Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 chân trời Bài 2: Lá Diêu Bông

BÀI 2: NHỮNG Ô CỬA NHÌN RA CUỘC SỐNG (TRUYỆN LÃNG MẠN VÀ HIỆN THỰC)

VĂN BẢN 3: LÁ DIÊU BÔNG
(14 câu)

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Em hãy trình bày hiểu biết của em về tác giả Hoàng Cầm.

Trả lời:

Hoàng Cầm (1922 – 2010). Tên khai sinh là Bùi Tằng Việt. Quê quán: Quê gốc ở Bắc Ninh nhưng sinh ra ở Bắc Giang. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông có thể kể đến như: Kịch thơ Kiều Loan (1945), tập thơ Mưa Thuận Thành (1987).

Câu 2: Em hãy nêu xuất xứ của văn bản “Lá diêu bông”? 

Trả lời: 

Lá Diêu Bông là tác phẩm nổi tiếng của Hoàng Cầm được sáng tác vào năm 1959, trích trong tập Mưa Thuận Thành. Bài thơ là lời tự thuật của tác giả về mối tình thầm kín với người chị hàng xóm thời thơ ấu. Sau này nhạc sĩ Trần Tiến đã dựa vào tứ thơ và câu nói của nhân vật chị “Đứa nào tìm được lá Diêu Bông/Từ nay chị gọi là chồng” trong bài thơ này để viết bài hát được nhiều người yêu thích: Sao em nỡ vội lấy chồng.

Câu 3: Em hãy nêu giá trị nội dung của văn bản “Lá diêu bông”.

Trả lời:

Câu 4: Em hãy nêu giá trị nghệ thuật của văn bản “Lá diêu bông”.

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1:Bài thơ "Lá Diêu Bông" được xây dựng theo hình thức và kết cấu nào?

Trả lời:

Bài thơ "Lá Diêu Bông" của Hoàng Cầm được xây dựng theo hình thức tự do với những đoạn thơ ngắn, không bị gò bó bởi khuôn mẫu vần điệu. Kết cấu của bài thơ cũng rất đặc biệt, theo kiểu lặp lại. Cứ mỗi lần người em tìm thấy lá Diêu Bông, chị lại phủ nhận và từ chối, tạo ra một vòng tròn liên tục giữa những nỗ lực của em và sự kiên quyết của chị. Kết thúc bài thơ là sự lặp lại âm thanh "Diêu Bông" trong gió, như một tiếng gọi vô vọng, thể hiện sự đợi chờ và sự bất tận của tìm kiếm.

Câu 2: Lá Diêu Bông trong bài thơ có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Là hình ảnh gắn kết mọi sự việc cũng như mối quan hệ, mọi nhân vật vào một câu chuyện và được xem là một biểu tượng đa nghĩa. Có thể hiểu lá Diêu Bông tượng trưng cho một tình yêu và hạnh phúc mà cả chị và em điều khát khao. Khi đối mặt với hiện thực phũ phàng của tuổi trưởng thành và của đời sống hôn nhân “chị” dần tan vỡ và buông bỏ ảo vọng về tình yêu lí tưởng đó trong khi chủ thể trữ tình “em” từ chối buông bỏ và dùng cả cuộc đời để bảo vệ tình yêu này, dù có thể không phải dành cho “chị” nữa.

Hành trình đi tìm kiếm chiếc lá là hành trình người em tìm kiếm không chỉ tình yêu mà còn là bản ngã của chính bản thân cũng như người chị, thông qua người em cũng là hành trình cô trưởng thành và hiểu thêm ý nghĩa của tình yêu, cuộc đời và sự bất toàn của cuộc sống.

Câu 3: Tại sao nhân vật chị lại luôn phủ nhận những chiếc lá mà nhân vật em tìm thấy?

Trả lời:

Câu 4: Vì sao nhân vật chị cười khi nhân vật em tìm thấy lá vào ngày cưới chị?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Những chiếc lá Diêu Bông có phải là một biểu tượng cho tình yêu trong bài thơ không? Tại sao?

Trả lời:

Có, lá Diêu Bông có thể được coi là biểu tượng của tình yêu lý tưởng trong bài thơ. Tình yêu ấy hoàn hảo, thuần khiết, nhưng lại khó có thể tìm thấy trong cuộc sống thực. Việc tìm kiếm lá Diêu Bông là hình ảnh ẩn dụ cho sự mơ mộng về tình yêu hoàn mỹ, nhưng trong suốt bài thơ, sự phủ nhận của chị cho thấy rằng tình yêu hoàn hảo đó không thể có trong thực tế.

Câu 2: Tại sao Hoàng Cầm lại sử dụng hình ảnh mùa đông và mùa thu trong bài thơ?

Trả lời:

Mùa đông và mùa thu trong bài thơ có ý nghĩa sâu sắc trong việc khắc họa sự chuyển biến của thời gian và cảm xúc. Mùa đông, thời điểm lạnh giá và khô cằn, có thể phản ánh sự khắc nghiệt, thực tế trong cuộc sống. Mùa thu, với những sắc màu nhạt dần và gió se lạnh, có thể tượng trưng cho quá trình lắng đọng, suy ngẫm và sự chờ đợi. Cả hai mùa này thể hiện sự trôi qua của thời gian và sự thay đổi trong nhận thức, cảm xúc của nhân vật.

Câu 3: Tại sao cuối bài thơ lại có tiếng gọi "Diêu Bông hời... ới Diêu Bông"?

Trả lời:

Câu 4: Nhân vật chị trong bài thơ có thể được hiểu là một hình tượng gì?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Bài thơ có thể được xem là một bài thơ trữ tình về tình yêu không?

Trả lời:

Bài thơ có thể được xem là một bài thơ trữ tình về tình yêu, nhưng không phải là tình yêu đơn thuần mà là tình yêu với những khát khao lý tưởng, mơ mộng và ảo vọng. Tình yêu trong bài thơ không phải là một tình yêu ngọt ngào, mà là tình yêu đầy khắc khoải, thiếu thực tế và không bao giờ trọn vẹn. Nó phản ánh những mong muốn, những khát khao về tình yêu hoàn hảo mà con người mãi tìm kiếm, dù biết rằng chúng không thể thực hiện được.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------