Giáo án Tiếng Việt 5 chân trời bài 1: Luyện tập về từ đa nghĩa

TIẾT 3: LUYỆN TẬP VỀ TỪ ĐA NGHĨA

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS vận dung kiến thức vào những bài tập hoặc câu hỏi có liên quan.

b. Tổ chức thực hiện

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu BT1a:  Đọc các câu thơ, câu văn sau và thực hiện yêu cầu:

a.

Việt Nam đất nước ta ơi

Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn.

Nguyễn Đinh Thi

b. Nắng đã chiếu sáng loà cửa biển.

Anh Đức

c. Trên quảng trường Ba Đình, cả biển người, cả rừng cờ hoa hướng về lễ đài hân hoan vẫy chào Bác.

Phan Anh

Từ "biển" trong câu nào được dùng với nghĩa gốc? Từ “biển" trong câu nào được dùng với nghĩa chuyển?

+ GV tổ chức cho HS thảo luận, thống nhất kết quả trong nhóm nhỏ.

+ GV mời 1 – 2 HS chữa bài trước lớp, các nhóm HS khác nhận xét, bổ sung ( nếu có).

+ GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

• Từ “biển” trong câu b được dùng với nghĩa gốc. 

• Từ “biển” trong câu a và c được dung với nghĩa chuyển. 

- HS xác định yêu cầu của BT1b: Đặt một câu có từ “biển” được dùng với nghĩa chuyển.

+ GV tổ chức cho HS chia sẻ, thống nhất kết quả trong nhóm nhỏ, dán kết quả vào bảng nhóm.

+ GV mời 1 – 2 nhóm HS chữa bài trước lớp, các nhóm khác nhận xét, bổ sung (nếu có).

+ GV  nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: 

Hoạt động 2: Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS biết cách thêm từ ngữ để tạo thành câu.

- HS phân biệt được nghĩa. 

b. Tổ chức thực hiện

- GV mời đại diện 1 – 2 HS đọc yêu cầu BT2:  Đặt câu có từ “nhanh” với mỗi nghĩa sau: 

a. Có tốc độ, nhịp độ trên mức bình trường, trái ngược với “chậm”.

b. Tỏ ra có khả năng tiếp thu, phản ứng ngay tức khắc hoặc trong một thời gian rất ngắn. 

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm, quan sát các câu, hoàn thành câu.

- GV tổ chức cho HS viết câu vào VBT.

- GV tổ chức cho HS chơi trò chơi Chuyền hoa để chữa bài tập.

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án: GV gợi ý cho HS:

a.  đi nhanh, chạy nhanh, tốc độ nhanh,… 

b.  phản ứng nhanh, đầu óc nhanh nhạy,…

Hoạt động 3: Sử dụng từ điển để phân biệt các nghĩa của từ

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- HS nắm được cách sử dụng từ điển.

- Vận dụng kiến thức vào đặt câu, thực hành BT.

b. Tổ chức thực hiện

- HS đọc yêu cầu của BT.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc yêu cầu của BT.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.  HS hoạt động nhóm.

- HS chữa bài.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS đọc yêu cầu.

- HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.

- HS làm bài.

- HS chơi trò chơi.

- HS lắng nghe, tiếp thu và sửa bài vào vở.