Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 chân trời Bài 1: Luyện tập về từ đa nghĩa

CHỦ ĐỀ: CHỦ NHÂN TƯƠNG LAI

BÀI 1: TRẠNG NGUYÊN NHỎ TUỔI

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ TỪ ĐA NGHĨA

(13 CÂU)

I. NHẬN BIẾT (06 CÂU)

Câu 1: Thế nào là từ đa nghĩa?

Trả lời: 

Từ đa nghĩa là từ có hai nghĩa trở lên, trong đó có một nghĩa gốc và một hay một số nghĩa chuyển.

Câu 2: Em hãy cho ví dụ về một từ đa nghĩa và giải thích các nghĩa của từ đó.

Trả lời: 

Từ "chân" có thể có nghĩa là bộ phận dưới cùng của cơ thể người hoặc động vật, hoặc chỉ phần dưới của một vật (chân bàn, chân ghế), hoặc chỉ một điểm bắt đầu, khởi đầu (chân trời).

Câu 3: Trong câu “Anh ấy là ngôi sao sáng trong làng bóng đá”, từ “ngôi sao” có nghĩa là gì?

Trả lời: 

Câu 4: Hãy tìm từ đa nghĩa trong các câu sau và gạch chân: 

a) Mặt trời mọc ở đằng đông.

b) Mặt bàn đã bị trầy xước.

c) Anh ấy có một khuôn mặt rất phúc hậu.

Trả lời: 

Câu 5: Xác định từ đa nghĩa trong các câu sau: 

a) Mẹ dặn con hãy đi học đúng giờ.

b) Anh ấy đã đi rát xa trong suy nghĩ của mình. 

c) Cô ấy chạy thật nhanh về nhà sau khi tan học.

d) Thời gian chạy rất nhanh, mới đó mà đã hết năm học 

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (05 CÂU)

Câu 1: Em hãy đặt 2 câu với từ “tay”, trong đó từ “tay mang nghĩa gốc ở câu 1 và nghĩa chuyển ở câu 2.

Trả lời: 

1) Nghĩa gốc: Mẹ em đang rửa tay ở bồn. 

2) Nghĩa chuyển: Anh ấy là một tay chơi đàn guiter xuất sắc. 

à Trong câu (1) từ “tay” chỉ bộ phận cơ thể dùng để cầm nắm; trong câu (2), từ “tay” được dùng để chỉ người có khả năng đặc biệt, giỏi về một lĩnh vực nào đó.

Câu 2: Từ “đầu” mang nghĩa gốc trong câu nào dưới đây:

a) Chưa lên tới đầu dốc mà tôi đã phải thở hổn hển. 

b) Mở đầu câu chuyện hay thì mới hấp dẫn người nghe. 

c) Khi viết em giữ cho lưng thẳng, đầu hơi cúi.

d) Đầu làng có một gốc đa rất lớn.

Trả lời: 

a) Từ “đầu” mang nghĩa chuyển (chỉ vị trí cao nhất của dốc)

b) Từ “đầu” mang nghĩa chuyển (chỉ phần bắt đầu của một việc gì đó)

c) Từ “đầu” mang nghĩa gốc (chỉ phần trên cùng của cơ thể)

d)  Từ “đầu” mang nghĩa chuyển (chỉ vị trí mắt đầu của làng)

Câu 3: Phân tích sự khác nhau trong nghĩa của từ “ăn” trong các câu sau: 

a) Hôm nay tôi ăn cơm ở nhà.

b) Đội bóng của chúng tô ăn giải vô địch

c) Trận đấu kết thúc, không ai ăn ai.

Trả lời: 

Câu 4: Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ “đường”:

a) Chất ngọt dùng trong thực phẩm

b) Phương hướng hoặc cách thức để đạt được mục tiêu

Trả lời: 

Câu 5: Hãy tìm từ đa nghĩa trong các câu sau và chỉ ra các nghĩa khác nhau của chúng: 

a) Mùa thu lá vàng rụng đầy sân.

b) Anh ấy đeo chiếc nhẫn vàng trên tay.

c) Mặt trời tỏa ra những tia nắng vàng rực rỡ

d) Tôi thích chiếc khăn có hoa vàng.

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (03 CÂU)

Câu 1: Cho các từ sau: chạy, mắt, mũi. Hãy đặt câu với mỗi từ sao cho thể hiện được ít nhất 2 nghĩa khác nhau của từ đó.

Trả lời: 

a) Chạy: Hôm nay tôi đi chạy bộ. / Chiếc đồng hồ này chạy rất chính xác.

b) Mắt: Mắt tôi đau quá. / Mắt lưới bị rách.

c) Mũi: Con mèo có một cái mũi rất thính. / Con tàu rẽ sóng mũi thuyền.

Câu 2: Phân biệt nghĩa của các từ “ăn” trong các câu dưới đây:

- Ăn cơm

- Ăn ảnh

- Sông ăn ra biển

- Da ăn nắng

Trả lời: 

Câu 3: Chọn một từ đa nghĩa mà em biết. Viết hai câu sử dụng từ đó, mỗi câu sử dụng một nghĩa khác nhau của từ. Sau đó, giải thích các nghĩa của từ trong hai câu đó.

Trả lời: 

------------------------------

----------------- Còn tiếp ------------------