BÀI 9: BẦU TRỜI TRONG QUẢ TRỨNG

PHẦN ĐỌC:

Bài đọc: Bầu trời trong quả trứng - Xuân Quỳnh

Câu 1: Gà con kể với các bạn thế nào về bầu trời trong quả trứng?

Trả lời:

Gà con kể với các bạn về bầu trời trong quả trứng: đó là một màu nâu, không có gió có nắng, không có lắm sắc màu.

Câu 2: Gà con thấy bầu trời và cuộc sống bên ngoài có gì khác với bầu trời và cuộc sống bên trong quả trứng?

Trả lời:

Gà con thấy bầu trời và cuộc sống bên ngoài khác với bầu trời và cuộc sống trong quả trứng ở chỗ trong quả trứng chỉ việc yên ngủ; đói, no chẳng biết đâu; bầu trời và cuộc sống bên trong chỉ có một màu nâu còn thế giới ở ngoài thì lộng gió, nhiều nắng reo, đói thì phải đi kiếm ăn và bầu trời ở  ngoài thì có màu xanh.

Câu 3: Theo em, gà con thích cuộc sống nào hơn? Vì sao?

Trả lời:

Theo em, qua cách nhân vật "tôi" cảm nhận, miêu tả về bầu trời bên ngoài, em nhận thấy tình cảm mà nhân vật dành cho bầu trời này là niềm háo hứng và sự trân trọng của nhân vật dành cho bầu trời.

Câu 4: Đóng vai gà con, kể tiếp những vui buồn của mình kể từ ngày sống dưới bầu trời xanh theo tưởng tượng của em.

Trả lời:

Từ ngày sống dưới bầu trời bên ngoài tôi càng cảm nhận được những điều mới lạ khác xa so với bầu trời màu nâu bên trong lớp vỏ trứng kia. Đầu tiên, tôi cảm nhận được nhiều hơn tình yêu thương vô bờ bến mà mẹ dành cho chúng tôi. Không chỉ vậy, mà chúng tôi còn được thưởng thức nhiều thức ăn hơn ngoài giun dế là: rau xanh và nhiều loại thức ăn khác. Ngoài ra tôi còn nhận thấy không chỉ có mỗi bầu trời có sắc màu xanh mát mà các sự vật xung quanh tôi cũng rực rỡ sắc màu. Những ngày sống ở bầu trời bên ngoài tôi còn kết bạn được với nhiều loài vật khác như vịt, mèo, lợn,... Đây quả là một cuộc sống đầy thú vị. 

Câu 5: Tác giả muốn nói với chúng ta điều gì qua bài thơ? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em.

1. Mỗi chặng đường của cuộc sống có những điều thú vị riêng.
2. Ai cũng sẽ khôn lớn, trưởng thành theo thời gian.
3. Cuộc sống có vô vàn điều bất ngờ ở phía trước.

Trả lời:

Đáp án đúng là A. 

PHẦN LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Động từ

Câu 1: Tìm từ chỉ hoạt động thích hợp với người và vật trong tranh. 

Trả lời:

- Người: chạy, bơi, đi, cười, nói, vẫy

- Vật: hót, bay, đậu

Câu 2: Các từ in đậm trong đoạn thơ dưới đây có điểm gì chung?

Trời xanh mà tôi yêu

Trời xanh ấy mang theo

Cả nỗi lo nỗi sợ.

Tôi lo bão lo gió

Tôi sợ cắt sợ diều

Thoáng bóng nó nơi nào

Tôi nấp ngay cánh mẹ...

(Xuân Quỳnh)

Trả lời:

Các từ được in đậm: yêu, lo, sợ đều là động từ chỉ những hoạt động, trạng thái của con người hay sự vật trước các hiện tượng trong cuộc sống. 

Câu 3: Tìm động từ trong các câu tục ngữ dưới đây:

1. Yêu trẻ, trẻ đến nhà. 

b.Thương người như thể thương thân.

1. Uống nước nhớ nguồn. 
2. Đi một ngày đàng, học một sàng khôn.

Trả lời:

1. Yêu, đến
2. Thương
3. Uống, nhớ
4. Đi, học

Câu 4: Dựa vào tranh ở bài 1, đặt câu có chứa 1 - 2 động từ.

Trả lời:

- Tôi chạy tới chạy lui mọi phố tìm Hassan.

- Một con tàu cũng có thể chạy ngược.

- Em phải học hành cật lực.

- Em còn phải học hỏi nhiều hơn nữa.

- Nhờ sự giúp đỡ của các bạn, Lan học hành ngày càng tiến bộ.

PHẦN VIẾT

Tìm hiểu cách viết bài văn thuật lại một sự việc

Câu 1: Đọc bài văn dưới đây và trả  lời câu hỏi. 

Mở bài: Trong buổi sinh hoạt lớp chiều nay, lớp tôi tổ chức lễ phát động xây dựng thư viện lớp. 

Thân bài: Trước giờ sinh hoạt bạn Minh "họa sĩ" của lớp tôi viết lên bảng dòng chữ: Chung tay xây dựng thư viện lớp 4B. Bạn còn vẽ trang trí những hình ảnh ngộ nghĩnh: chú gà con trong bài thơ "Bầu trời trong quả trứng" đội trên đầu một mảnh vỏ trứng nhỏ, chú dế mèn bước ra từ cuốn truyện "Dế Mền phiêu lưu kí",  những cuốn sách mở rộng như sải cánh bay. Bàn chủ tọa được các bạn nữ phủ khăn trải bàn và đặt lọ hoa nhiều màu rực rỡ.

