Giáo án KHTN 9 Cánh diều bài 44: Sự phát sinh và phát triển sự sống trên Trái Đất

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV chia lớp thành các nhóm 4HS, yêu cầu nghiên cứu thông tin SGK, các tranh hình 44.1- 44.3, hoàn thành PHT (Nội dung PHT - bên dưới HĐ)

- GV hướng dẫn HS rút ra kiến thức trọng tâm.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- Nhóm HS có thể tự do lựa chọn các trạm học tập (bắt đầu hay kết thúc tại một trạm bất kì nào đó). Thời gian HS tham gia mỗi trạm không quá 10 phút. 

- GV có thể thiết kế thêm các trạm chờ (tuỳ theo không gian lớp học).

- Tại mỗi trạm, GV chuẩn bị nội dung theo gợi ý trong SGK, tăng cường sử dụng hình ảnh, sơ đồ, video,... có liên quan đến thông tin ở mỗi trạm. 

- Nhiệm vụ của HS ở mỗi trạm là trả lời các câu hỏi thảo luận trong SGK. 

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- Đại diện nhóm HS giơ tay phát biểu hoặc lên bảng trình bày.

- Một số HS nhóm khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc của các HS trong nhóm.

- GV tổng quát lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

I. Sự phát sinh và quá trình tiến hóa của sự sống trên Trái Đất

- Sự sống bắt nguồn từ các chất hóa học đơn giản.

- Các quá trình tiến hóa:

+ Tiến hóa hóa học: hình thành các phân tử hữu cơ.

+ Tiến hóa tiền sinh học: Hình thành các tế bào sơ khai.

+ Tiến hóa sinh học: từ tế bào sơ khai hình thành và phát triển thành các loài sinh vật đa dạng và phong phú. 

Nghiên cứu hình 44.1, 44.2, 44.3 và thông tin SGK trang 208, điền nội dung thích hợp vào chỗ trống:

- Sự sống bắt nguồn từ (1)......................................

1. Tiến hóa hóa học

- Dưới tác dụng của (2)......................................: các chất vô cơ (NH₃, CH₄, H₂O, H₂, CO) trong khí quyển sơ khai phản ứng tại thành (3) .....................

2. Tiến hóa tiền sinh học

- Từ các phân tử trong (4)................................. được bao bọc bởi màng lipid, có khả năng trao đổi chất hình thành (5) .....................................

3. Tiến hóa sinh học

- Từ các tế bào sơ khai hình thành (6) ......................... dưới tác động của (7)................................. hình thành (8) .....................................

- Sự hình thành tế bào nhân thực từ tế bào nhân sơ:

+ Màng sinh chất gấp nếp hình thành (9).....................................

+ Màng nhân hình thành bao bọc vùng nhân tạo thành (10)..........................

+ Sự cộng sinh của vi khuẩn hiếu khí dị dưỡng hình thành (11) .....................

+ Sự cộng sinh của vi khuẩn quang hợp hình thành (12)............................ ở tế bào nhân thực tự dưỡng.

- Sự xuất hiện và đa dạng hóa của sinh vật đa bào:

+ (13).......................... → Sinh vật nhân sơ → (14)............................ → Sinh vật nhân thực đa bào ((15).................., ...................,...........................)

PHIẾU HỌC TẬP

Nghiên cứu hình 44.1, 44.2, 44.3 và thông tin SGK trang 208, điền nội dung thích hợp vào chỗ trống:

- Sự sống bắt nguồn từ (1) các chất hóa học đơn giản.

1. Tiến hóa hóa học

-         Dưới tác dụng của (2) năng lượng từ tia sét, tia cực tím: các chất vô cơ (NH₃, CH₄, H₂O, H₂, CO) trong khí quyển sơ khai phản ứng tạo thành (3) các phân tử hữu cơ đơn giản.

2. Tiến hóa tiền sinh học

- Từ các phân tử hữu cơ trong (4) môi trường nước được bao bọc bởi màng lipid, có khả năng trao đổi chất hình thành (5) tế bào đầu tiên.

3. Tiến hóa sinh học

- Từ các tế bào sơ khai hình thành (6) sinh vật nhân sơ dưới tác động của (7) nhân tố tiến hóa hình thành (8) tế bào nhân thực đơn bào.

- Sự hình thành tế bào nhân thực từ tế bào nhân sơ:

+ Màng sinh chất gấp nếp hình thành (9) màng trong tế bào.

+ Màng nhân hình thành bao bọc vùng nhân tạo thành (10) nhân hoàn chỉnh.

+ Sự cộng sinh của vi khuẩn hiếu khí dị dưỡng hình thành (11) bào quan ti thể

+ Sự cộng sinh của vi khuẩn quang hợp hình thành (12) bào quan lục lạp ở tế bào nhân thực tự dưỡng.

- Sự xuất hiện và đa dạng hóa của sinh vật đa bào:

+ (13) Tế bào sơ khai → Sinh vật nhân sơ → (14) sinh vật nhân thực đơn bào → Sinh vật nhân thực đa bào ((15) thực vật, nấm, động vật)