Giáo án điện tử Lịch sử 9 cánh diều bài 3: Châu Á từ năm 1918 đến năm 1945 ( P2)

CHÀO MỪNG

CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

BÀI 3

CHÂU Á

TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

NỘI DUNG BÀI HỌC

I

Nhật Bản

II

Nhật Bản

III

Ấn Độ

IV

Đông Nam Á

Câu hỏi: Thảo luận nhóm kết hợp với các thông tin đã tìm hiểu tại nhà,

hãy nêu tình hình các nước ở châu Á từ năm 1918 đến năm 1945

Nhóm 1: Tìm hiểu về tình hình Nhật Bản 1918 – 1945.

Nhóm 2: Tìm hiểu về tình hình Trung Quốc 1918 – 1945.

Nhóm 3: Tìm hiểu về tình hình Ấn Độ 1918 – 1945.

Nhóm 3: Tìm hiểu về tình hình Đông Nam Á 1918 – 1945.

ẤN ĐỘ

III

Chia lớp thành 4 nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

Khai thác Hình 3.4, tư liệu GV cung cấp, thông tin mục III SGK tr.14, 15 và hoàn thành Phiếu học tập số 2.

Nhóm 3:

Hình 3.4. “Hành trình muối” (1930)

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

1. Bối cảnh lịch sử

…………………………………………………

2. Những nét chính

…………………………………………………

Tư liệu 1

“M. Gan-đi yêu cầu nhà cầm quyền Anh phải bãi bỏ những chính sách độc quyền về muối để nhân dân Ấn Độ được tự do sản xuất và buôn bán muối. Chính quyền Anh bác bỏ các yêu cầu này và Gan-đi chính thức phát động một chiến dịch “phản kháng bất bạo lực” mới gọi là “chiến dịch đi lấy muối”. Gan-đi cùng 78 đồ đệ thực hiện cuộc hành trình khoảng 300 km trong vòng 3 tuần lễ về Dan-di – thị trấn ven biển Cút-giơ-va ở vùng Tây Bắc Ấn. Theo gương Gan-đi, hàng chục vạn dân chúng Ấn Độ đã ra bờ biển lấy muối, tự do bán muối một cách công khai khắp nơi, bất chấp luật độc quyền muối của nhà nước.

(Dẫn theo Đỗ Thanh Bình, Lịch sử phong trào giải phóng dân tộc ở thế kỉ XX – Một cách tiếp cận,

NXB Đại học sư phạm, Hà Nội, 2015, tr.209 – 210)

Hành trình muối ở Ấn Độ

1. Bối cảnh lịch sử

• Thời gian: Sau chiến tranh thế giới thứ nhất.
• Sự kiện: Phong trào đấu tranh chống thực dân Anh phát triển.
• Lực lượng tham gia: công nhân, nhân dân lao động.

Đài tưởng niệm các sĩ quan và chiến sĩ của Trung đoàn Dorset , những người đã hy sinh trong cuộc nổi loạn Moplah, năm 1921

2. Những nét chính:

4/1920

Gan-đi thuyết phục các lực lượng đấu tranh bằng con đường bất bạo động, bất hợp tác.

Ông Gandhi ngồi bên máy quay sợi cuối những năm 1920

2. Những nét chính:

1925

Đảng Cộng sản Ấn Độ thành lập.

Mahatma Gandhi

• Hoạt động:
• Đấu tranh đòi quyền tự trị.
• Tẩy chay hàng hóa, giáo dục, không làm việc cho Anh.

Cờ và biểu tượng của Đảng Cộng sản Ấn Độ

2. Những nét chính:

1930

Tiến hành

“Hành trình muối”

Chống độc quyền sản xuất muối của Anh.

Gandhi lãnh đạo những người theo ông trong Cuộc Tuần hành Muối nổi tiếng để bãi bỏ luật muối của Anh.

2. Những nét chính:

1939 - 1945

Đảng Quốc Đại và Gan-đi yêu cầu người Anh “Rời Ấn Độ”

Anh chấp nhận trao quyền tự trị cho người Ấn Độ.

Phong trào “Rời Ấn Độ”

Bức tượng kỷ niệm cuộc tuần hành Muối dưới sự lãnh đạo của Mahatma Gandhi đặt ở New Delhi, Ấn Độ.

Logo của Đảng Quốc Đại Ấn Độ

Hành trình Muối của Gandhi đã thu hút hàng ngàn người dân Ấn Độ tham gia.

Gandhi trong cuộc Hành trình Muối năm 1930.

Lãnh tụ Ấn Độ Gandhi - Một tâm hồn vĩ đại

• Sự kiện nào đánh dấu con đường đấu tranh xuyên suốt của phong trào dân tộc ở Ấn Độ?
• Mục tiêu đấu tranh cao nhất của Ấn Độ trong giai đoạn Chiến tranh thế giới thứ hai là gì?
• Sự kiện năm 1920 khi đường lối bạo động, bất hợp tác của M. Gan-đi được chính thức chấp nhận.
• Mục tiêu: Đòi quyền tự trị của Ấn Độ.

