơn hoặc sự sinh sản đạt năng suất cao hơn.

Câu 14: Làm thế nào các loài động vật tạo ra sự đa dạng di truyền trong quá trình sinh sản và đảm bảo sự tiếp tục của giống?

Trả lời:

Các loài động vật tạo ra sự đa dạng di truyền thông qua việc sử dụng cơ chế tái sắp xếp lại gen, sự đột biến, và sự kết hợp ngẫu nhiên của tế bào giống trong quá trình thụ tinh. Điều này giúp tăng khả năng chống chịu và thích nghi với môi trường khác nhau.

Câu 15: Làm thế nào các yếu tố môi trường như ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm ảnh hưởng đến sinh sản của cây trồng?

Trả lời:

Ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm là các yếu tố môi trường quan trọng ảnh hưởng đến quá trình sinh sản của thực vật. Chúng có thể ảnh hưởng đến quá trình hoa đậu, phân bón, chuyển hoá chất dinh dưỡng và phát triển của cây.

Câu 16: Tại sao việc giảm thiểu số lượng sinh sản của một số loài vật có thể là giải pháp cho việc kiểm soát dân số động vật trong một khu vực?

Trả lời:

Việc giảm thiểu số lượng sinh sản của một số loài vật có thể giúp kiểm soát dân số động vật trong một khu vực mà không cần thực hiện việc giết hại chúng. Giảm sinh sản được thực hiện thông qua các phương pháp như kiểm soát dịch bệnh, sử dụng phương pháp chất phá thai, hoặc sử dụng thuốc giảm sinh sản.

Câu 17: Tại sao một số loài động vật có thể sinh sản mà không cần đối tác?

Trả lời:

Trong tự nhiên, các loài động vật có khả năng sinh sản cao thường có kích thước nhỏ hơn so với các loài sinh sản chậm hơn nhưng có kích thước lớn hơn do tốc độ sinh sản cao hơn giúp chúng có thể tạo ra số lượng lớn hơn các con cái để đảm bảo sự tồn tại của loài, trong khi kích thước lớn giúp chúng chống lại các mối đe dọa từ con mồi hoặc đối thủ.

Câu 18: Làm thế nào các loại thực vật có thể tạo ra các hình thức sinh sản khác nhau để thích ứng với môi trường sống?

Trả lời:

Các loại thực vật có khả năng sinh sản khác nhau như sinht tán, chồi, củ, rễ, thân, hoa và quả để thích ứng với môi trường sống khác nhau. Những hình thức sinh sản khác nhau cung cấp cho thực vật những lợi thế khác nhau trong việc tăng cường khả năng sinh tồn và thích ứng với môi trường sống khắc nghiệt.

Câu 19: Làm thế nào sinh vật có thể thay đổi giới tính của con cái để tăng khả năng sinh sản trong môi trường khắc nghiệt?

Trả lời:

Các loài động vật như cá và rùa biển có khả năng thay đổi giới tính của con cái để tăng khả năng sinh sản trong môi trường khắc nghiệt. Các yếu tố như nhiệt độ và tỷ lệ giới tính trong quần thể có thể ảnh hưởng đến việc thay đổi giới tính.

Câu 20: Một hoa của cây cà chua trong quá trình sinh sản hữu tính cho 240 hạt giống. Trả lời các câu hỏi sau và giải thích.

a) Số noãn tối thiểu có trong mỗi nhụy đã thụ phấn là bao nhiêu?

b) Cần tối thiểu bao nhiêu tế bào mẹ tiểu bào tử để tạo ra số lượng hạt phấn cần thiết?

c) Cần tối thiểu bao nhiêu hạt phấn đã thụ phấn cho lá noãn?

d) Cần bao nhiêu tế bào mẹ đại bào tử trong quá trình này?

Trả lời:

Một hoa của cây cà chua qua quá trình sinh sản hữu tính cho 240 hạt giống.

a) Số noãn tối thiểu có trong mỗi nhụy đã thụ phấn cũng là 240, và sau thụ tinh thành công mỗi noãn sẽ phát triển thành một hạt.

b) Số lượng tế bào mẹ tiểu bào tử tối thiểu để tạo ra số lượng hạt phấn cần thiết đủ để thụ tinh tạo ra 240 hạt là 60, vì mỗi tế bào mẹ tiểu bào tử nằm trong cấu trúc của bao phấn sẽ giảm phân một lần tạo ra 4 tiểu bào tử, mỗi tiểu bào tử này sau khi nguyên phân một lần sẽ hình thành nên một hạt phấn (mỗi hạt phấn thụ tinh thành công hình thành nên một hạt). Vậy cần tối thiểu: 240 :4 = 60 (tế bào mẹ tiểu bào tử).

c) Số hạt phấn tối thiểu cần tham gia thụ tinh là 240, vì mỗi hạt phấn thụ tinh thành công với một noãn sẽ hình thành một hạt.

d) Số tế bào mẹ đại bào tử tối thiểu cần tham gia vào quá trình thụ tinh là 240 vì: mỗi tế bào mẹ đại bào tử giảm phân một lần tạo 4 đại bào tử đơn bội, trong số chúng, chỉ có một đại bào tử hoạt động, ba cái còn lại tiêu biến. Do đó, để tạo được 240 hạt, cần 240 đại bào tử hoạt động tương ứng với 240 tế bào mẹ đại bào tử.