BÀI 14: CHÂN TRỜI CUỐI PHỐ

PHẦN ĐỌC:

Bài đọc: Chân trời cuối phố - Trần Đức Tiến

Câu 1: Tìm thông tin về nhân vật cún trong câu chuyện theo gợi ý.

Trả lời:

- Tên: Cún

- Nơi ở: sống trong ngôi nhà nhỏ trong dãy phố với những mái tôn cũ kĩ và con đường lầy lội mùa mưa. 

- Hình dáng: cún nhỏ và có bộ lông trắng

- Tính cách: tò mò, năng động, ham học hỏi

- Tiếng kêu: Ắng! Ẳng!

Câu 2: Những chi tiết nào cho thấy cún rất tò mò muốn biết về dãy phố bên ngoài ? 

Trả lời:

Những chi tiết cho thấy cún rất tò mò muốn biết về dãy phố bên ngoài là: 

- Cún nghĩ ở cuối dãy phố có gì nhỉ ?

- Ngẩng cổ lên sủa vì tò mò mà không được ra ngoài.

- Cún mừng rỡ khi được ra ngoài. 

- Cún phóng một mạch qua dãy phố yên ắng. 

Câu 3: Khi có dịp chạy hết dãy phố, những cảnh vật hiện ra trước mắt đã giúp cún nhận ra điều gì ?

Trả lời:

Khi có dịp chạy hết dãy phố, những cảnh vật hiện ra trước mắt đã giúp cún nhận ra bao nhiêu điều mới lạ mở òa ra trước mắt: những dãy phố khác, bến sông với con đò đang trôi ra xa bờ, làng quê với những bãi bờ, cây cối, nhà cửa... và cuối con phố của cún là những chân trời mở ra vô tận. 

Câu 4: Tìm những từ ngữ chỉ cảm xúc của cún và giải thích vì sao cún có những cảm xúc đó. 

Trả lời:

- Những từ ngữ chỉ cảm xúc của cún là: tò mò, bực mình, mừng rỡ

- Cún có những cảm xúc như vậy là do cún tò mò về cuộc sống không chỉ ở cuối phố mà còn ở nhiều nơi khác. Cún vui mừng khi được khám phá chân trời mới. 

Câu 5: Hãy tưởng tượng em cùng cún đi trên dãy phố trong bài đọc, em sẽ thấy những gì ? 

Trả lời:

Nếu em cùng cún đi trên dãy phố trong bài đọc,em sẽ thấy những điều mới lạ ngay trước mắt và cảm thấy vui vẻ như chú cún bởi vì cún đã được khám phá và hiểu ra những chân trời mới. 

PHẦN LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Câu 1: Tìm các câu văn có sử dụng dấu hai chấm trong bài đọc và cho biết công dụng của dấu hai chấm đó. 

Trả lời:

- Mỗi lần chú định ra cổng là người lớn trong nhà lại nhắc: "Cún, vào nhà!".

- Nằm cuộn tròn trên chiếc chổi rơm đầu hè, cún nghĩ: "Ở cuối dãy phố có gì nhỉ ?"

- Bực đến nỗi, đang nằm yên cún bỗng ngẩng cổ lên sủa: Ẳng! Ẳng!...

Công dụng của dấu hai chấm là: để đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó, hoặc đánh dấu lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép) hay lời đối thoại (dùng với dấu gạch ngang).

Câu 2: Tìm từ ngữ có thể thay thế cho các từ mừng rỡ, yên ắng. 

Trả lời:

- mừng rỡ: vui vẻ, phấn khởi, vui mừng, vui sướng, hạnh phúc, hân hoan, đáng mừng

- yên ắng: im lặng, vắng vẻ, im ắng, vắng ngắt, tĩnh mịch, vắng tanh, vắng lặng, yên lặng, vắng tênh

PHẦN VIẾT

Lập dàn ý cho bài văn kể lại một câu chuyện

Câu hỏi: Chọn một trong những đề dưới đây:

Đề 1: Kể lại một câu chuyện cổ tích mà em yêu thích.

