BÀI 19: THIÊN NHIÊN CHÂU ĐẠI DƯƠNG

(12 câu)

1. Nhận biết (3 câu)

Câu 1:Nêu các bộ phận của châu Đại Dương?

Trả lời:

Phần lớn châu Đại Dương nằm ở bán cầu Nam, phía tây bắc giáp châu Á và phía tây giáp Ấn Độ Dương; bao gồm các chuỗi đảo Mê-la-nê-di (Melanesia), Mi-crô-nê-di (Micronesia), Pô-li-nê-di (Polynesia), quần đảo Niu Di-len và lục địa Ô-xtrây-li-a.

Câu 2:Trình bày vị trí địa lí, hình dạng, kích thước của châu Đại Dương?

Trả lời:

Lục địa Ô-xtrây-li-a trải dài từ khoảng vĩ tuyến 10°N đến khoảng 39°N, nằm ở phía tây châu Đại Dương với bốn phía giáp biển và đường bờ biển ít bị chia cắt. Đây là lục địa có diện tích nhỏ nhất trên thế giới.

Câu 3:Trình bày đặc điểm khoáng sản của lục địa châu Đại Dương?

Trả lời:

Châu Đại Dương có nhiều tài nguyên khoáng sản có giá trị như: sắt, đồng, vàng, than và dầu mở; phân bố tập trung ở Ô-xtrây-li-a, Niu Di-len.

2. Thông hiểu (4 câu)

Câu 1:Trình bày đặc điểm địa hình của lục địa châu Đại Dương?

Trả lời:

Ô-xtrây-li-a là một lục địa tương đối bằng phẳng với vùng cao nguyên ở phía tây; đồng bằng, bồn địa ở khu vực trung tâm và vùng núi ở phía đông. Khu vực phía tây có độ cao trung bình dưới 500 m với các cao nguyên, hoang mạc như cao nguyên Kim-bớc-li (Kimberley), hoang mạc Vích-to-ri-a Lớn (Great Victoria),... Khu vực trung tâm là vùng đất thấp với bồn địa Ác-tê-di-an Lớn (Great Artesian) ở phía bắc và đồng bằng Nan-la-bo (Nullarbor) ở phía nam. Khu vực phía đông là dãy Trường Sơn Ô-xtrây-li-a kéo dài từ bắc xuống nam với độ cao trung bình từ 600 - 900 m ở phía bắc, cao dẫn về phía nam với các đĩnh trên 2000 m.

Câu 2:Trình bày đặc điểm địa hình của chuỗi đảo châu Đại Dương?

Trả lời:

Địa hình ở Niu Di-len và chuỗi đảo Mê-la-nê-di chủ yếu là núi cao, có đỉnh cao trên 4 000 m. Ở hai chuỗi đào còn lại, các đào núi lửa là những đảo núi cao trong khi các đảo san hô là dào thấp.

Câu 3:Trình bày đặc điểm khí hậu của lục địa châu Đại Dương?

Trả lời:

Phần lớn diện tích lục địa Ô-xtrây-li-a có khí hậu khô hạn và phân hoá từ bắc xuống nam, từ khí hậu nhiệt đới đến khí hậu cận nhiệt đới và khí hậu ôn đới.

Các đới khí hậu còn phân hoá thành các kiểu, trong đó, kiểu khí hậu nhiệt đới khô và kiểu khí hậu cận nhiệt lục địa phân bố rộng nhất. Một phần phía nam có khí hậu ôn đới hải dương. Khu vực phía đông và đông nam có thêm kiểu khí hậu núi cao.

Ngoài ra, khí hậu còn có sự phân hoá từ đông sang tây. Phía đông lục địa Ô-xtrây-li-a là kiểu khí hậu hải dương, lượng mưa lớn. Càng vào sâu trong lục địa, biên độ nhiệt càng lớn và lượng mưa càng thấp.

Câu 4:Trình bày đặc điểm sinh vật của châu Đại Dương?

