Câu hỏi tự luận Ngữ văn 12 chân trời Bài 1: Xuân Diệu

BÀI 1: NHỮNG SẮC ĐIỆU THI CA (THƠ CỔ ĐIỂN VÀ LÃNG MẠN) 

VĂN BẢN 3: XUÂN DIỆU
(14 câu)

1. NHẬN BIẾT (4 câu)

Câu 1: Em hãy đọc và nêu những nét nổi bật về cuộc đời – sự nghiệp của các tác giả Xuân Diệu, Hoài Thanh, Hoài Chân? 

Trả lời:

- Hoài Thanh: (1909 -1982) tên khai sinh là Nguyễn Đức Nguyên.

- Hoài Chân: (1914 - ?) tên khai sinh là Nguyễn Đức Phiên.

- Quê quán: Xã Nghi Trung, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.

- Là hai anh em ruột đồng thời là hai nhà phê bình văn học Việt Nam đầu thế kỉ XX.

- Hai ông là đồng tác giả của cuốn Thi nhân Việt Nam. Tác phẩm đã đưa tác giả lên vị trí một nhà phê bình lớn của văn học Việt Nam đầu thế kỉ XX.

Câu 2: Em hãy tóm tắt văn bản “Xuân Diệu”.

Trả lời: 

Văn bản “Xuân Diệu” của Hoài Thanh và Hoài Chân đã giới thiệu một cách khái quát về Xuân Diệu, về sự xuất hiện bất ngờ và gây ấn tượng mạnh của ông trong làng thơ Việt Nam. Các tác giả đã đưa ra những nhận định sâu sắc về thơ Xuân Diệu, đặc biệt nhấn mạnh đến tính độc đáo, mới lạ của thơ ông so với thơ ca truyền thống. Hoài Chân, Hoài Thanh đã phân tích chi tiết những đặc trưng nổi bật trong thơ Xuân Diệu, kèm theo dẫn chứng từ một số câu thơ tiêu biểu.

Câu 3: Em hãy nêu giá trị nội dung của văn bản “Xuân Diệu”.

Trả lời:

Câu 4: Em hãy nêu giá trị nghệ thuật của văn bản “Xuân Diệu”.

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (4 câu)

Câu 1:Chỉ ra và phân tích hệ thống từ ngữ hình ảnh nói về đặc điểm sáng tác thơ Xuân Diệu trong văn bản.

Trả lời:

“Lối dùng chữ đặt câu quá Tây”; “ý tứ mượn trong thơ Pháp”; “cái dáng dấp yêu kiều, cái cốt cách phong nhã của điệu thơ, một cái gì rất Việt Nam”; “lối làm duyên rất có duyên”; “cái vẻ đài các rất hiền lành”; “diễn đạt được cái tinh thần cố hữu của nòi giống”; “một nguồn sống rào rạt chưa từng thấy”; “cái nồng nàn, tha thiết”; “rung động tinh vi”; “tâm hồn phức tạp”….

Qua đó có thể nhận thấy một điều đó là Xuân Diệu cũng giống như Huy Cận vừa truyền thống vừa mới mẻ. Phong cách thơ của ông thuộc kiểu phong cách lãng mạn bộc lộ “cái tôi” trữ tình vừa tinh tế, lắng đọng vừa nồng nàn tha thiết.

Câu 2: Tại sao ban đầu, người đọc lại cảm thấy "rụt rè" trước Xuân Diệu khi ông đến với làng thơ Việt Nam?

Trả lời:

Ban đầu, người đọc cảm thấy "rụt rè" vì Xuân Diệu đến với một phong cách thơ mới lạ, với "y phục tối tân" và cách dùng chữ, đặt câu có ảnh hưởng rõ rệt từ thơ Pháp. Điều này khiến người đọc cảm thấy xa lạ và không dễ dàng chấp nhận một phong cách thơ mới như vậy.

Câu 3: Xuân Diệu đã làm gì để người đọc dần quen thuộc và yêu mến thơ của ông?

Trả lời:

Câu 4: Vì sao người đọc lại cảm nhận được "cái hay" trong thơ Xuân Diệu không chỉ ở ý thơ mà ở "lối làm duyên"?

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (4 câu)

Câu 1: Nêu nhận xét của em về cách tác giả so sánh hình ảnh “con cò” trong thơ Xuân Diệu với hình ảnh “con cò” trong thơ Vương Bột.

