Đáp án Lịch sử 9 kết nối tri thức Bài 2: Châu Âu Và Nước Mỹ Từ Năm 1918 Đến Năm 1945

BÀI 2. CHÂU ÂU VÀ NƯỚC MỸ TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

MỞ ĐẦU

Trong những năm 1918 – 1945, lịch sử châu Âu và nước Mỹ đã trải qua những bước phát triển thăng trầm, đầy biến động trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội. Em biết gì về những biến động đó thông qua hai hình trên? Sự ra đời của Quốc tế cộng sản, đại suy thoái kinh tế thế giới (1929 – 1933) và sự xuất hiện chủ nghĩa phát xít có liên quan gì đến tình hình đó?

Hướng dẫn chi tiết:

Suy thoái kinh tế châu Âu (1918-1923): Trong giai đoạn này, các nước tư bản châu Âu gặp nhiều khó khăn kinh tế. Hậu quả của Thế chiến I, sự sụp đổ của các đế chế truyền thống (như Đế quốc Áo-Hung) và biến động chính trị đã gây ra sự suy sụp kinh tế và khủng hoảng chính trị ở nhiều quốc gia châu Âu.

Khủng hoảng kinh tế thế giới (1929-1933): Khủng hoảng kinh tế lớn nhất thế giới trong thế kỷ 20 bắt đầu từ Mỹ vào năm 1929 và lan rộng sang các nước khác. Được biết đến với cái tên "Thảm họa Kinh tế Velvel", khủng hoảng này đã gây ra suy thoái kinh tế, thất nghiệp tăng cao và suy giảm thương mại trên toàn cầu.

Quốc tế Cộng sản và chủ nghĩa phát xít: Trong thời gian này, Quốc tế Cộng sản (Comintern) được thành lập như một tổ chức quốc tế của giai cấp công nhân, nhằm thúc đẩy cách mạng xã hội chủ nghĩa trên toàn cầu. Tuy nhiên, sự suy thoái kinh tế toàn cầu cũng đã tạo điều kiện cho sự tăng trưởng của các phong trào chính trị cực đoan, bao gồm chủ nghĩa phát xít, như Đức Quốc xã và Ý Phát xít. Các phong trào này đặt nặng vào chủ nghĩa dân tộc và quyền lực mạnh mẽ của nhà nước, và đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho thế giới.

1. PHONG TRÀO CÁCH MẠNG (1918 – 1923) VÀ SỰ THÀNH LẬP QUỐC TẾ CỘNG SẢN (1919)

Câu hỏi: Trình bày những nét chính về phong trào cách mạng ở các nước tư bản châu Âu từ năm 1918 đến năm 1923

Hướng dẫn chi tiết:

Câu hỏi: Trình bày sự thành lập và một số hoạt động chính của Quốc tế Cộng sản

Hướng dẫn chi tiết:

- Thành lập: Tháng 3/1919, với những hoạt động tích cực của V.I.Lê-nin và Đảng Bôn-sê-vích Nga, Quốc tế cộng sản được thành lập ở Mát-xcơ-va

- Hoạt động chính:

+ Tiến hành 7 kì đại hội, đề ra đường lối cho từng thời kì phát triển của cách mạng thế giới, trở thành tổ chức quốc tế của giai cấp công nhân và các dân tộc bị áp bức trên toàn thế giới

+ Tại Đại hội lần thứ II (1920), Quốc tế cộng sản thông qua “Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” do V.I.Lê-nin dự thảo

2. CUỘC ĐẠI SUY THOÁI KINH TẾ (1929 – 1933) VÀ SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA PHÁT XÍT

Câu hỏi 1: Khai thác tư liệu và thông tin trong mục, hãy trình bày nguyên nhân và biểu hiện của cuộc đại suy thoái kinh tế trong những năm 1929 - 1933

Hướng dẫn chi tiết:

- Nguyên nhân:

+ Trong những năm 1924 – 1929, kinh tế ở các nước tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh mẽ, sản xuất tăng lên nhanh chóng

+ Tuy nhiên, do sản xuất ồ ạt, nhu cầu và sức mua của thị trường không có sự tăng lên tương ứng, làm cho hàng hoá trở nên ế thừa và dẫn tới suy thoái trong sản xuất

- Biểu hiện:

+ Tháng 10/1929, cuộc đại suy thoái kinh tế bùng nổ ở Mỹ, sau đó lan rộng ra toàn thế giới tư bản chủ nghĩa trên tất cả các lĩnh vực

+ Tàn phá nặng nề nền kinh tế và gây ra những hậu quả nghiêm trọng về mặt xã hội ở các nước tư bản chủ nghĩa

Câu hỏi 2: Sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu diễn ra như thế nào?