Trả lời:

Ô-xtrây-li-a là nơi có hệ động, thực vật rất phong phú và độc đáo (75% là loài địa phương). Ở đây có hơn 370 loài động vật có vú, khoảng 830 loài chim, 4 500 loài cá; trong đó có những loài đặc hữu như: thú có túi (gấu túi - koala), căng-gu-ru (kangaroo), chuột túi (quokka), thú mỏ vịt,... Các khu rừng nhiệt đới phát triển ở phía nam và trên đảo Ta-xma-ni-a (Tasmania). Ngoài ra, Ô-xtrây-li-a còn có những cây bản địa đặc trưng như bạch đàn, keo hoa vàng, tràm.

3. Vận dụng (3 câu)

Câu 1:Những động vật độc đáo duy nhất trên thế giới lại được Ô-xtrây-li-a bảo tồn thành công. Giải thích tại sao?

Trả lời:

Ô-xtrây-li-a nguyên là một phần của lục địa Nam Cực, được tách ra và trôi dạt về phía Xích đạo cách đây từ 55 triệu năm đến 10 triệu năm nên đã bảo tồn được những động vật độc đáo duy nhất trên thế giới như các loài thú có túi, cáo mỏ vịt,...

Câu 2:Tự nhiên ở các đảo châu Đại Dương và lục địa Ô – xtrây – li – a có điểm nào khác nhau?

Trả lời:

- Phần lớn các đảo và quần đảo của châu Đại Dương có khí hậu nóng ẩm, điều hòa, mưa nhiều.

- Phần lớn diện tích lục địa Ô-xtrây-li-a là hoang mạc.

Câu 3:Phân tích những thuận lợi của tài nguyên khoáng sản trong phát triển kinh tế của châu Đại Dương?

Trả lời:

- Khoáng sản tuy có trữ lượng lớn nhưng chủ yếu tập trung trên các đảo lớn thuộc Tây Thái Bình Dương. Các khoáng sản chính là bôxit (1/3 trữ lượng của thế giới), niken (1/5 trữ lượng của thế giới), sắt, than đá, dầu mỏ, khí đốt, vàng, đồng, thiếc, uranium,...

- Các đảo san hô thường có nhiều phốt phát, nhiều bãi biển đẹp, đại dương bao la có nhiều hải sản.

- Châu Đại Dương có ít đất trồng trọt. Ở lục địa Ô-xtrây-li-a, đất trồng trọt chỉ chiếm khoảng 5% tổng diện tích. Màu mỡ nhất là đất núi lửa trên các đảo.

4. Vận dụng cao (2 câu)

Câu 1:Tại sao nói các đảo và quần đảo của châu Đại Dương được gọi là “thiên đường xanh” của Thái Bình Dương?

Trả lời:

Phần lớn các đảo và quần đảo của châu Đại Dương có khí hậu nóng ẩm và điều hoà. Mưa nhiều, rừng xích đạo xanh quanh năm hoặc rừng mưa nhiệt đớiphát triển xanh tốt đặc biệt là các rừng dừa ven biển đã khiến cho các đảo vàquản đảo châu Đại Dương được gọi là “thiên đường xanh” của Thái Bình Dương.

Câu 2:Tại sao đại bộ phận diện tích lục địa Ô – xtrây – li – a có khí hậu khô hạn?

Trả lời:

- Chí tuyến Nam đi qua giữa lãnh thổ lục địa Ô-xtrây-li-a, nên đại bộ phận anh tuyển Nam Ô-xtrây-li-a năm trong khu vực áp cao chí tuyến, không khi ổn định khó mưa.

Phía đông lục địa Ô –xtrây–li–a lại có dãy Trường Sơn nằm sát biển chay từ bắc xuống nam chắn gió từ biển thổi vào lục địa gây mưa ở sườn đông Trường Sơn, nhưng hiệu ứng phơn làm cho lượng mưa phía sườn chắn gió giảm dần theo chiều từ đông sang tây, làm cho khí hậu của phần lớn lục địa Ô-xtrây-li-a là khô hạn.