TL VỪA NHẮM MẮT VỪA MỞ CỬA SỔ

NHẬN BIẾT

Câu 1:Tìm hiểu về tác giả Nguyễn Ngọc Thuần

Trả lời 

- Nguyễn Ngọc Thuần (1972) quê ở Tân Thiện – Hàm Tân, Bình Thuận, là một nhà văn trẻ đầy triển vọng ở thể loại văn xuôi đương đại, là thành viên của Hội nhà văn Việt Nam.

- Phong cách nghệ thuật:  sự tương tác cảm xúc trực tiếp, gợi nên bao ý tưởng “huyền hoặc và hài hước điên khùng sâu lắng”

Câu 2: Tìm hiểu thêm một số tác phẩm và thành tựu của tác giả?

Trả lời 

 Một số tác phẩm được nhận giải thưởng như: Giăng giăng tơ nhện (giải thưởng Văn học tuổi hai mươi lần II); Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, NXB Trẻ 2000, giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III, giải Peter Pan (giải thưởng của Thụy Điển dành cho tác phẩm thiếu nhi hay nhất; Một thiên nằm mộng – giải A cuộc vận động sáng tác văn học thiếu nhi của NXB Kim Đồng 2001-2002; Nhện ảo – giải A cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi 2003, giải B (không có giải A) cuộc thi sáng tác văn học cho tuổi trẻ do NXB Thanh niên phối hợp với NXB Văn nghệ tổ chức cho tác phẩm Trên đồi cao chăn bầy thiên sứ… 

Câu 3: Thể loại của văn bản là gì?

Trả lời 

Truyện dài là truyện bằng văn xuôi, có dung lượng lớn, miêu tả hàng loạt sự kiện và nhân vật trong một phạm vi không gian và thời gian tương đối rộng lớn.

Câu 4: Tìm hiểu về xuất sứ và hoàn cảnh sáng tác ?

Trả lời 

Trích trong tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ xuất bản năm 2004.

Câu 5: Phương thức biểu đạt và ngôi kể của truyện  là gì?

Trả lời 

- Phương thức biểu đạt: Tự sự

- Ngôi kể: ngôi thứ nhất

Câu 6: Em hãy tóm tắt tác phẩm theo cách hiểu của mình?

Trả lời 

Nhà của nhân vật tôi có một khu vườn rộng. Bố cậu bé đã giúp cậu nhận biết các loài hoa bằng cách sờ và tập đoán. Nhân vật tôi đã thuộc làu làu, chạm loài nào đều đoán tên được loài đó. Khi Tý đem biếu bố những trái ổi to mềm, cắn rất đã, người bố rất quý trọng chúng gì bố ít khi ăn ổi. Nhân vật tôi nhận ra đó là vẻ đẹp của món quà mình cho đi hay mình được nhận. Cậu cũng nhận ra khu vườn, người bố là món quà to lớn, quý giá của cuộc đời cậu. Sau đó, bố lại nghĩ ra một trò chơi khác, thay vì chạm thì bây giờ nhân vật tôi chỉ được ngửi rồi gọi tên. Khi đã thuần thục, bố khen cậu là người có chiếc mũi tuyệt nhất thế giới. Lúc đó, cậu nhận ra rằng chính những bông hoa là người đưa đường, dẫn lối cho cậu trong khu vườn.

Câu 7: Nêu bố cục của văn bản?

Trả lời 

- Phần 1 (Từ đầu đến ...cháu có con mắt thân): Đôi mắt thần của nhân vật tôi.

- Phần 2 (Còn lại): Quà tặng lớn lao, quý giá. 

THÔNG HIỂU

Câu 8: Nêu giá trị nội dung của truyện?

Trả lời 

Qua cách cảm nhận tuyệt vời của nhân vật tôi qua xúc giác, qua mùi hương của các loài hoa, ta thấy được sự trân trọng, yêu quý dành cho thiên nhiên, cuộc sống. Hơn nữa, từ tình cảm bố con thắm thiết đã nuôi dương tâm hồn đứa trẻ trong cách cảm nhận, giúp đứa trẻ nhận ra thiên nhiên là món quà quý giá to lớn mà cuộc sống ban tặng.

Câu 9: Nêu giá trị nghệ thuật của truyện?

Trả lời 

- Sử dụng ngôi kể thứ nhất hấp dẫn, đưa người đọc tham gia trực tiếp vào câu chuyện.

- Ngôn ngũ đối thoại sinh động, lôi cuốn người nghe.

Câu 10: Hình ảnh của nhân vật người bố được khác họa như thế nào trong truyện Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ?

Trả lời 

- Tìm mọi cách khiến đứa con của mình thân thuộc với khu vườn: 

+ Bảo con nhắm mắt, dẫn đi chạm từng bông hoa một.

