Giáo án điện tử Sinh học 11 chân trời Bài 5: Thực hành: Quan sát lục lạp và tách chiết sắc tố; chứng minh sự hình thành sản phẩm quang hợp

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Trình bày các sản của quá trình quang hợp ở thực vật?

Sản phẩm của quang hợp là carbohydrate và oxygen

BÀI 5. THỰC HÀNH: QUAN SÁT LỤC LẠP VÀ TÁCH CHIẾT SẮC TỐ; CHỨNG MINH SỰ HÌNH THÀNH SẢN PHẨM QUANG HỢP

CHUẨN BỊ

Dụng cụ: Ống nghiệm, cối và chày sứ, cốc thuỷ tinh, giấy lọc, phễu thuỷ tinh, kính hiển vi, lam kính, lamen, ống nhỏ giọt, kim mũi mác (hoặc mũi nhọn), cân điện tử, dao nhỏ, kéo, băng giấy đen, đèn cồn, que diêm.

Hoá chất: Nước cất, cồn 90 – 96°, dung dịch KI.

Mẫu vật: Lá xanh còn tươi (rau muống, khoai lang, xà lách,...); lá thài lài tía; các loại củ, quả có màu cam hay đỏ (cà rốt, cà chua, gấc,...); một chậu cây trồng; vài cành rong đuôi chó.

CÁCH TIẾN HÀNH

Quan sát lục lạp trong tế bào thực vật

Nhận biết và tách chiết diệp lục

Nhận biết và tách chiết carotenoid

Chứng minh sự hình thành sản phẩm trong quang hợp

Báo cáo kết quả thực hành

BÁO CÁO THỰC HÀNH

1. Mục đích thực hiện thí nghiệm
2. Kết quả và giải thích
3. a) Tại sau phải dùng biểu bì mặt dưới của lá để quan sát lục lạp? Vẽ lại hình lục lạp quan sát được.
4. b) Màu sắc của dịch lọc ở hai ống nghiệm trong thí nghiệm tách chiết sắc tố khác nhau như thế nào? Vì sao có sự khác nhau đó?
5. c) Màu sắc của lá thay đổi như thế nào sau khi ngâm vào dung dịch KI? Tái ao cần đặt cây ở chỗ tối từ 2 - 3 hôm trước ngày tiến hành thí nghiệm?
6. d) Hiện tượng gì đã xảy ra đối với que diêm khi đưa vào miệng ống nghiệm? Giải thích.
7. Kết luận

Tiến hành quan sát, nhận biết các hiện tượng thí nghiệm và hoàn thành báo cáo

01 QUAN SÁT LỤC LẠP TRONG TẾ BÀO THỰC VẬT

Các bước tiến hành

• Bước 1: Dùng kim mũi mác (hoặc mũi nhọn) bóc một lớp mỏng biểu bì mặt dưới của lá thài lài tía và đặt lên lam kính đã nhỏ sẵn một giọt nước cất.
• Bước 2: Đặt lamen lên trên lớp biểu bì, dùng giấy thấm nếu có nước tràn ra ngoài.
• Bước 3: Đặt và cố định tiêu bản trên bàn kính.
• Bước 4: Đặt tiêu bản dưới kính hiển vi để quan sát lục lạp trong các tế bào của lá. Nên quan sát ở vật kính 10x trước khi chuyển sang vật kính 40x.

Kết quả thí nghiệm

Kết quả quan sát dưới kính hiển vi

02 NHẬN BIẾT VÀ TÁCH CHIẾT DIỆP LỤC

Các bước tiến hành

• Bước 1: Cân khoảng 2g mẫu lá tươi đã chuẩn bị, loại bỏ hết cuống và gân chính. Dùng kép cắt các lá thành các mảnh thật nhỏ và chia đều vào hai cối sứ được đánh số 1 và 2
• Bước 2: Giã nhuyễn lá trong mỗi cối. Sau đó, cho 20 mL nước cất vào cối số 1 (mẫu đối chứng) và 20 mL cồn vào cối số 2 (mẫu thí nghiệm) sao cho ngập mẫu. Để yên hai cối trong thời gian từ 20 – 25 phút.
• Bước 3: Dùng phễu và giấy lọc để lọc lấy dịch trong hai cối sứ cho vào hai ống nghiệm được đánh số 1 và 2 tương ứng.
• Bước 4: Quan sát màu sắc của dịch lọc trong hai ống nghiệm.

Kết quả thí nghiệm

• Diệp lục là chất hữu cơ không tan trong nước nhưng tan trong một số dung môi hữu cơ như cồn acetone,.. Do đó, ở mẫu đối chứng, khi giã nhuyễn lá với nước cất ta thấy dịch lọc không có màu hoặc xanh nhạt ( do tế bào vỡ thì một ít diệp lục được giải phóng).
• Trong mẫu thí nghiệm, dịch lọc có màu xanh đậm do diệp lục tan trong cồn.

03 NHẬN BIẾT VÀ TÁCH CHIẾT CAROTENOID

Các bước tiến hành

• Bước 1: Cân khoảng 2g mẫu củ, quả có màu đỏ hoặc cam đã chuẩn bị. Dùng dao cắt củ (hoặc quả) thành những lát thật nhỏ và chia đều vào hai ống nghiệm được đánh số 1 và 2
• Bước 2: Xử lí các ống nghiệm:
  • Ống 1: Cho thêm 20 mL nước cất (mẫu đối chứng).
  • Ống 2: Cho thêm 20 mL cồn (mẫu thí nghiệm).
• Để yên các ống nghiệm chứa mẫu trong khoảng 20 – 25 phút.

• Bước 3: Quan sát màu sắc của dung dịch trong hai ống nghiệm.

Kết quả thí nghiệm

Cũng giống như diệp lục carotenoid cũng tan trong dung môi hữu cơ nhưng không tan trong nước nên ta thấy sự khác biệt màu sắc đậm nhạt giữa hai mẫu.

04 CHỨNG MINH SỰ HÌNH THÀNH SẢN PHẨM TRONG QUANG HỢP

1. a) Thí nghiệm chứng minh sự hình thành tinh bột trong quang hợp

Khi quan sát lá, ta thấy vị trí bị bịt bằng băng dính không có màu xanh đen mà chỉ có màu của KI, còn phần lá không bịt kín có màu xanh đen do vị trí đó có tinh bột. Điều đó chứng tỏ tinh bột được tạo thành trong quá trình quang hợp ngoài sáng. Lá tổng hợp được tinh bột là nhờ có được ánh sáng.

1. b) Thí nghiệm chứng minh sự thải khí O₂ trong quang hợp

Sau một thời gian chiếu sáng, ta thấy trong cốc thủy tinh xuất hiện bọt khí đó chính là O₂ được tạo ra khi cây rong quang hợp. Do đó, khi đưa que diêm còn tàn lửa và miệng của mỗi ống nghiệm sẽ thấy được hiện tượng khác nhau:

• Ống nghiệm ở cốc 1: que diêm bị tiếp tục cháy, chứng tỏ có sự thải khí O2 trong quang hợp.
• Ống nghiệm ở cốc 2: que diêm bị tắt, do cốc 2 được đặt trong bóng tối nên không xảy ra quá trình quang hợp mềm trong ống nghiệm không có O₂.

05 BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH