Giáo án điện tử Sinh học 11 chân trời Bài 10: Tuần hoàn ở động vật (P2)

1. ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG Ở TIM MẠCH

Câu 11. Quan sát Hình 10.11, hãy cho biết hoạt động tim mạch được điều hòa như thế nào.

- Hoạt động tim mạch được điều hòa bởi cơ chế thần kinh và cơ chế thể dịch.

• Cơ chế thần kinh được thực hiện theo nguyên tắc phản xạ,
• Cơ chế thể dịch được thực hiện nhờ các hormone của tuyến nội tiết.

- Xung động thần kinh từ các thụ thể áp lực hoặc thụ thể hóa học ở cung động mạch chủ và xoang động mạch cảnh theo các sợi thần kinh cảm giác về trung khu điều hòa tim mạch ở hành não.

- Xung thần kinh từ hành não theo dây thần kinh giao cảm hoặc đối giao cảm đến tim mạch hoặc tuyến nội tiết để điều hòa hoạt động tim mạch như: điều chỉnh huyết áp, vận tốc máu,…

Luyện tập:

Hãy so sánh hoạt động của tim mạch khi lao động và lúc nghỉ ngơi. Giải thích.

Trả lời

Khi lao động, cơ thể cần nhiều năng lượng nên nhu cầu O₂ cho các tế bào tăng lên, do đó, hệ tuần hoàn tăng cường hoặt động nhằm đảm bảo vận chuyển O₂ đến các tế bào → tim mạch hoạt động mạnh hơn so với lúc nghỉ ngơi.

KẾT LUẬN

Hoạt động tim mạch được điều hòa bằng cơ chế thần kinh (thông qua hệ thần kinh giao cảm và đối giao cảm) và cơ chế thể dịch.

1. BẢO VỆ SỨC KHỎE HỆ TUẦN HOÀN

Vai trò của thể dục thể thao đối với tim

• Tăng kích thước tế bào cơ tim, tăng khối lượng cơ tim, thành tim phát triển dày lên.
• Tăng thể tích buồng tim, do đó, tăng thể tích tâm thu và lưu lượng tim.
• Giảm nhịp tim nhưng vẫn đảm bảo khả năng cung cấp máu cho cho cơ thể.

Vai trò của thể dục thể thao đối với mạch máu

• Tăng tính đàn hồi, tăng lưu lượng máu.
• Tăng mao mạch ở cơ và xương, do đó, tăng khả năng điều chỉnh huyết áp.
• Tăng thể tích máu, tăng số lượng hồng cầu và hàm lượng hemoglobin, do đó, tăng khả năng vận chuyển O₂.
• KẾT LUẬN
• Tập thể dục thể thao đều đặn, điều tiết chế độ ăn uống, lao động có tác dụng phòng chống các bệnh về tuần hoàn.

Tác hại của rượu bia đến hệ tuần hoàn

• Rượu, bia gây tác hại cho người sử dụng thông qua ba cơ chế chính là: gây đọc, rối loạn nhận thức, hành vi; gây nghiện;…
• Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến các bệnh về hệ tuần hoàn tim mạch.
• Nguyên nhân:
• + Di truyền

+ Lối sống: hút thuốc lá, thiếu tập luyện thể dục, chế độ dinh dưỡng không hợp lý,…

Bệnh về hệ tuần hoàn gồm:

+ Các bệnh về tim mạch: bệnh lí van tim, xơ cứng động mạch, rối loạn nhịp tim,…

+ Các bệnh về máu: thiếu máu, bệnh bạch cầu…