Câu hỏi tự luận Ngữ văn 9 cánh diều Bài 2: Phân tích một đoạn trích tác phẩm văn học

BÀI 2: TRUYỆN THƠ NÔM

VIẾT: PHÂN TÍCH MỘT ĐOẠN TRÍCH TÁC PHẨM VĂN HỌC
(15 câu)

1. NHẬN BIẾT (5 câu)

Câu 1: Đoạn trích nào trong tác phẩm văn học mà em yêu thích nhất? Hãy nêu tên tác phẩm và tác giả?

Trả lời:

Đoạn trích mà em yêu thích nhất là trong tác phẩm "Truyện Kiều" của Nguyễn Du. Tác phẩm này không chỉ nổi bật về nội dung mà còn về nghệ thuật ngôn ngữ.

Câu 2: Nhân vật nào xuất hiện trong đoạn trích đó? Hãy giới thiệu ngắn gọn về nhân vật?

Trả lời:

Nhân vật chính trong đoạn trích là Thúy Kiều. Cô là một người con gái tài sắc vẹn toàn, thông minh và có tâm hồn nhạy cảm. Tuy nhiên, cuộc đời của Kiều lại đầy bi kịch khi cô phải trải qua nhiều đau khổ, hy sinh vì tình yêu và gia đình. Kiều đại diện cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến.

Câu 3: Tóm tắt nội dung chính của đoạn trích mà em đã chọn?

Trả lời:

Câu 4: Trong đoạn trích, hình ảnh nào nổi bật nhất? Hãy phân tích ý nghĩa của hình ảnh đó?

Trả lời:

Câu 5: Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào trong đoạn trích? Hãy nêu và giải thích tác dụng của chúng?

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1:Tâm trạng của nhân vật trong đoạn trích được thể hiện như thế nào? Hãy phân tích?

Trả lời:

Tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích được thể hiện qua những cảm xúc sâu sắc và phức tạp. Cô trải qua nỗi buồn, nhớ nhung và sự bi thương khi nhớ về quá khứ hạnh phúc bên Kim Trọng và gia đình. Cảm giác cô đơn, trống trải bao trùm tâm hồn Kiều, thể hiện qua những hình ảnh thiên nhiên như ánh trăng, gió lạnh. Những câu thơ đầy chất trữ tình, giàu hình ảnh đã khắc họa rõ nét sự đau đớn và bất lực của Kiều trước số phận nghiệt ngã. Tâm trạng của Kiều không chỉ là nỗi đau cá nhân mà còn là nỗi đau chung của những người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Câu 2: So sánh đoạn trích mà em đã chọn với một đoạn trích khác trong cùng tác phẩm hoặc một tác phẩm khác. Hãy nêu sự tương đồng và khác biệt?

Trả lời:

So với đoạn trích miêu tả cảnh Kiều gặp Kim Trọng lần đầu, đoạn trích về nỗi nhớ và bi kịch của Kiều có sự tương đồng ở việc thể hiện tâm trạng nhân vật. Cả hai đoạn đều khắc họa rõ nét cảm xúc mãnh liệt của Kiều, từ hạnh phúc đến đau khổ. Tuy nhiên, sự khác biệt nằm ở bối cảnh và cảm xúc. Đoạn gặp gỡ thể hiện niềm vui, sự phấn khởi, còn đoạn trích tôi đã chọn lại tập trung vào nỗi đau và sự mất mát. Điều này cho thấy sự thay đổi trong tâm trạng của Kiều khi phải đối mặt với thực tại.

Câu 3: Hãy phân tích sự phát triển của nhân vật qua đoạn trích mà em đã chọn. Nhân vật có thay đổi gì không?

Trả lời:

Câu 4: Từ đoạn trích, em rút ra được bài học gì cho bản thân? Hãy giải thích?

Trả lời:

Câu 5: Hãy viết một đoạn văn phân tích cảm xúc của nhân vật trong đoạn trích và liên hệ với cảm xúc của chính mình?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (3 câu)

Câu 1: Nếu em là tác giả, em sẽ thay đổi điều gì trong đoạn trích để truyền tải thông điệp khác? Hãy trình bày ý tưởng của em?

Trả lời:

Nếu tôi là tác giả, tôi sẽ thay đổi kết thúc của đoạn trích để Thúy Kiều có một quyết định mạnh mẽ hơn, thể hiện sự chủ động trong cuộc đời của mình. Thay vì chỉ thể hiện nỗi đau và sự bất lực, tôi sẽ cho Kiều tìm ra cách để vượt qua những khó khăn, có thể là quyết định rời bỏ tình yêu không hạnh phúc để tìm kiếm một cuộc sống mới. Điều này sẽ truyền tải thông điệp tích cực về sức mạnh của sự tự quyết và khả năng thay đổi số phận, khuyến khích người đọc tin tưởng vào bản thân và khả năng vượt qua thử thách.

Câu 2: Phân tích đoạn trích dưới góc nhìn của một nhà phê bình văn học. Hãy đưa ra những nhận xét và đánh giá của riêng em?

Trả lời:

Câu 3: Hãy liên hệ đoạn trích với bối cảnh lịch sử, xã hội khi tác phẩm được sáng tác. Tác động của bối cảnh này đến nội dung đoạn trích là gì?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Viết một bài văn ngắn (khoảng 300 từ) phân tích đoạn trích và nêu rõ tác động của nó đến người đọc?

Trả lời:

Đoạn trích trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du khắc họa sâu sắc tâm trạng của Thúy Kiều, một người phụ nữ tài sắc nhưng gặp phải bi kịch trong cuộc đời. Tâm trạng của Kiều được thể hiện qua những dòng thơ giàu hình ảnh và cảm xúc, phản ánh nỗi nhớ nhung, sự cô đơn và bi thương. Khi nhớ về quá khứ hạnh phúc bên Kim Trọng, Kiều không chỉ trải qua nỗi đau cá nhân mà còn là nỗi đau chung của nhiều người phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Nguyễn Du đã khéo léo sử dụng các biện pháp nghệ thuật như ẩn dụ và nhân hóa để làm nổi bật cảm xúc của Kiều. Hình ảnh ánh trăng, gió lạnh không chỉ là yếu tố thiên nhiên mà còn thể hiện tâm trạng u ám, lạnh lẽo của nhân vật. Đoạn trích không chỉ đơn thuần là một tác phẩm văn học mà còn là một bản cáo trạng đối với những bất công xã hội, khiến người đọc không chỉ cảm nhận mà còn suy ngẫm về số phận con người.

Tác động của đoạn trích đến người đọc là rất lớn. Nó gợi lên lòng đồng cảm và sự thấu hiểu sâu sắc đối với nỗi đau của Kiều. Đồng thời, đoạn trích cũng khơi gợi những suy ngẫm về giá trị của tự do, tình yêu và hạnh phúc trong cuộc sống. Qua đó, người đọc có thể nhận ra rằng, dù trong hoàn cảnh nào, việc tìm kiếm hạnh phúc và tự do vẫn là điều quý giá và cần thiết.

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------