Nội dung chính Ngữ văn 9 chân trời Bài 2: Ý nghĩa văn chương (Hoài Thanh)

Câu hỏi/ kĩ năng đọc.

Câu trả lời của tôi

Đáp án câu 1:

Tác giả kể câu chuyện ở đầu văn bản để minh họa, dẫn dắt vào ý tưởng thơ ca bắt nguồn từ tình cảm, cảm xúc của con người.

Đáp án câu 2:

- Từ ngữ: 

+ “Phạm vi hẹp hòi của bản thân”.

+ “sự sống muôn hình vạn trạng”.

+ “lòng yêu thương vô cùng của nhà văn”.

+ “một người yêu Thúy Kiều còn nồng nàn hơn Kim Trọng”.

- Câu văn: 

+ “Vũ trụ này tầm thường, chật hẹp, không đủ thỏa mãn đối với tình cảm dồi dào của nhà văn?”.

+ “Nếu có một người yêu Thúy Kiều còn nồng nàn hơn Kim Trọng, người ấy là Nguyễn Du và chính Nguyễn Du đã trao sự sống của mình cho thiếu nữ trong truyện”.

Đáp án câu 3:

Văn nhân, thi sĩ làm phong phú thêm cuộc sống con người bằng cách dùng tình cảm và sự sáng tạo của bản thân để làm phong phú thêm ý nghĩa khi miêu tả thế giới.

Bố cục

Luận điểm

Phần 1: Từ đầu đền “lòng vị tha”.

Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người, lòng thương muôn vật, muôn loài.

Phần 2: Phần còn lại

Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có; cuộc đời phù phiếm và chật hẹp của cá nhân vì văn chương mà trở nên thâm trầm và rộng rãi đến nghìn lần… 

Luận điểm

Bằng chứng

Lí lẽ

LĐ1: Nguồn gốc cốt yếu của văn chương là lòng thương người, lòng thương muôn vật, muôn loài.

LĐ 1.1: Văn chương là hình dung của sự sống muôn hình, vạn trạng.

Những cảnh thiên nhiên tươi đẹp mà bình thường do mưu sinh con người bỏ lỡ.

Văn chương có nhiệm vụ “vén tấm màn đen ấy, tìm cái hay, cái đẹp, cái lạ” để “làm cho người ta cùng nghe, cùng thấy, cùng cảm”.

LĐ 1.2: Văn chương còn sáng tạo ra sự sống.

Quá trình sáng tác của nhà văn: sáng tạo ra thế giới khác, những người, sự vật khác.

Để “thỏa mãn mối tình cảm dồi dào” của nhà văn.

Trường hợp của Nguyễn Du và nhân vật Thúy Kiều.

Sự sáng tạo của nhà văn gắn với tình yêu thương tha thiết, để “trao sự sống” cho nhân vật.

LĐ2: Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có,…

Những ví dụ để chứng minh rằng phần nhiều tình cảm, cảm giác của người thời bây giờ đề do một ít người xưa có thiên tài sáng tạo ra và truyền lại.

- Cả phong cảnh đã thay hình, đổi dạng từ khi có những nhà văn đưa cảm giác riêng của họ thành cảm giác chung của mọi người.

- Thế giới như ngày nay là một sự sáng tạo của nghệ sĩ.

- Nếu thiếu nghệ sĩ trong lịch sử và tâm linh nhân loại, “cảnh tương nghèo nàn sẽ đến bực nào”.

Cách trình bày khách quan

Cách trình bày chủ quan

Thể hiện qua các thông tin, bằng chứng khách quan cho thấy các đặc trưng của văn chương và quá trình sáng tạo của nhà văn: “văn chương sẽ là hình dung của cuộc sống muôn hình vạn trạng”, “văn chương còn sáng tạo ra sự sống”, “nhà văn sẽ tạo ra những thế giới khác, những người, những vật khác”, “Sự sáng tạo này cũng có thể xem là xuất ở mối tình yêu thương tha thiết"...

Thể hiện qua các từ ngữ, câu văn, hình ảnh cho thấy tình cảm trân trọng, ngợi ca của tác giả với ý nghĩa văn chương và quá trình sáng tạo của nhà văn: “thoát mình ra ngoài phạm vi hẹp hòi của bản thân để sống cái đời của mọi người, mọi vật”, “vụ trụ này tầm thường, chật hẹp, không đủ thoả mãn mối tình cảm dồi dào của nhà văn”, “mối tình yêu thương tha thiết”, “lòng yêu thương vô cùng của nhà văn”, “chính Nguyễn Du đã trao sự sống của mình cho thiếu nữ trong truyện"...

Nhận xét:

- Trong đoạn văn, hai cách trình bày vấn đề khách quan và chủ quan được kết hợp với nhau một cách khéo léo, trong khi trình bày thông tin khách quan, tác giả cũng đồng thời thể hiện tình cảm, cách đánh giá của mình.

- Cách kết hợp này làm tăng sức thuyết phục của VB, vừa đảm bảo tính khách quan, chính xác, chân thực của các bằng chứng (thông qua cách trình bày vấn đề khách quan), vừa tác động vào tình cảm, khơi gợi sự đồng cảm của người đọc đối với tình cảm, đánh giá của người viết trong VB (thông qua cách trình bày vấn đề chủ quan).