Giáo án và PPT Ngữ văn 9 cánh diều bài 5: Bàn về đọc sách (Chu Quang Tiềm)

BÀI 5 : NGHỊ LUẬN XÃ HỘI

VĂN BẢN 1 : BÀN VỀ ĐỌC SÁCH

A. KHỞI ĐỘNG

- GV hướng dẫn HS thảo luận cặp đôi Think – Pair – Share trả lời câu hỏi: Em biết đến những thể loại sách nào? Kể tên một vài cuốn sách thuộc thể loại đó mà em ấn tượng.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu giới thiệu bài học

Hoạt động 2: Kiến thức ngữ văn

Theo em, bối cảnh lịch sử, văn hóa, xã hội có vai trò như thế nào với việc đọc hiểu văn bản?

Sản phẩm dự kiến :

- Bối cảnh lịch sử, văn hoá, xã hội là toàn bộ các sự kiện lịch sử, văn hoá, xã hội diễn ra trong một thời gian, không gian nhất định, có tác động đến sự tồn tại và phát triển của một hiện tượng cụ thể trong xã hội. 

- Việc tìm hiểu bối cảnh lịch sử, văn hoá, xã hội có liên quan (hoàn cảnh ra đời tác phẩm) sẽ giúp cho người đọc hiểu văn bản thấu đáo, sâu sắc hơn.

Hoạt động 3: Tìm hiểu chung về văn bản

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, thực hiện yêu cầu dưới đây: 

+ GV hướng dẫn cách đọc và cho HS đọc trực tiếp văn bản, kĩ năng suy luận khi đọc văn bản nghị luận.

+ GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi trong thẻ chỉ dẫn bên phải văn bản.

Hoạt động 4: Đọc hiểu văn bản

Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản “Bàn về đọc sách”.

Sản phẩm dự kiến :

Chu Quang Tiềm trong bài viết đã khẳng định đọc sách là con đường quan trọng để tích lũy, nâng cao học vấn. Từ việc đưa ra những sai lầm trong việc đọc sách, tác giả hướng tới cách đọc sách khoa học, hợp lí cho con người.

- Nội dung lời bàn và cách trình bày vừa đạt lý vừa thấu tình.

- Bố cục bài viết chặt chẽ, hợp lý.

- Sự kết hợp giữa lí lẽ, nhận định với kinh nghiệm, dẫn chứng thực tế.

- Giọng điệu của tác giả cùng cách viết giàu hình ảnh (đặc biệt là lối ví von thật cụ thể và thú vị).

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP, THỰC HÀNH

Câu 1: Bản chất của việc đọc sách là gì?

A. Không cốt lấy nhiều, quan trọng nhất là phải chọn cho tỉnh, đọc cho kĩ.

B. Đọc được nhiều đầu sách với nhiều thể loại khác nhau.

C. Đọc sách được viết bằng những ngôn ngữ khác nhau.

D. Đọc một quyển sách trong thời gian cực kì ngắn.

Câu 2: Câu văn nào dưới đây bộc lộ thái độ của tác giả?

A. Sách đọc nên chia làm mấy loại, một loại là sách đọc để có kiến thức phổ thông mà mọi công dân thế giới hiện nay đều phải biết, một loại là sách đọc để trau dồi học vấn chuyên môn.

B. Muốn có kiến thức phổ thông, hiện nay các bài học ở trung học và năm đầu đại học, nếu chăm chỉ học tập thì cũng đủ dùng.

C. Kiến thức phổ thông không chỉ cần cho công dân thế giới hiện tại, mà ngay nhà học giải chuyên môn cũng không thể thiếu được.

D. Thế gian có biết bao người đọc sách chỉ để trang trí bộ mặt, như kẻ trọc phú khoe của, chỉ biết lấy nhiều làm quý.

Câu 3: Điều gì đối với việc đào tạo chuyên sâu là một sự hi sinh?

A. Sự phân loại học vấn lấy cớ là chuyên môn.

B. Sự giới hạn về năng lực tiếp nhận của con người.

C. Sự phân loại các ngành nghề trong xã hội.

D. Sự phân tán tri thức nhất loại ở nhiều nguồn khác nhau.

Câu 4: Theo tác giả, sách được chia làm những loại nào?

A. Sách đọc để giải trí và sách đọc để nâng cao kĩ năng sống.

B. Sách đọc để có kiến thức phổ thông và sách đọc để trau dồi học vấn chuyên môn.

C. Sách chữ và sách hình họa.

D. Sách chuyên ngành và sách truyện.

Câu 5: Vấn đề nghị luận trong văn bản Bàn về đọc sách là gì?

A. Phương pháp đọc sách hiệu quả.

B. Nguồn gốc và lịch sử phát triển của sách.

C. Việc đọc sách đóng vai trò quan trọng trong việc tích lũy và nâng cao học vấn. Tuy nhiên, việc đọc sách cũng đối mặt với những khó khăn và đòi hỏi phải có phương pháp đọc hiệu quả.

D. Tầm quan trọng của việc đọc sách đúng cách.

Sản phẩm dự kiến:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV hướng dẫn HS làm việc cá nhân, thực hiện bài tập vận dụng: Từ những vấn đề được gợi ra từ văn bản, hãy nêu một ưu điểm và một hạn chế về việc đọc sách của bản thân em.