+ Chỉ cho con ngửi rồi gọi tên bông hoa.

→ Gây dựng tình yêu thiên nhiên trong đứa con của mình.

- Dạy con nhận ra ý nghĩa của việc nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó. → Thiên nhiên là quà tặng của cuộc sống.

→ Bố là người yêu thương con, dạy dỗ cho con nhận ra những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Câu 11: Nhân vật tôi được người bố của mình trải nghiệm trò chơi về xúc giác như thế nào?

Trả lời 

- Địa điểm: vườn hoa

- Câu đố: nhắm mắt lại, chạm vào từng bông hoa và đoán xem đó là hoa gì.

- Cách giải đố:

• Lần đầu tiên: nhân vật “tôi” đoán sai, người bố nói không sao cả, dần dần sẽ đúng.
• Vài lần sau: đoán đúng 2 loại hoa mồng gà và hoa hướng dương, bố cười khà khà khen tiến bộ.
• Một hôm khác: đoán đúng 3 loại, bố nói "Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mất thôi!"
• Không lâu sau: đoán đúng tất cả.

=> Bằng sự nỗ lực của bản thân, lời động viên của bố, nhân vật “tôi” đã có thể cảm nhận mọi thứ bằng xúc giác.

Câu 12:  Nhân vật tôi được người bố của mình trải nghiệm trò chơi về thị giác như thế nào?

Trả lời 

- Trò chơi xác định khoảng cách:

• Địa điểm: tại vườn hoa và cả trong nhà.
• Câu đố: nhắm mắt lại, xác định người và vật cách xa bao nhiêu.
• Cách giải đố: người bố đứng ở đâu đó rồi hỏi con đoán xem mình cách con bao xa, nhân vật “tôi” từ không đoán được đến “Bây giờ chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu”; người chú ban đầu không tin, nhưng nhân vật “tôi” đã dần chứng minh được sự tự giác và khả năng của mình.

Câu 13: Nhân vật tôi được người bố của mình trải nghiệm trò chơi về khứu giác như thế nào?

Trả lời 

- Địa điểm: tại vườn hoa.

- Câu đố: nhắm mắt lại, ngửi rồi gọi tên nó, sau mỗi lần bố đều phải xác nhận lại.

- Cách giải đố của em bé: câu đố cũng được lặp đi lặp lại cho đến khi nhân vật “tôi” nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa; đến mức có thể cảm nhận được hoa hồng nở kể cả khi không nhìn thấy; còn biết hoa gì từng mùa, hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn; phân biệt được một lúc những hoa đang nở.

VẬN DỤNG

Câu 14: Có câu nói của nhân vật bố: “Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó” vậy em hiểu gì về món quà này?

Trả lời 

- Hoàn cảnh: Tý đem cho bố những trái ổi.

• Tâm ý người gửi : trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vài rất đã.
• Tâm ý người nhận (bố): ít khi ăn ổi nhưng vì Tý mà ăn.

=>  Một món quà luôn gửi gắm tình cảm, tâm ý của người gửi. Bởi vậy dù là người nhận hay cho món quà một cách trân trọng thì cũng thể hiện nét đẹp của mình. Ở đây, tác giả cũng muốn gửi gắm bài học về thái độ trân trọng, biết ơn đối với những người dành tình cảm cho chúng ta.

VẬN DỤNG CAO

Câu 15 Viết một đoặn văn (160 - 200 chữ) nêu cảm nhận của em về truyện vừa đi vừa nhắm mẳt?

Trả lời 

Trong văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của Nguyễn Ngọc Thuần, người đọc sẽ cảm thấy ấn tượng nhất với nhân vật “tôi”. Đó là một cậu bé hồn nhiên, ngây thơ và luôn có được tình yêu thương của mọi người. Người bố trong bài của cậu đã nghĩ ra những trò chơi để giúp cậu có thêm nhiều trải nghiệm. Câu chuyện của cậu bé đã đưa người đọc tìm về những khoảnh khắc chậm rãi của đời thường, tìm về những điều bé nhỏ và nuôi dưỡng tâm hồn mình. Cậu bé đã nhận ra cần phải biết yêu thương, lắng nghe và thấu hiểu thiên nhiên cũng như trân trọng mọi thứ xung quanh mình. Bài học mà cậu bé nhận được cũng chính là bài học mà người đọc cần rút ra cho mình. Và từ bài học đó, tin chắc rằng cậu bé sẽ trở thành một người có ích. Như vậy, nhân vật “tôi” trong văn bản đã giúp người đọc hiểu hơn về những điều mà tác giả muốn gửi gắm trong tác phẩm.