Câu hỏi tự luận công dân 8 chân trời sáng tạo Bài 7: Phòng, chống bạo lực gia đình

BÀI 7 : PHÒNG, CHỐNG BẠO LỰC GIA ĐÌNH

(16 câu)

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1. Thế nào là bạo lực gia đình? Bạo lực gia đình để lại những hậu quả gì?

Trả lời

- Bạo lực gia đình được hiểu là hành vi cố ý của thành viên gia đình gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế đối với thành viên khác trong gia đình. 

- Bạo lực gia đình để lại những hậu quả như: 

+ Gây ảnh hưởng xấu đến hạnh phúc gia đình và trật tự xã hội.

+ Gây thương tích về thân thể, thậm chí gây tử vong.

+ Làm tổn thương về tinh thần đối với những người bị bạo lực.

Câu 2. Thế nào là bạo lực gia đình? Bạo lực gia đình được thể hiện dưới những hình thức nào?

Trả lời

- Bạo lực gia đình được hiểu là hành vi cố ý của thành viên gia đình gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về thể chất, tinh thần, kinh tế đối với thành viên khác trong gia đình. 

- Hình thức thể hiện của bạo lực gia đình:

+ Bạo lực về thể chất: là hành vi ngược đãi, đánh đập làm tổn thương tới sức khỏe, tính mạng của thành viên gia đình.

+ Bạo lực về tinh thần: là những lời nói, thái độ, hành vi làm tổn thương tới danh dự, nhân phẩm, tâm lí của thành viên gia đình.

+ Bạo lực kinh tế: là hành vi xâm phạm tới các quyền lợi về kinh tế của thành viên gia đình (quyền sở hữu tài sản, quyền tự do lao động...)

+ Bạo lực về tình dục: là hành vi mang tính chất cưỡng ép trong các quan hệ tình dục giữa các thành viên gia đình, kể cả việc cưỡng ép sinh con.

Câu 3. Em hãy nêu những nguyên nhân dẫn đến bạo lực gia đình?

Trả lời

- Thiếu hiểu biết về pháp luật và bình đẳng giới.

- Đói nghèo, áp lực kinh tế, thất nghiệp.

- Lạm dụng rượu và chất gây nghiện.

- Mất cân đối về quyền lực.

- Mối quan hệ không lành mạnh: Ngoại tình, ghen tuông...

- Chứng kiến hoặc là nạn nhân bạo lực gia đình từ nhỏ. 

Câu 4. Em hãy nêu các cách để phòng, chống bạo lực gia đình.

Trả lời

- Tôn trọng, bình đẳng, chia sẻ, yêu thương các thành viên trong gia đình.

- Kiềm chế cảm xúc tiêu cực.

- Rời khỏi nơi có nguy cơ xảy ra bạo lực gia đình, nói với người đáng tin cậy để nhờ can thiệp. Không nên dùng lời nói, thái độ tiêu cực để tỏ thái độ thách thức, nhờ người khác can thiệp bằng cách thức tiêu cực.

2. THÔNG HIỂU (4 câu) 

Câu 1. Theo em, trách nhiệm cảu các thành viên trong phòng, chống bạo lực gia đình là gì?

Trả lời

- Giáo dục, nhắc nhở thành viên gia đình thực hiện quy định của pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới và quy định khác của pháp luật có liên quan.

- Hòa giải mâu thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên gia đình; yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình chấm dứt ngay hành vi bạo lực; tham gia chăm sóc người bị bạo lực gia đình.

- Phối hợp với cơ quan, tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư trong phòng, chống bạo lực gia đình.

- Thực hiện các biện pháp trong phòng, chống bạo lực gia đình theo quy định của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Câu 2. Theo em, người có mặt ở nơi xảy ra bạc lực gia đình có trách nhiệm như thế nào?

Trả lời 

- Tuỳ theo tính chất, mức độ của hành vi bạo lực và khả năng của mình buộc chấm dứt ngay hành vi bạo lực gia đình và cấp cứu nạn nhân bạo lực gia đình.

- Ngăn cản hành vi bạo lực gia đình đang xảy ra, báo với cơ quan có thẩm quyền đến để chứng kiến vụ việc, bắt giữ người có hành vi bạo lực để chờ cơ quan công an đến giải quyết.

Câu 3: Theo em, nền tảng gia đình như thế nào có là mầm mống xảy ra bạo lực gia đình? 