Trống báo giờ sinh hoạt lớp vang lên. Các bạn ai nấy ngồi vào vị trí của mình. Đầu tiên, cô chủ nhiệm phát biểu khai mạc. Cô nói với chúng tôi về tầm quan trọng của sách và ý nghĩa của việc đọc sách. Nếu trong lớp có thư viện thì cả lớp sẽ cùng nhau đọc sách, trao đổi, chia sẻ về những điều thú vị mình đọc được.

Tiếp theo ý kiến của cô chủ nhiệm, bạn lớp trưởng phát động phong trào Chung tay xây dựng thư viện lớp. Các bạn hào hứng thảo luận, đề xuất các hình thức ủng hộ, đóng góp sách báo, truyện,.. Trong lớp vang lên những tiếng "Đồng ý", “Nhất trí",... Cô giáo nhắc cả lớp đây là việc là tự nguyện, ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít.

Sau thời gian thảo luận, bạn lớp phó thông bảo từ ngày mai các bạn bắt đầu quyên góp. Các tổ trưởng sẽ ghi tên sách theo tổ, sau đó tập hợp và xếp sách vào tủ sách của lớp.

Kết bài: Buổi sinh hoạt lớp kết thúc. Cô giáo và lớp tôi vui lắm. Sắp tới, chúng tôi sẽ tha hồ đọc sách, đọc truyện ngay tại lớp mình. 

(Anh Nguyên)

1. Bài văn trên có mấy phần? Đó là những phần nào?
2. Phần mở bài giới thiệu những gì?
3. Phần thân bài gồm mấy đoạn? Ÿ chính của mỗi đoạn là gì?
4. Nêu những hoạt động được thuật lại ở thân bài theo đúng trình tự.
5. Những từ ngữ nào giúp em nhận biết các hoạt động được thuật lại theo trình tự ?
6. Phần kết bài chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ gì về kết quả của hoạt động?

Trả lời:

1. Bài văn trên có 3 phần:

- Mở bài: Trong buổi sinh hoạt lớp chiều nay, lớp tôi tổ chức lễ phát động xây dựng thư viện lớp. 

- Thân bài: Trước giờ sinh hoạt .... tủ sách của lớp. 

- Kết bài: Buổi sinh hoạt lớp kết thúc. Cô giáo và lớp ôi vui lắm. Sắp tới, chúng tôi sẽ tha hồ đọc sách, đọc truyện ngay tại lớp mình. 

1. Phần mở bài giới thiệu địa điểm, thời gian tỏ chức lễ phát động xây dựng thư viện lớp 4B.
2. Phần thân bài gồm 4 đoạn. Ý chính của mỗi đoạn là:

- Đoạn 1: Các bạn trong  lớp trang trí lớp chuẩn bị cho buổi phát động xây dựng thư viện lớp. 

- Đoạn 2: Lễ phát động xây dựng thư viện lớp 4B khai mạc và cô chủ nhiệm phát biểu ý kiến. 

- Đoạn 3: Lớp trưởng phát động phog trào xây dựng thư viện lớp và sự nhất trí của cả lớp.

- Đoạn 4: Các bạn trong lớp quyên góp theo tổ sau đó tập hợp và xếp vào tủ của lớp. 

1. Những hoạt động được thuật lại theo đúng trình tự:

- Trước giờ sinh hoạt lớp: 

+ Các việc Minh làm: viết lên bảng dòng chữ: Chung tay xây dựng thư viện lớp 4B; vẽ trang trí những hình ảnh ngộ nghĩnh: chú gà con trong bài thơ "Bầu trời trong quả trứng" , chú dế mèn từ cuốn truyện "Dế Mền phiêu lưu kí". 

+ Việc các bạn nữ làm: phủ khăn trải bàn và đặt lọ hoa nhiều màu rực rỡ.

-  Trong giờ sinh hoạt lớp:

+ Việc đầu tiên: Các bạn ngồi vào vị trí của mình; cô chủ nhiệm phát biểu khai mạc. Cô nói về tầm quan trọng của sách và ý nghĩa của việc đọc sách.

+ Việc tiếp theo: bạn lớp trưởng phát động phong trào Chung tay xây dựng thư viện lớp. Các bạn thảo luận, đề xuất các hình thức ủng hộ, đóng góp sách báo, truyện,.. 

+ Việc sau cùng: Bạn lớp phó thông bảo từ ngày mai các bạn bắt đầu quyên góp. Các tổ trưởng sẽ ghi tên sách theo tổ, sau đó tập hợp và xếp sách vào tủ sách của lớp.

1. Những từ ngữ giúp em nhận biết các hoạt động được thuật lại theo trình tự là: trước giờ sinh hoạt, trong giờ sinh hoạt, sau thời gian thảo luận.
2. Phần kết bài chia sẻ cảm xúc vui tươi, phấn khởi và suy nghĩ được tha hồ đọc sách về kết quả của hoạt động. 

Câu 2: Trao đổi về những điểm cần lưu ý viết bài văn thuật lại một sự việc đã chứng kiến hoặc tham gia.

- Bố cục của bài viết (mở bài, thân bài, kết bài)

- Cách sắp xếp các hoạt động

- Cách bộc lộ suy nghĩ cảm xúc về sự việc

Trả lời:

Học sinh tự trao đổi theo những phần câu trả lời ở bài tập 1.