Kết luận

Dưới sự lãnh đạo của M. Gan-đi, Đang Quốc đại Ấn Độ phát động nhân dân đấu tranh đòi quyền tự trị, khiến thực dân Anh phải từng bước chấp thuận trao quyền tự trị cho người Ấn Độ.

ĐÔNG NAM Á

IV

Chia lớp thành 4 nhóm và thực hiện nhiệm vụ:

Nhóm 4:

Khai thác Hình 3.5, thông tin mục IV SGK tr.15 và trả lời câu hỏi: Nêu những nét chính về phong trào đấu tranh giành độc lập ở Đông Nam Á từ năm 1918 đến năm 1945.

• Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất

2 khuynh hướng

Tư sản

Vô sản

Biểu trưng của Đảng Dân tộc In-đô-nê-xi-a

Việt Nam Quốc dân đảng và khởi nghĩa Yên Bãi (Việt Nam)

Đảng Cộng sản

In-đô-nê-xi-a (1920)

Đảng Cộng sản Việt Nam (1930)

Đảng Cộng sản Phi-líp-pin (1930)

Cuộc họp Đảng Cộng sản Indonesia tại Batavia (nay là Jakarta), 1925

Tái hiện hình ảnh Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930.

• Trong Chiến tranh thế giới thứ hai

Đông Nam Á tiến hành kháng chiến chống Nhật.

8/1945:

Cách mạng bùng nổ và giành chính quyền tại In-đô-nê-xi-a, Việt Nam.

10/1945:

- Mặt trận Lào tự do ra đời.

- Lào tuyên bố độc lập.

Lễ kéo cờ sau khi Tuyên ngôn Độc lập của In-đô-nê-xi-a được công bố (17/8/1945)

Tổng khởi nghĩa 19/8/1945 tại Hà Nội (Việt Nam)

Xu-các-nô đọc bản tuyên bố độc lập của Indonesia vào 17/8/1945, tại Gia-các-ta

Nhật đầu hàng đồng minh và thời cơ của cách mạng tháng Tám

• Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào đấu tranh của nhân dân Đông Nam Á phát triển theo hai khuynh hướng: tư sản và vô sản.
• Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, nhân dân Đông Nam Á tiến hành kháng chiến chống Nhật.

Kết luận

LUYỆN TẬP

Câu 1. Ý nào sau đây là tình hình của Nhật Bản sau cuộc đại suy thoái kinh tế?

A. Chủ nghĩa quân phiệt phục hồi, tiến hành đẩy mạnh chiến tranh xâm lược.

B. Đảng phát xít nắm quyền lãnh đạo, tiến hành quân sự hóa đất nước.

C. Chính phủ tìm cách khắc phục ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng năng lượng.

D. Đảng Cộng sản lên nắm quyền, thực hiện các quyền tự do, dân chủ.

A. Chủ nghĩa quân phiệt phục hồi, tiến hành đẩy mạnh chiến tranh xâm lược.

Câu 2: Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật Bản đẩy mạnh xâm lược khu vực nào sau đây:

A. Mỹ La-tinh.

B. Đông Nam Á

C. Tây Nam Á

D. Đông Á

B. Đông Nam Á

Câu 3: Phong trào đấu tranh nào sau đây đã tạo điều kiện cho sự truyền bá của chủ nghĩa Mác vào Trung Quốc?

A. Phong trào Bách nhật Duy tân.

B. Phong trào Thái Bình Thiên Quốc.

C. Phong trào Nghĩa Hòa đoàn.

D. Phong trào Ngũ tứ.

D. Phong trào Ngũ tứ.

Câu 4: Ý nào sau đây không đánh giá đúng vai trò của Đảng Quốc đại đối với phong trào dân tộc ở Ấn Độ từ 1918 - 1945?

A. Phát động nhân dân đấu tranh đòi quyền tự trị, tẩy chay hàng hóa của Anh.

B. Tổ chức phong trào phản đối việc Ấn Độ tham gia Chiến tranh thế giới thứ hai.

C. Đoàn kết quần chúng nhân dân Ấn Độ, chống lại độc quyền sản xuất muối của thực dân Anh.

D. Thành lập Đảng Cộng sản Ấn Độ để đoàn kết công nhân và nhân dân lao động.

D. Thành lập Đảng Cộng sản Ấn Độ để đoàn kết công nhân và nhân dân lao động.

Câu 5. Tháng 8/1945, các quốc gia nào sau đây ở

Đông Nam Á giành được chính quyền thành công?

A. Việt Nam và Phi-lip-pin.

B. Xiêm và Mã Lai.

C. Việt Nam và In-đô-nê-xi-a.

D. In-đô-nê-xi-a và Lào.

C. Việt Nam và In-đô-nê-xi-a.

Câu 6. Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, Nhật Bản:

A. Bất ngờ tấn công hạm đội Mỹ ở Trân Châu cảng

(quần đảo Ha-oai).