Trả lời: 

- Người trong gia đình có nhận thức kém, không đủ tinh tế xử lí các tình huống trong gia đình dẫn đến xảy ra xung đột. 

- Gia đình có kinh tế eo hẹp, áp lực về kinh tế có thể làm cho các thành viên trong gia đình trở nên nóng nảy, không giữ được bình tĩnh và gây ra các hành động bạo lực.

- Do tệ nạn xã hội, người bố hoặc người mẹ trong gia đình nghiện ngập, cờ bạc.

- Do trình độ dân trí thấp và công tác tuyên truyền phổ biến luật chưa được hiệu quả. 

Câu 4: Theo em nếu là nạn nhân của các vụ bạo lực gia đình nên làm gì? 

Trả lời:

- Khi bị bạo hành thường xuyên, có thể tìm sự giúp đỡ của hàng xóm, bạn bè, hoặc chính quyền địa phương để can thiệp và xử lý.

- Nên tự chủ về tài chính hoặc có một khoản tiền tiết kiệm để không phụ thuộc vào chồng.

- Quay hình và chụp ảnh tất cả những bằng chứng bạo hành của đối phương để sử dụng khi cần thiết.

- Khi bị bạo hành nhiều lần, với thương tích nặng, có thể đi giám định thương tật để làm bằng chứng tố cáo đối phương.

- Phối hợp với bạn bè, gia đình, cơ quan chức năng giúp đối phương thay đổi tâm tính, để hạn chế các hành vi bạo lực.

- Nếu không thể thay đổi được tâm tính của đối phương và hành vi bạo lực vẫn tiếp diễn thường xuyên, chủ động yêu cầu ly hôn và phải đảm bảo an toàn cho bản thân và con cái để tránh hành vi bạo hành.

- Nếu do hành vi bạo hành khiến nạn nhân gặp vấn đề về tâm lý, có thể tìm đến chuyên gia tâm lý để hỗ trợ chữa lành tổn thương tâm lý.

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1. Em hãy chỉ ra hình thức và tác hại của những hành vi bạo lực với cá nhân, gia đình và xã hội.

Trả lời 

Câu 2. Theo em, một đứa trẻ sinh ra trong một gia đình có mầm mống của bạo lực gia đình, phải chứng kiến các hành động bạo lực từ nhỏ. Khi lớn lên đứa trẻ ấy sẽ như thế nào? 

 Trả lời: 

Những ảnh hưởng của bạo lực gia đình tới trẻ nhỏ:

- Ảnh hưởng tới sức khỏe và tâm lí của trẻ nhỏ. 

- Những hành vi bạo lực trực tiếp lên trẻ nhỏ có thể làm ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất của trẻ. 

- Học hỏi từ những người trong gia đình về các thói quen bạo lực, trẻ em vốn học rất nhanh nên những hành vi bạo lực của cha, mẹ có thể làm trẻ bắt chước.

 - Mất niềm tin vào gia đình, trở nên vô cảm, thờ ơ. 

Câu 3: Em sẽ làm gì nếu chứng kiến các các hành vi bạo lực gia đình trong khu dân cư mình đang sinh sống.  

Trả lời: 

- Nếu em chứng kiến các hành vi bạo lực gia đình trong khu dân cư em đang sinh sống em sẽ làm như sau:

+ Xác định được mức độ nghiêm trọng của vấn đề bạo lực. 

+ Nhờ sự giúp đỡ của người lớn, để ngăn chặn lại hành vi bạo lực đang diễn ra.

+ Báo cho lực lượng giữ gìn an ninh địa phương đến để giải quyết tình hình bạo lực. 

+ Chú ý đến sự an toàn của bản thân khi thực hiện giúp đỡ các nạn nhân gặp tình trạng bạo lực gia đình. 

Câu 4: Em hãy sắp xếp các hành vi bạo lực gia đình dưới đây vào các hình thức bạo lực tương ứng: 

1. Mỗi khi làm gì sai, bạn Y lại bị bố đánh. 
2. Chị X ngăn cản chồng cũ không được đến thăm con. 
3. Đặt kì vọng quá lớn vào con trai, bố mẹ bạn C bắt con học quá nhiều, không có thời gian để nghỉ ngơi, khiến bạn bị trầm cảm.
4. Mặc dù mới 14 tuổi, bạn Q đã bị bố mẹ bắt làm nhiều việc nặng nhọc, quá sức. 
5. Mỗi lần tức giận, ông M lại đập phá đồ đạc trong nhà.
6. Anh T ép buộc vợ phải sinh bằng được con trai để lấy người nối dõi. 
7. Chị H bắt chồng phải giao nộp hết tiền lương hằng tháng. 

