Câu hỏi tự luận Tiếng Việt 5 chân trời Bài 4: Luyện tập sử dụng từ ngữ

CHỦ ĐỀ: CHÂN TRỜI RỘNG MỞ

BÀI 4: BÀI CA VỀ MẶT TRỜI

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ NGỮ

I. NHẬN BIẾT (05 CÂU)

Câu 1: Thế nào là từ đồng nghĩa? Hãy tìm từ đồng nghĩa với từ "vui vẻ".

Trả lời: 

Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. Ví dụ: vui vẻ - hồ hởi.

Câu 2: Từ nhiều nghĩa là gì? Cho ví dụ về một từ có nhiều nghĩa.

Trả lời: 

Từ nhiều nghĩa là từ có một âm thanh nhưng có nhiều nghĩa khác nhau tùy theo ngữ cảnh. Ví dụ: từ "chân" (chân bàn, chân người).

Câu 3: Từ “đi” trong câu nào mang nghĩa chuyển?

- Xe máy đi nhanh hơn xe đạp.

- Bà cũ ốm rất nặng nên đã đi từ hôm qua.

- Ghế thấp quá, không đi với bàn được.

- Em bé mới tập đi.

Trả lời: 

Câu 4: Từ “chân” trong câu nào mang nghĩa gốc?

- Đôi chân của cô ấy rất đẹp.

- Em nhìn thấy chân trời xa tít tắp.

- Chiếc bàn này có bốn chân.

- Em bé có đôi chân nhỏ xíu.

Trả lời: 

Câu 5: Từ trái nghĩa là gì? Đặt câu với cặp từ trái nghĩa "sáng sủa - tối tăm".

Trả lời: 

II. KẾT NỐI (05 CÂU)

Câu 1: Đặt câu để phân biệt các từ đồng âm sau:

a) ba

b) lợi

c) sâu

Trả lời: 

a) ba

- Bài kiểm tra tiếng Anh của Hùng chỉ được 3 điểm.

- Ba của em là một kĩ sư.

b) lợi

- Em đang bị sưng lợi.

- Học tập có lợi cho tương lai sau này.

c) sâu

- Con sâu đang bò trên cành cây

- Chiếc hố này rất sâu.

Câu 2: Tìm các từ nhiều nghĩa trong các câu sau và cho biết chúng là nghĩa gốc hay nghĩa chuyển:

a) Cụ ông đã ra đi khi chưa kịp gặp mặt toàn thể con cháu lần cuối.

b) Mỗi người chỉ có hai lá phổi nên cần phải bảo vệ nó.

c) Quả bóng được bơm căng tròn.

d) Bạn Thắng cố gắng chạy thật nhanh để thoát khỏi kẻ thù đang truy đuổi.

Trả lời: 

a) Từ “đi” à nghĩa chuyển.

b) Từ “lá” à nghĩa gốc 

c) Từ “quả” à nghĩa chuyển 

d) Từ “chạy” à nghĩa gốc

Câu 3: Hãy đặt câu với từ "chân" để thể hiện cả nghĩa gốc và nghĩa chuyển.

Trả lời: 

Câu 4: Xác định nghĩa gốc và nghĩa chuyển của từ “quả” trong các câu sau:

a) Quả dừa – đàn lợn con nằm trên cao.

b) Quả cau nho nhỏ.

c) Trăng tròn như quả bóng

Trả lời: 

Câu 5: Cho các từ sau: vàng vọt, vàng tươi, vành chanh, vàng khè. Điền các từ thích hợp vào chỗ chấm: 

a) Những bông hoa cúc ............... đang khoe sắc trong nắng

b) Tường phóng khách được sơn màu ............ rất đẹp

c) Mấy tàu lá đu đủ ............... rụng dưới gốc cây. 

d) Nước da .............. của anh ấy khiến mọi người rất lo.

Trả lời: 

III. VẬN DỤNG (02 CÂU)

Câu 1: Trong các từ gạch chân dưới đây, từ nào là từ đồng nghĩa, từ nào là từ nhiều nghĩa? Vì sao?

a) Vàng

- Giá vàng trong nước tăng đột biến.

- Tấm lòng vàng. 

- Chiếc lá vàng rơi xuống sân trường

b) Bay

- Bác thợ nề đang cầm bay trát tường.

- Đàn cò đang bay trên trời

- Đạn bay vèo vèo.

- Chiếc áo đã bay màu.

Trả lời: 

a) Vàng

- Giá vàng trong nước tăng đột biến. à từ nhiều nghĩa (nghĩa chuyển)

- Tấm lòng vàng. à từ nhiều nghĩa (nghĩa chuyển)

- Chiếc lá vàng rơi xuống sân trường à từ đồng âm

b) Bay

- Bác thợ nề đang cầm bay trát tường. à từ đồng âm

- Đàn cò đang bay trên trời. à từ nhiều nghĩa (nghĩa gốc)

- Đạn bay vèo vèo. à từ nhiều nghĩa (nghĩa chuyển)

- Chiếc áo đã bay màu. à từ nhiều nghĩa (nghĩa chuyển)

Câu 2: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5-7 câu) kể về một kỷ niệm đáng nhớ của em, trong đó sử dụng ít nhất 1 cặp từ đồng nghĩa.

Trả lời: 

----------------------------------

----------------------- Còn tiếp -------------------------