Đề 2: Kể lại một câu chuyện mà em đã đọc trong sách giáo khoa Tiếng Việt. 

Lời giải:

1. Chuẩn bị:

• Trong các câu chuyện đã được nghe, em thích nhất là câu chuyện Sự tích cây vú sữa.
• Các sự việc:

+ Có một cậu bé ham chơi. Một lần, bị mẹ mắng, cậu vùng vằng bỏ đi. Cậu la cà khắp nơi, chẳng nghĩ đến mẹ ở nhà mỏi mắt chờ mong.

+ Không biết cậu đã đi bao lâu. Một hôm, vừa đói vừa rét, lại bị trẻ lớn hơn đánh, cậu mới nhớ đến mẹ, liền tìm đường về nhà.

+ Ở nhà, cảnh vật vẫn như xưa, nhưng không thấy mẹ đâu. Cậu khản tiếng gọi mẹ, rồi ôm một cây xanh trong vườn mà khóc.

+ Kì lạ thay, cây xanh bỗng run rẩy. Từ các cành lá, những đài hoa bé tí trổ ra, nở trắng như mây. Hoa tàn, quả xuất hiện, lớn nhanh, da căng mịn, xanh óng ánh, rồi chín. Một quả rơi vào lòng cậu. Môi cậu vừa chạm vào, một dòng sữa trắng trào ra, ngọt thơm như sữa mẹ.

+ Cậu nhìn lên tán lá. Lá một mặt xanh bóng, mặt kia đỏ hoe như mắt mẹ khóc chờ con. Cậu bé oà khóc. Cây xoà cành ôm cậu, như tay mẹ âu yếm vỗ vẻ.

+ Trái cây thơm ngon ờ vườn nhà cậu, ai cũng thích. Họ đem về gieo trồng khắp nơi và gọi đó là cây vú sữa.

2. Lập dàn ý

Mở bài: Trong các câu chuyện đã được nghe, em thích nhất là câu chuyện Sự tích cây vú sữa.

Thân bài:

+ Có một cậu bé ham chơi. Một lần, bị mẹ mắng, cậu vùng vằng bỏ đi. Cậu la cà khắp nơi, chẳng nghĩ đến mẹ ở nhà mỏi mắt chờ mong.

+ Không biết cậu đã đi bao lâu. Một hôm, vừa đói vừa rét, lại bị trẻ lớn hơn đánh, cậu mới nhớ đến mẹ, liền tìm đường về nhà.

+ Ở nhà, cảnh vật vẫn như xưa, nhưng không thấy mẹ đâu. Cậu khản tiếng gọi mẹ, rồi ôm một cây xanh trong vườn mà khóc.

+ Kì lạ thay, cây xanh bỗng run rẩy. Từ các cành lá, những đài hoa bé tí trổ ra, nở trắng như mây. Hoa tàn, quả xuất hiện, lớn nhanh, da căng mịn, xanh óng ánh, rồi chín. Một quả rơi vào lòng cậu. Môi cậu vừa chạm vào, một dòng sữa trắng trào ra, ngọt thơm như sữa mẹ.

+ Cậu nhìn lên tán lá. Lá một mặt xanh bóng, mặt kia đỏ hoe như mắt mẹ khóc chờ con. Cậu bé oà khóc. Cây xoà cành ôm cậu, như tay mẹ âu yếm vỗ vẻ.

+ Trái cây thơm ngon ờ vườn nhà cậu, ai cũng thích. Họ đem về gieo trồng khắp nơi và gọi đó là cây vú sữa.

Kết bài: Câu chuyện đã để lại cho chúng ta một bài học sâu sắc về sự biết ơn công lao sinh thành của cha mẹ.

3. Góp ý và chỉnh sửa dàn ý

PHẦN NÓI VÀ NGHE

Việc làm có ích

Câu hỏi: Kể lại một việc có ích em đã làm cùng bạn bè hoặc người thân. 