Trả lời: 

4. VẬN DỤNG CAO (4 câu) 

Câu 1. Do nghi ngờ vợ ngoại tình với một đồng nghiệp ở cơ quan, trong những lần cãi nhau, anh A thường nói to cho bà con xung quanh nghe thấy. Không chịu được hành động của chồng, vợ anh đã bỏ về nhà bố mẹ đẻ. Không những thế, anh A còn viết thư nặc danh gửi đến cơ quan vợ, photo, phát tán thư ở khu dân cơ nơi vợ chồng anh sống để nhằm hạ thấp danh dự, nhân phẩm của chị. 

Theo em, hành vi này của a A có phải là hành vi bảo lực gia đình hay không? Vì sao?

Trả lời 

Hành vi của anh A là bạo lực gia đình dưới hình thức bảo lực về tinh thần của vợ. Hành vi nói xấu vợ với những người xung quanh, phát tờ rơi nói xấu bôi nhọ danh dự vợ của anh A là hành vi cố ý xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình.

Câu 2: Em sẽ xử lí như thế nào trong các trường hợp sau đây để tránh xảy ra các tình huống bạo lực gia đình. 

1. Em cùng với bố cùng thảo luận về một vấn đề, chưa phân được rõ ai đúng ai sai thì bố em phải đi ra ngoài. Đến khi về thì em phát hiện bố đang say rượu. 
2. Bố đi làm về muộn thường hay nổi cáu và đánh đập mẹ. 
3. Em đi chơi nhưng chưa xin phép bố, khi chuẩn bị về đến nhà thì thấy bố đã đợi sẵn ở cổng với chiếc roi cầm trên tay. 

Trả lời: 

• Hẹn bố khi khác sẽ nói về vấn đề đang thảo luận dở vì hiện tại bố đang say, không thích hợp để thảo luận.

• Gọi điện cho ông bà, nhờ sự trợ giúp của ông bà đến can ngăn. 

• Chạy sang nhờ ông bà, người thân trong gia đình xin bố bớt giận.   

Câu 3: Xót xa khi thấy chồng đánh con vì điểm kém trong học tập và phạt con không cho ăn cơm, chị N định chạy đi báo Công an xã nhưng đã bị chồng chặn lại. Chị hô hoán lên nhờ hàng xóm giúp đỡ. Khi Công an xã đến thì chồng chị khoá cửa lại không cho ai vào và nói rằng đây là việc riêng của gia đình anh, không ai được can thiệp vào. Hành vi nêu trên của chồng chị N có vi phạm pháp luật không?

Trả lời: 

Hành vi nêu trên của chồng chị N có vi phạm pháp luật.

+ Trong việc dạy dỗ các con chồng chị N không nên đánh đập các con, vì việc làm đó có thể ảnh hưởng đến cả thể chất và tinh thần của con, để lại những ấn tượng không tốt khi các con trưởng thành. 

+ Việc anh chồng chị N cố tình khóa trái cửa không cho Công an tiếp cận hiện trường là việc cố ý chống đối, ngăn cản người thi hành công vụ.

Câu 4: Bố của L từ ngày bị bệnh thường hay cáu gắt, uống rượu và nổi cáu với mẹ con L, có lần bố say, bố đánh hai mẹ con. L rất sợ hãi và thương mẹ nhưng không biết làm thế nào để giúp mẹ trong những lúc như vậy. Em hãy giúp L tìm ra giúp mẹ con L không bị tổn thương mỗi khi bố giận và có ý định đánh mắng?

Trả lời: 

Những cách có thể giúp mẹ con của L tránh được việc bị bố bạo hành:

- Tránh những lời lẽ nặng lời khi gia đình nói chuyện với nhau.

- Tạm lánh đi chỗ khác khi bố cáu giận, đợi khi bố nguôi cơn giận rồi mẹ con lại trở về nhà. 

- An ủi động viên bố, để bố nguôi ngoai đi nỗi lo về bệnh tật, mở lòng chia sẻ với hai mẹ con L.

- Nhờ đến sự trợ giúp của ông bà hai bên giúp đỡ, khuyên ngăn bố, để bố nghĩ thông hơn về hành động của mình là chưa đúng.