Hướng dẫn chi tiết:

- Các nước Đức, I-ta-li-a không có hoặc có ít thuộc địa nên ngày càng thiếu vốn, thiếu nguyên liệu, thị trường, đã đi theo con đường phát xít hoá, thiết lập chế độ độc tài, phát động chiến tranh để phân chia lại thế giới

- Ở Đức, giai cấp tư sản cầm quyền quyết định đưa Hít-le lên làm Thủ tướng, nước Đức trở thành “lò lửa chiến tranh”

- Ở I-ta-li-a cũng xuất hiện “lò lửa chiến tranh”, bành trướng thế lực và tiến hành xâm chiếm thuộc địa ở châu Phi, khu vực Địa Trung Hải

3. NƯỚC MỸ GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI

Câu hỏi: Trình bày những nét lớn về tình hình chính trị, kinh tế của nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới

Hướng dẫn chi tiết:

- Về tình hình chính trị:

+ Về đối nội: Đảng cộng hoà liên tục nắm chính quyền, đề cao sự phồn vinh của nền kinh tế, ngăn chặn các cuộc đấu tranh của công nhân, đàn áp những người có tư tưởng tiến bộ

+ Về đối ngoại: theo đuổi lập trường chống Liên Xô, tiếp tục thực hiện học thuyết Mơn-rô để bành trướng, can thiệp về quân sự khi cần thiết với khu vực Mỹ La-tinh

- Về tình hình kinh tế:

+ Chiến tranh thế giới thứ nhất đem lại cơ hội vàng cho sự phát triển kinh tế, bước vào thời kì “hoàng kim”

+ Cuộc đại suy thoái kinh tế bùng nổ vào tháng 10/1929, nền kinh tế, tài chính bị chấn động dữ dội

+ Tổng thống Ph.Ru-dơ-ven đưa nước Mỹ ra khỏi suy thoái bằng “Chính sách mới”

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

Câu hỏi 1: Lập sơ đồ tư duy về những nét chính của tình hình châu Âu và nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới  

Hướng dẫn chi tiết:

Câu hỏi 2: Nêu nhận xét của em về con đường thoát khỏi đại suy thoái của các nước tư bản châu Âu và nước Mỹ

Hướng dẫn chi tiết:

Phát xít hóa và chiến tranh thế giới: Trong nỗ lực thoát khỏi suy thoái kinh tế, Đức và Ý đã áp dụng chính sách phát xít hóa bộ máy nhà nước. Điều này đã dẫn đến sự gia tăng của chủ nghĩa dân tộc và quyền lực tập trung trong hai quốc gia này. Kết quả là, Đức Quốc xã và Ý Phát xít đã khởi xướng Chiến tranh thế giới thứ hai, gây ra tàn phá nặng nề và khốn khó cho hàng trăm triệu người.

Chính sách mới của Roosevelt: Trong nỗ lực khôi phục kinh tế Mỹ sau khủng hoảng kinh tế, Tổng thống Mỹ Franklin D. Roosevelt đã đưa ra chính sách mới (New Deal). Chính sách này bao gồm việc ban hành các đạo luật nhằm phục hồi công nghiệp, nông nghiệp, và hệ thống tài chính. Đồng thời, nó cũng tập trung vào việc tạo ra việc làm, bảo vệ quyền lợi của lao động và tăng cường vai trò của chính phủ trong việc điều tiết kinh tế. Chính sách mới đã giúp Mỹ thoát khỏi khủng hoảng và khôi phục sự phát triển kinh tế.

Câu hỏi: Tìm hiểu thông tin trên sách, báo và internet, viết đoạn văn ngắn giới thiệu về “Chính sách mới” của Tổng thống Ph.Ru-dơ-đen nhằm đưa nước Mỹ thoát khỏi cuộc đại suy thoái kinh tế

Hướng dẫn chi tiết:

Nội dung của chính sách bao gồm: Ban hành các đạo luật về phục hưng công nghiệp, nông nghiệp và ngân hàng; tăng cường vai trò kiểm soát, điều tiết của Nhà nước; cải tổ hệ thống ngân hàng, tổ chức lại sản xuất, cứu trợ người thất nghiệp, tạo thêm nhiều việc làm mới và ổn định tình hình xã hội. “Chính sách mới” đã cứu nguy cho chủ nghĩa tư bản Mĩ, giải quyết phần nào những khó khăn của người lao động trong thời điểm đó và góp phần làm cho nước Mĩ duy trì được chế độ dân chủ tư sản.