B. Xâm chiếm Mãn Châu.

C. Xâm lược Đông Nam Á, đánh nhiều đảo thuộc châu Á – Thái Bình Dương.

D. Chấp nhận đầu hàng không điều kiện trước quân Đồng minh.

B. Xâm chiếm Mãn Châu.

Câu 7: Năm 1930, nhân dân Ấn Độ đã:

A. Bầu M. Gan-đi làm

Chủ tịch Liên hiệp tự trị toàn Ấn Độ.

B. Tổ chức phong trào phản đối việc Ấn Độ tham gia chiến tranh.

C. Yêu cầu người Anh

“Rời Ấn Độ”.

D. Tiến hành “Hành trình muối”, chống lại độc quyền sản xuất muối của Anh.

D. Tiến hành “Hành trình muối”, chống lại độc quyền sản xuất muối của Anh.

Câu 8. Sự kiện nào trong phong trào cách mạng ở Trung Quốc đã đánh dấu sự trưởng thành của giai cấp công nhân, dẫn đến sự thành lập Đảng Cộng Sản Trung Quốc?

A. Phong trào Ngũ tứ chống ý đồ xâu xé của Trung Quốc.

B. Nội chiến giữa Đảng Cộng sản và Quốc dân đảng.

C. Kháng chiến chống Nhật.

D. Quốc dân đảng và Đảng Cộng sản hợp tác chống các tập đoàn quân phiệt.

A. Phong trào Ngũ tứ chống ý đồ xâu xé của Trung Quốc.

Câu 9: Đoạn tư liệu dưới đây có nội dung gì?

“ Ngày 7/7/1937, quân đội Nhật gây ra sự kiện xung đột Lư Cầu Kiều. Vụ xung đột tưởng chấm dứt sau ngày 9/7, nhưng đến ngày 14 /7, sau khi được tăng cường lực lượng, quân Nhật đã bắt đầu hành động quân sự trở lại. Ngày 26/7/1937, phía Nhật trao cho chính quyền Quốc dân đảng tối hậu thư yêu cầu phải triệt thoái toàn bộ quân đội của mình ra khỏi Bắc Kinh trong vòng 48 tiếng. Khi chính quyền Quốc dân đảng bác bỏ tối hậu thư này, quân Nhật đã chuyển sang tấn công toàn diện, mở đầu cho giai đoạn mới của cuộc Chiến tranh Trung - Nhật kéo dài 8 năm và chỉ kết thúc khi Nhật thất bại trong Chiến tranh thế giới thứ hai”.

(Theo Lê Văn Quang, Lịch sử quan hệ quốc tế 1917 - 1945,

NXB Giáo dục, 2001, tr. 118)

Câu 9: Đoạn tư liệu trên có nội dung gì?

A. Nhật Bản phải chấp nhận đầu hàng không điều kiện Trung Quốc sau 8 năm kéo dài chiến tranh.

B. Cách mạng Trung Quốc chuyển sang thời kì Quốc – Cộng hợp tác cùng kháng chiến chống Nhật Bản.

C. Phát xít Nhật mở rộng cuộc chiến tranh ra toàn lãnh thổ Trung Quốc.

D. Chính phủ Nhật Bản tăng cường gây chiến tranh xâm lược, bành trướng ra bên ngoài.

C. Phát xít Nhật mở rộng cuộc chiến tranh ra toàn lãnh thổ Trung Quốc.

Câu 10: Hình ảnh dưới đây phản ánh điều gì?

A. Tình hình trái ngược nhau ở châu Á trong thời gian giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939).

B. Nhật Bản và Ấn Độ tăng cường chiến tranh xâm lược các nước

láng giềng.

C. Các cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Trung Quốc và Ấn Độ bùng nổ.

D. Ấn Độ giữa cuộc đấu tranh chống lại Nhật Bản và thực dân Anh độc quyền muối.

A. Tình hình trái ngược nhau ở châu Á trong thời gian giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939).

TỰ LUẬN

Nhiệm vụ: Lập bảng tóm tắt các giai đoạn phát triển của các nước châu Á những năm 1918 – 1945 vào vở ghi.

Nhiệm vụ: Sưu tầm tư liệu về một phong trào đấu tranh tiêu biểu theo khuynh hướng tư sản hoặc vô sản ở Đông Nam Á (1918 – 1945). Giới thiệu tư liệu đó với thầy cô và bạn học.

Hoạt động của Đảng Dân tộc của Xu-các-nô, Đảng Cộng sản ở In-đô-nê-xi-a, phong trào theo khuynh hướng tư sản ở Mã Lai,…

Hướng dẫn

VẬN DỤNG

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Ôn tập kiến thức đã học.

Hoàn thành bài tập Vận dụng SGK tr.15.

Tìm hiểu trước nội dung Bài 4: Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945).

Làm bài tập Bài 3 – SBT Lịch sử và Địa lí 9, phần Lịch sử.

CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE BÀI HỌC HÔM NAY!