Trả lời:

Bài tham khảo 1:

Em thấy việc bảo vệ môi trường rất cần thiết, vì mang lại sức khỏe cho mọi người chính vì vậy lớp em đã chọn công việc tổng vệ sinh lớp học. Vào chiều thứ sáu lớp em bắt đầu. Để làm việc tốt lớp em đã chuẩn bị khẩu trang, giẻ lau, chổi.... Cô giáo giao nhiệm vụ cho từng tổ, từng bạn rất chi tiết tỉ mỉ. Các bạn nam khỏe nên cô giáo giao nhiệm vụ kê bàn ghế, quét mạng nhện. Còn các bạn nữ thì làm công việc nhặt rác, lau bảng. Em được cô giáo phân công lau bảng. Đầu tiên em đi vò khăn rồi quay về lớp để lau bảng. Em lau từ bảng này đến bảng khác cho thật sạch để cô khen. Buổi lao động rất mệt nhưng lại thật vui, em nhìn mặt bạn nào cũng đỏ bừng, mồ hôi nhễ nhãi. Khi cô hiệu trưởng bước vào lớp em, cô rất khen làm cô chủ nhiệm rất vui lòng nên cả lớp em mỗi người được thưởng điểm. Chưa đầy một tiếng đồng hồ lớp em đã xong. Em rất tự hào về lớp học của mình.

Bài tham khảo 2:

Bố em mới mua về một cây ổi. Bố nói rằng sẽ trồng ở góc vườn. Em đã đề nghị được giúp bố. Sau khi bố đào đất, đặt cây ổi vào. Em giúp bố lấp đất lại. Em còn chạy đi múc nước để tưới cho cây. Hằng ngày, em sẽ giúp bố chăm sóc cây. Em mong rằng cây ổi sẽ lớn thật nhanh.

Bài tham khảo 3:

Hôm qua, gia đình em quyết định tổng vệ sinh nhà cửa. Bố dọn dẹp phòng khách. Mẹ sẽ phụ trách phòng bếp. Còn chị gái sẽ lau dọn phòng ngủ. Em nhỏ tuổi nhất nhưng vẫn xung phong giúp chăm sóc vườn cây. Em đã nhặt thật sạch toàn bộ cỏ. Sau đó, em còn tưới nước cho cây cối trong vườn. Công việc khá vất vả nhưng em cảm thấy rất vui vẻ.

Bài tham khảo 4:

Cuối tuần, em được nghỉ học thêm. Chính vì vậy, em đã giúp mẹ làm việc nhà. Sáng sớm, em dạy sớm để phơi quần áo với mẹ. Buổi trưa, em giúp mẹ nhặt rau. Đến chiều, em đi chợ cùng mẹ. Mẹ đã mua rất nhiều đồ dùng. Em và mẹ nói chuyện rất vui vẻ. Em cảm thấy hạnh phúc vì đã giúp đỡ được mẹ.

Bài tham khảo 5:

Chủ nhật tuần này, em được nghỉ học. Em đã phụ giúp mẹ việc nhà. Buổi sáng, em thức dậy từ rất sớm. Khi đó, ông mặt trời vừa mới ló rạng. Sau đó, em đánh răng rửa mặt và ăn sáng. Xong xuôi, em sẽ đem quần áo đã giặt ra phơi. Tiếp đến, em quét dọn nhà cửa. Đến trưa, em còn giúp mẹ nấu cơm. Mẹ đã nhờ em nhặt rau và rửa rau. Em cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Những cọng rau phải được loại bỏ rễ, lá vàng rồi đem đi rửa thật sạch. Bữa cơm hôm đó, em cảm thấy rất ngon miệng. Ăn xong, em còn cùng mẹ rửa bát nữa. Đến buổi chiều, em ra vườn tưới cây giúp bố. Một ngày cuối tuần trôi qua thật ý nghĩa. Em cảm thấy rất hạnh phúc và sung sướng.