Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHỦ ĐỀ 4: CHIẾN TRANH BẢO VỆ TỔ QUỐC VÀ CHIẾN TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM (TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945)

BÀI 7: KHÁI QUÁT VỀ CHIẾN TRANH BẢO VỆ TỔ QUỐC TRONG LỊCH SỬ VIỆT NAM

(2 tiết)

1. MỤC TIÊU BÀI HỌC
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Nêu được vị trí địa lí chiến lược của Việt Nam. Phân tích được vai trò, ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam.
• Trình bày được nội chính của các cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu và các cuộc kháng chiến chống xâm lược.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè khi làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

• Năng lực tìm hiểu lịch sử: thông qua việc sưu tầm, khai thác và sử dụng tư liệu lịch sử để trình bày được nội dung chính của các cuộc kháng chiến tiêu biểu của dân tộc Việt Nam.
• Năng lực nhận thức và tư duy lịch sử: thông qua việc giải thích được nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống xâm lược.
• Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng: rút ra những bài học lịch sử từ lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam, nhận thức được giá trị của các bài học lịch sử đối với sự nghiệp xây dựng vào bảo vệ Tổ quốc hiện nay; giải quyết các nhiệm vụ học tập.

3. Phẩm chất

• Yêu nước: có ý thức trân trọng, tự hào về truyền thống đấu tranh bảo vệ, xây dựng đất nước của dân tộc Việt Nam.
• Chăm chỉ, trách nhiệm: thông qua việc thực hiện các công việc cá nhân và nhóm trong quá trình học tập; tham gia vào công tác đền ơn đáp nghĩa ở địa phương, sẵn sàng tham gia đóng góp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• SHS, SGV Lịch sử 11, Giáo án biên soạn theo định hướng phát triển năng lực,
• Tập bản đồ và Tư liệu lịch sử 11.
• Tranh ảnh về Quang Trung, trận Bạch Đằng, các khu di tích Bạch Đằng Giang (Hải Phòng); di tích chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút (Tiền Giang); di tích Gò Đống Đa (Hà Nội); kháng chiến chống Pháp (1858 – 1884).
• Tư liệu lịch sử về diễn biến chính, vai trò, ý nghĩa, nguyên nhân thắng lợi của các cuộc kháng chiến như: kháng chiến chống quân Nam Hán của Ngô Quyền (938), kháng chiến chống quân Tống của nhà Lý (1075 – 1077), kháng chiến chống quân Mông Cổ (1258), kháng chiến chống quân Nguyên (1258 và 1287 – 1288).
• Máy tính, máy chiếu (nếu có).

2. Đối với học sinh

• SHS Lịch sử 11.
• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Tạo sự hứng thú, lôi cuốn, kích thích HS muốn khám phá về chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam.
3. Nội dung: GV trình chiếu cho HS quan sát Hình 1 SGK tr.43 và yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

- Hãy cho biết Hình 1 nhắc đến sự kiện lịch sử nào?

- Kể tên một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam mà em biết?

1. Sản phẩm:

- HS nêu hiểu biết về sự kiện lịch sử được nhắc đến trong Hình 1.

- HS trình bày hiểu biết về các cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam và nguyên nhân làm nên thắng lợi đó.

1. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát Hình 1 SGK tr.43:

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, quan sát Hình 1 và trả lời câu hỏi:

+ Hãy cho biết Hình 1 nhắc đến sự kiện lịch sử nào?

+ Kể tên một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam mà em biết?

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, vận dụng kiến thức đã học, hiểu biết của bản thân, thảo luận và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và kết luận:

+ Hình 1 nhắc đến sự kiện phong trào Tây Sơn lật đổ chính quyền chúa Nguyễn, chúa Trịnh, đánh tan quân Xiêm, quân Thanh xâm lược, đặt cơ sở cho nền thống nhất quốc gia, bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc, chủ quyền lãnh thổ Tổ quốc.

+ Một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam: kháng chiến chống quân Nam Hán (938), kháng chiến chống quân Tống (981, 1075 - 1077), kháng chiến chống Mông Cổ (1258), kháng chiến chống quân Nguyên (1285, 1287 – 1288), kháng chiến chống quân Xiêm (1785), kháng chiến chống quân Thanh (1789).

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Bài 7 – Khái quát về chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu vị trí địa lí của Việt Nam và vai trò, ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Nêu được vị trí địa chiến lược của Việt Nam và ảnh hưởng của vị trí đó đến lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam.

- Phân tích được vai trò và ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam.

1. Nội dung: GV yêu cầu HS thảo luận cặp đôi, khai thác Hình 2, Tư liệu 1, đọc thông tin mục 1a, 1b SGK tr.44, 45 và trả lời câu hỏi:

- Nêu vị trí chiến lược của Việt Nam. Cho biết vị trí đó ảnh hưởng như thế nào đến lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam?

- Phân tích vai trò và ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam.

1. Sản phẩm: Câu trả lời của HS về vị trí địa lí của Việt Nam; vai trò, ý nghĩa của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong lịch sử Việt Nam và chuẩn kiến thức của GV.
2. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu

1. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS:

- Kể được tên một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu của dân tộc Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám năm 1945.

- Trình bày một số nét chính về các cuộc kháng chiến thắng lợi đó.

1945. Nội dung: GV yêu cầu HS làm việc nhóm, khai thác Hình 3, 4, Bảng 1 SGK tr.45, 46 và hoàn thành Phiếu bài tập số 1: Kể tên một số cuộc kháng chiến thắng lợi tiêu biểu của dân tộc Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Trình bày một số nét chính về các cuộc kháng chiến thắng lợi đó.
1946. Sản phẩm: Phiếu bài tập số 1 của HS và chuẩn kiến thức của GV.
1947. Tổ chức thực hiện: