Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 chân trời Bài 4: Biện pháp điệp từ, điệp ngữ

CHỦ ĐỀ: ĐẤT NƯỚC NGÀN NĂM

BÀI 4: VỊNH HẠ LONG

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: BIỆN PHÁP ĐIỆP TỪ, ĐIỆP NGỮ

I. NHẬN BIẾT (04 CÂU)

Câu 1: Thế nào là điệp từ, điệp ngữ?

Trả lời: 

Điệp từ, điệp ngữ là cách sử dụng lặp lại từ ngữ trong câu hay đoạn văn, đoạn thơ để nhấn mạnh, để liệt kê hoặc để khẳng định...

Câu 2: Sử dụng điệp từ, điệp ngữ có tác dụng gì?

Trả lời: 

Sử dụng điệp từ, điệp ngữ sẽ làm nổi bật ý, tạo sự nhịp nhàng cho câu, đoạn văn, đoạn thơ. 

Câu 3: Tìm điệp từ có trong đoạn thơ sau:

“… Nhớ sao lớp học i tờ

Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan

Nhớ sao ngày tháng cơ quan

Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo

Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều

Chày đêm nện cối đều đều suối xa…”

Trả lời: 

Câu 4: Chỉ ra điệp từ, điệp ngữ trong đoạn thơ sau:

“Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy

Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu

Ngàn dâu xanh ngắt một màu

Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai?”

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (05 CÂU)

Câu 1: Nêu tác dụng của điệp ngữ trong đoạn thơ sau:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ”

(Viễn Phương)

Trả lời: 

Điệp ngữ “mặt trời” được lặp lại để nhấn mạnh sự vĩ đại và bất diệt của Bác Hồ.

Câu 2: Nêu tác dụng của điệp từ trong đoạn văn sau:

Phượng không phải là một đóa, không phải vài cành, phượng đây là cả một loạt, cả một vùng, cả một góc trời đỏ rực…"

Trả lời: 

Điệp từ “không phải” nhấn mạnh, đối lập sự nhỏ bé của một đóa hay vài cành phượng với sự rộng lớn bao trùm của “cả một loạt”, “cả một vùng” và “cả một góc trời”. Qua đó, làm nổi bật vẻ đẹp rực rỡ, quy mô hoành tráng của cây phượng.

Điệp từ “cả một” nhấn mạnh về không gian rộng lớn và sắc đỏ rực rỡ của hoa phượng, tạo cảm giác bao la, choáng ngợp, giúp người đọc hình dung rõ nét cảnh sắc ấy.

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của điệp ngữ trong đoạn thơ sau:

"Mồ hôi mà đổ xuống đồng,

Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương.

Mồ hôi mà đổ xuống vườn,

Dâu xanh lá tốt vấn vương tơ tằm.

Mồ hôi mà đổ xuống đầm,

Cá lội phía dưới, rau nằm phía trên."

Trả lời: 

Câu 4: Nêu tác dụng của điệp ngữ trong đoạn thơ sau:

"Ai dậy sớm

Đi ra đồng,

Có vừng đông

Đang chờ đón.

Ai dậy sớm

Chạy lên đồi,

Cả đất trời

Đang chờ đón."

Trả lời: 

Câu 5: Nêu tác dụng của điệp từ trong đoạn thơ sau:

Ta làm con chim hót

Ta làm một cành hoa

Ta nhập vào hòa ca

Một nốt trầm xao xuyến

(Thanh Hải)

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (02 CÂU)

Câu 1: Tìm những điệp ngữ trong đoạn thơ sau đây? Những điệp ngữ đó đã có tác dụng gây ấn tượng và gợi cảm xúc gì sâu sắc trong lòng người đọc?

Mình về với Bác đường xuôi

Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người.

Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời

Áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường.

Nhớ Người những sáng tinh sương

Ung dung yên ngựa trên đường suối reo.

Nhớ chân Người bước lên đèo

Người đi, rừng núi trông theo bóng Người…

Trả lời: 

- Những điệp ngữ trong đoạn thơ: nhớ, Người. 

- Tác dụng: gây ấn tượng đẹp đẽ và sâu sắc về Bác Hồ kính yêu (Người); gợi cảm xúc nhớ thương gắn bó da diết với Việt Bắc – nơi căn cứ địa của Cách mạng, nơi có những người dân sống rất chân tình và hết lòng chở che cho Cách mạng.

Câu 2: Hãy viết một đoạn văn ngắn tả một cảnh đẹp quê hương em, trong đó có sử dụng điệp từ hoặc điệp ngữ.

Trả lời: 

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------