Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 chân trời Bài 3: Vịnh Tản Viên sơn

BÀI 3: SÔNG NÚI LINH THIÊNG

VĂN BẢN 3: VỊNH TẢN VIÊN SƠN

(14 câu)

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Trình bày hiểu biết của em về tác giả Cao Bá Quát? 

Trả lời:

Cao Bá Quát (1808 – 1855). Là nhà thơ triều Nguyễn. ông nổi tiếng là người có tài thơ và cốt cách cứng cỏi. Các tác phẩm của ông bao gồm cả thơ chữ Hán và thơ chữ Nôm. Thơ chữ Hán ông có cả ngàn bài in trong các tập Cao Bá Quát thi tập, Mẫn Hiên thi tập, Cao Chu Thần thi tập, Cao Chu Thần Di thảo.

Câu 2: Em hãy nêu giá trị nội dung của văn bản “Vịnh tản viên sơn”.

Trả lời: 

Ca ngợi vẻ đẹp hùng vĩ của núi Tản Viên: Bài thơ khắc họa một bức tranh sống động về núi Tản Viên với những hình ảnh hùng vĩ, kỳ vĩ. Núi Tản Viên được miêu tả như một danh sơn cổ kính, trường tồn với thời gian, mang vẻ đẹp hoang sơ và hùng tráng.

Thể hiện lòng yêu nước thầm kín: Qua việc ca ngợi núi Tản Viên, tác giả cũng thể hiện lòng yêu nước thầm kín. Núi Tản Viên được xem như biểu tượng của đất nước, là nơi linh thiêng, là chỗ dựa tinh thần cho dân tộc.

Tâm hồn yêu thiên nhiên, trân trọng giá trị cuộc sống: Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên sâu sắc của tác giả. Ông ngợi ca vẻ đẹp của núi non, sông nước, cây cỏ, đồng thời cũng bộc lộ tâm hồn thanh cao, yêu thích sự tự do, phóng khoáng.

Câu 3: Em hãy nêu giá trị nghệ thuật của văn bản “Vịnh tản viên sơn”.

Trả lời:

Câu 4: Chỉ ra một số biểu hiện cho thấy sự thống nhất giữa hình thức nghệ thuật và nội dung của bài thơ.

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1:Câu thơ “Danh sơn sơn thượng cổ kim truyền” có ý nghĩa gì?

Trả lời:

Câu thơ nói đến Tản Viên Sơn là một ngọn núi nổi tiếng từ lâu, có danh tiếng và được truyền tụng qua các thời kỳ lịch sử. "Danh sơn" thể hiện sự vĩ đại và sự nổi tiếng của ngọn núi.

Câu 2: Tại sao tác giả dùng từ “tứ vọng đoàn đoàn nhược tản viên”?

Trả lời:

Câu này mô tả cảnh vật của Tản Viên Sơn nhìn từ bốn phía, cho thấy sự hùng vĩ của ngọn núi, bao quanh là những đám mây và sương mù, làm cho núi như thể đang mờ dần, có vẻ như tan biến trong không gian.

Câu 3: Bài thơ miêu tả núi Tản Viên như thế nào qua câu “Địa dao vạn nhận thuỷ vô quyền”?

Trả lời:

Câu 4: “Yên hà trường toả vô trần cảnh” miêu tả gì về cảnh vật xung quanh núi Tản Viên?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Tác giả Cao Bá Quát đã sử dụng những hình ảnh và biện pháp tu từ nào để thể hiện sự uy nghi, vĩ đại của Tản Viên Sơn?

Trả lời:

Tác giả sử dụng biện pháp miêu tả sinh động và ẩn dụ để làm nổi bật sự uy nghi của Tản Viên Sơn, chẳng hạn như "vân mại trùng tiêu" (mây mù bao phủ), "yên hà trường toả" (dòng sông dài tỏa ra), và "thuỷ vô quyền" (nước không thể lay chuyển), tất cả đều khắc họa sức mạnh và sự vĩnh hằng của ngọn núi.

Câu 2: Bài thơ “Vịnh Tản Viên Sơn” phản ánh tâm hồn và phong cách sáng tác của Cao Bá Quát như thế nào?

Trả lời:

Bài thơ phản ánh phong cách sáng tác của Cao Bá Quát qua sự sử dụng ngôn ngữ tinh tế, hình ảnh thiên nhiên huyền ảo, mạnh mẽ và uy nghi. Cao Bá Quát không chỉ bày tỏ lòng kính trọng đối với Tản Viên Sơn mà còn thể hiện sự thâm sâu trong cách nhìn nhận, tư tưởng và tâm hồn của một người trí thức, yêu nước và đắm say trong vẻ đẹp của thiên nhiên.

Câu 3: Câu thơ “Danh sơn sơn thượng cổ kim truyền” có thể liên hệ với hình ảnh của Tản Viên Sơn trong văn hóa dân gian như thế nào?

Trả lời:

Câu 4: Bài thơ có thể hiểu như một lời khẳng định về giá trị của thiên nhiên đối với con người không?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Viết mở bài dẫn dắt phân tích bài thơ “Vịnh Tản Viên Sơn”.

Trả lời:

Cao Bá Quát, một thi nhân tài hoa và lỗi lạc của thế kỷ XIX, là người đã để lại cho nền văn học Việt Nam hàng ngàn bài thơ chữ Hán và những áng thơ Nôm đặc sắc. Ông không chỉ là một nhà thơ yêu nước, mà còn là một nhà văn hóa lớn, với tâm hồn nhạy cảm và lòng tự hào sâu sắc về vẻ đẹp hùng vĩ của quê hương. Trong bài thơ Vịnh Tản Viên Sơn, Cao Bá Quát không chỉ ngợi ca cảnh sắc thiên nhiên độc đáo của núi Tản Viên, mà còn khắc họa vẻ đẹp trường tồn của non sông đất nước, đồng thời thể hiện lòng tự hào về lịch sử hào hùng của dân tộc. Tác phẩm đưa người đọc vào bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ, nhưng ẩn sau những ngôn từ đó là niềm kiêu hãnh mãnh liệt và tình yêu đất nước nồng nàn. 

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------