Giáo án điện tử Sinh học 11 chân trời Bài 6: Hô hấp ở thực vật

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MÔN SINH

KHỞI ĐỘNG

Hiện nay việc sử dụng khí CO₂ để bảo quản nông sản là một biện pháp hiện đại và hiệu quả cao. Tại sao?

BÀI 6. HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái quát về hô hấp ở thực vật

Các giai đoạn hô hấp ở thực vật

Các yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp ở thực vật

Ứng dụng của hô hấp ở thực vật vào thực tiễn.

Mối quan hệ giữa quang hợp và hô hấp

1. I. KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

Hoạt động nhóm 4 theo kĩ thuật khăn trải bàn

Nhiệm vụ 1: Trình bày khái niệm hô hấp

Nhiệm vụ 2: Trình bày nơi diễn ra quá trình hô hấp

Nhiệm vụ 3: Trình bày phương trình tổng quát của hô hấp

Nhiệm vụ 4: Trả lời câu hỏi 1 SGK trang 41.

1. Khái niệm

• Hô hấp là quá trình phân giải các hợp chất hữu cơ thành các chất đơn giản, đồng thời tạo ra ATP và nhiệt.
• Hô hấp diễn ra ở tế bào chất và ti thể
• PTTQ:

C₆H₁₂O₆ + 6O₂ → CO₂ + H₂O (ATP + nhiệt)

• Hô hấp hiếu khí là hình thức hô hấp chủ yếu ở thực vật.

Câu hỏi 1 (SGK – tr41): Hãy cho biết nguyên liệu và sản phẩm của quá trình hô hấp ở thực vật.

Trả lời

Nguyên liệu và sản phẩm của quá trình hô hấp ở thực vật là:

• Nguyên liệu: C₆H₁₂O₆ , O₂
• Sản phẩm: CO₂ và H₂O

2. Vai trò của hô hấp ở thực vật

Cung cấp năng lượng cần thiết để duy trì các hoạt động sống.

Một phần năng lượng giải phóng dưới dạng nhiệt giúp thực vật có khả năng chịu lạnh, duy trì các hoạt động sống của cơ thể

Tạo ra các sản phẩm trung gian để tổng hợp các chất hữu cơ khác

Tăng khả năng chống bệnh của thực vật.

Câu hỏi 2 (SGK – tr41): Hãy cho biết vai trò của hô hấp đối với quá trình hút nước và khoáng ở cây.

Trả lời

Hô hấp có vai trò quan trọng trong quá trình hô hấp đối với quá trình hút nước và khoáng ở cây:

• Tạo ra ATP giúp vận chuyển khoáng chủ động vào cây, tạo môi trường áp suất thẩm thấu cao trong dịch bào nên cây hút nước và khoáng dễ dàng.
• Tạo ra CO₂: CO₂ + H₂O → H₂CO₃ → H⁺ + HCO₃^-

 H+ tham gia cơ chế hút bám trao đổi ion với các ion khoáng bám trên bề mặt keo đất.

KẾT LUẬN

• Hô hấp là quá trình phân giải các hợp chất hữu cơ phức tạp tạo thành các chất đơn giản, đồng thời tạo ra ATP và nhiệt năng.
• Hô có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở thực vật: cung cấp năng lượng, cung cấp nguyên liệu sinh tổng hợp các chất, tăng khả năng chống bệnh của thực vật

1. I CÁC GIAI ĐOẠN HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

Câu hỏi 3 (SGK – tr42): 

Quan sát Hình 6.1, cho biết quá trình hô hấp ở thực vật có thể diễn ra theo các con đường nào.

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Hình 6.1. Sơ đồ con đường hô hấp ở thực vật

Trả lời

• Khi có O₂: thực vật tiến hành phân giải hiếu khí gồm đường phân và hô hấp hiếu khí; quá trình hô hấp hiếu khí gồm 2 giai đoạn: oxi hóa pyruvic acid và chu trình krebs, chuỗi chuyển electron.
• Khi không có O₂: thực vật tiến hành phân giải kị khí và đường phân, lên men.

Luyện tập (SGK – tr42): Tại sao thực vật có thể tồn tại được trong điều kiện thiếu O₂ tạm thời?

Trả lời

Cây có thể sống trong điều kiện thiếu O₂ là nhờ có quá trình phân giải kị khí. Trong trường hợp này, ATP tạo ra từ đường phân sẽ được dùng để cung cấp cho các hoạt động sống của cây.

KẾT LUẬN

• Phân giải hiếu khí diễn ra trong tế bào chất và ti thể khi có O₂, gồm ba giai đoạn: đường phân oxi hóa pyruvic acid và chu trình krebs, chuỗi chuyển electron hô hấp. Khi phân giải hiếu khí, một phân tử glucose có thể thu được từ 30-32 ATP.
• Phân giải kị khí diễn ra trong tế bào chất khi không có O₂, gồm 2 giai đoạn: đường phân và lên men. Khi phân giải kị khí một phân tử glucose chỉ thu được 2 ATP.

III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

Hoạt động theo kĩ thuật khăn trải bàn

• Nhóm 1 và 2: Tìm hiểu ảnh hưởng của hàm lượng nước và trả lời câu hỏi 4
• Nhóm 3 và 4: Tìm hiểu ảnh hưởng của nhiệt độ và trả lời câu hỏi 5
• Nhóm 5 và 6: Tìm hiểu ảnh hưởng của nồng độ O₂ và CO₂ và trả lời câu hỏi 6, câu luyện tập.

1. Hàm lượng nước