Trả lời:

Khi so sánh hình ảnh “con cò” trong thơ Vương Bột và thơ Xuân Diệu có thể thấy có một sự chuyển biến rất đậm nét và người đọc cần có sự rung cảm nhạy bén mới có thể phát hiện. Hình ảnh “con cò” xuất hiện trong hai thời điểm và không gian khác nhau. Cách nhau cả một thiên niên kỉ, cũng như hai không gian văn hóa khác biệt. “Con cò” trong thơ Vương Bột có sự chuyển động được cảm nhận bằng “thị giác” nhưng “con cò” trong thơ Xuân Diệu không cần bay mà cánh “phân vân”. Rõ ràng nó đã có sự khác biệt trong cách “cảm”. Chuyển đổi từ “tĩnh” sang “động”, từ cái hữu hình sang cái vô hình. Xuân Diệu đã cho người đọc nhận thấy sự thay đổi sự biến chuyển thể hiện trong tâm thức trong rung cảm rất tình của mình. Đây có lẽ là một cái mới cái độc đáo của Thơ mới nói chung và của cá nhân Xuân Diệu nói riêng.

Câu 2: Xuân Diệu thể hiện một "sự sống rào rạt chưa từng thấy" qua những bài thơ của mình như thế nào?

Trả lời:

Xuân Diệu thể hiện sự sống rạo rực, mãnh liệt qua sự say mê, nồng nàn với tình yêu và cảnh vật xung quanh. Ông sống "vội vàng" và "cuống quýt", thể hiện một niềm khát khao mạnh mẽ muốn tận hưởng từng khoảnh khắc trong cuộc sống ngắn ngủi của mình. Thơ của ông mang đến nguồn sống mạnh mẽ, đầy nhiệt huyết và đam mê.

Câu 3: Ý nghĩa của những câu thơ được trích trong đoạn văn: "Nếu hương đêm say dậy với trăng rằm, / Sao lại trách người thơ tình lơi là?" là gì?

Trả lời:

Câu 4: Xuân Diệu có cách tiếp cận với tinh thần dân tộc như thế nào trong thơ của mình?

Trả lời:

4. VẬN DỤNG CAO (2 câu)

Câu 1: Phong trào Thơ mới đã ảnh hưởng đến thơ của Xuân Diệu như thế nào?

Trả lời:

Phong trào Thơ mới đã có vai trò quan trọng trong việc định hình phong cách thơ của Xuân Diệu. Ông đã kế thừa và phát triển những tinh hoa của phong trào này, đồng thời tạo nên một dấu ấn riêng biệt, góp phần làm phong phú và đa dạng hóa nền thơ Việt Nam. Thơ Xuân Diệu không chỉ là một hiện tượng văn học mà còn là một phần không thể thiếu trong lịch sử văn học Việt Nam.

1. Thể hiện rõ nét tinh thần của Thơ mới:

Thay đổi quan niệm về thơ: Xuân Diệu đã cùng các nhà thơ Thơ mới khác phá vỡ những khuôn mẫu cũ kỹ của thơ ca truyền thống, mang đến một làn gió mới với quan niệm về thơ ca là sự khám phá và thể hiện thế giới nội tâm, cảm xúc con người một cách chân thật và trực diện.

Ngôn ngữ thơ: Thơ Xuân Diệu sử dụng ngôn ngữ hiện đại, giàu tính biểu cảm, phá bỏ những rào cản về từ ngữ, hình ảnh, tạo nên một phong cách thơ độc đáo, dễ tiếp cận với độc giả.

Chủ đề thơ: Thơ Xuân Diệu đa dạng về chủ đề, từ tình yêu, cuộc sống, con người đến những vấn đề xã hội. Ông đã khai thác những góc khuất của tâm hồn, những khát khao, trăn trở của con người hiện đại.

2. Tạo nên phong cách thơ riêng biệt:

Nhà thơ của tình yêu: Xuân Diệu được mệnh danh là "nhà thơ của tình yêu". Ông đã đưa tình yêu lên hàng đầu trong thơ, khám phá và thể hiện tình yêu một cách đa dạng, mãnh liệt và đầy đam mê.

Nhà thơ của cái tôi: Thơ Xuân Diệu luôn hướng vào khám phá thế giới nội tâm, thể hiện cái tôi cá nhân một cách mạnh mẽ. Ông đã tạo ra một hình tượng nhà thơ trữ tình, lãng mạn, luôn khao khát khám phá và chinh phục.

Nhà thơ của hiện tại: Thơ Xuân Diệu luôn hướng về hiện tại, thể hiện sự nhạy cảm trước những biến đổi của cuộc sống. Ông đã bắt nhịp được những nhịp đập của thời đại, tạo nên những tác phẩm có sức sống lâu bền.

3. Góp phần làm phong phú và đa dạng hóa nền thơ Việt Nam:

Mở rộng phạm vi chủ đề: Thơ Xuân Diệu đã mở rộng phạm vi chủ đề của thơ Việt, mang đến những góc nhìn mới về cuộc sống, con người.

Tạo ra những hình tượng nghệ thuật độc đáo: Thơ Xuân Diệu đã tạo ra những hình tượng nghệ thuật độc đáo, gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc.

Ảnh hưởng đến các thế hệ nhà thơ sau: Thơ Xuân Diệu đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ nhà thơ sau này, góp phần làm phong phú và đa dạng hóa nền thơ Việt Nam.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------