Đáp án Tiếng Việt 5 cánh diều Bài 12: Bay trên mái nhà của mẹ

BÀI 12. NGƯỜI CÔNG DÂN

(BÀI ĐỌC 4, LUYỆN TỪ VÀ CÂU, GÓC SÁNG TẠO)

BÀI ĐỌC 4: BAY TRÊN MÁI NHÀ CỦA MẸ

Câu 1: Những từ ngữ, hình ảnh nào cho biết bài thơ là lời của một phi công?

Hướng dẫn chi tiết:

- Những từ ngữ, hình ảnh cho thấy bài thơ là lời của một phi công bao gồm:

+ “Con đã bay qua nhiều miền đất lạ”

+ “Trong giấc mơ, con chuồn chuồn bằng thép”

+ “Bay cao hơn cánh diều giấy tuổi thơ”

+ “Đã cùng con canh trời một thuở”

+ “Giờ con bay trên mái nhà của mẹ”

+ “Những cánh bay của hoà bình mải miết”

+ “Sau tay lái con chuồn chuồn bằng thép”.

Câu 2: Tìm những hình ảnh đẹp về bầu trời và quê hương, đất nước trong bài thơ. Em thích hình ảnh nào? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

- Những hình ảnh đẹp về bầu trời và quê hương, đất nước trong bài thơ bao gồm: 

+ “Đỏ Tây Nguyên hay xanh biếc Biên Hoà”

+ “Những bãi bờ dâng ráng đỏ phù sa”

+ “Vì sao xa như đốm lửa chăn bò”

+ “Cánh chim xa nhớ tổ lại quay về”

+ “Hoa mướp vàng, xoan tím, cỏ triền đê”. 

- Tôi thích hình ảnh “Hoa mướp vàng, xoan tím, cỏ triền đê” vì nó tạo nên một bức tranh quê hương đầy màu sắc và sinh động.

Câu 3: Qua các từ ngữ “canh trời", "cánh bay của hoà bình", em hiểu người phi công trong bài thơ đã và đang làm gì cho quê hương, đất nước?

Hướng dẫn chi tiết:

- Qua các từ ngữ “canh trời", “cánh bay của hoà bình”, ta hiểu rằng người phi công trong bài thơ đã và đang thực hiện nhiệm vụ canh giữ bầu trời quê hương, đất nước. 

- Ông đã bay qua nhiều miền đất, canh trời một thuở để bảo vệ hòa bình cho quê hương, đất nước.

Câu 4: Vì sao có thể nói mỗi khổ thơ đều thể hiện sâu sắc tình yêu quê hương, đất nước?

Hướng dẫn chi tiết:

Mỗi khổ thơ đều thể hiện sâu sắc tình yêu quê hương, đất nước qua việc miêu tả những hình ảnh đẹp về quê hương, đất nước và cảm xúc của người phi công khi bay trên bầu trời quê hương. Từ “Con đã bay qua nhiều miền đất lạ” cho thấy lòng yêu nước, lòng trung thành với quê hương, đất nước. Từ “Giờ con bay trên mái nhà của mẹ” cho thấy tình cảm sâu sắc của người phi công đối với quê hương, nơi sinh ra và nuôi dưỡng mình. Từ “Con sẽ về bé bỏng giữa quê hương” cho thấy lòng nhớ quê, lòng mong muốn trở về với quê hương sau những chuyến bay xa. Tất cả những điều này đều thể hiện sự yêu mến, tôn trọng và gắn bó sâu sắc với quê hương, đất nước.

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ CÁCH NỐI CÁC VẾ CÂU GHÉP

Câu 1: Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?

a) Mùa hè, rau muống lên xanh mơn mởn, hoa rau muống tím lấp lánh.

Theo NGUYỄN THUY KHA

b) Chúng tôi đi đến đâu, rùng rào rào chuyển động đến đấy.

Theo NGUYỄN PHAN HÁCH

c) Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được.

TRỊNH MẠNH

d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi.

THÁI AN

Hướng dẫn chi tiết:

Các vế câu ghép được nối với nhau như sau:

a) Mùa hè, rau muống lên xanh mơn mởn, hoa rau muống tím lấp lánh: Đây là câu ghép không dùng từ nối.

b) Chúng tôi đi đến đâu, rùng rào rào chuyển động đến đấy: Đây là câu ghép không dùng từ nối.

c) Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được: Đây là câu ghép dùng từ nối “vì”.

d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi: Đây là câu ghép không dùng từ nối.

Câu 2: Tìm kết từ phù hợp với mỗi kí hiệu để nối các vế câu trong những câu ghép dưới đây:

a) cuối tuần qua trời đẹp bố mẹ cho chúng em đi thăm vườn thú.

b) rét vẫn kéo dài cây cối đã đâm chồi, nảy lộc.

c) cây tre tượng trưng cho lòng ngay thẳng hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.

d) Tiếng cười đem lại niềm vui cho mọi người nó còn là một liều thuốc bổ.

tuy... nhưng..., nếu... thì..., chẳng những... mà...; vì... nên...

Hướng dẫn chi tiết:

a) Vì cuối tuần qua trời đẹp nên bố mẹ cho chúng em đi thăm vườn thú.

b) Tuy rét vẫn kéo dài nhưng cây cối đã đâm chồi, nảy lộc.

c) Nếu cây tre tượng trưng cho lòng ngay thẳng thì hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.

d) Tiếng cười chẳng những đem lại niềm vui cho mọi người mà còn là một liều thuốc bổ.

Câu 3: Viết đoạn văn ngắn tả phong cảnh, trong đoạn văn có ít nhất một câu ghép sử dụng cặp từ thích hợp dưới đây để nối các vế câu.

Hướng dẫn chi tiết:

Dưới ánh nắng ban mai, cánh đồng lúa xanh mướt mở rộng tới tận chân trời. Vừa nhìn thấy cảnh sắc tươi mới của bình minh trên cánh đồng lúa, đã cảm nhận được hơi thở của cuộc sống mới mẻ, tràn đầy sức sống. Bao nhiêu ánh nắng ban mai rọi xuống, bấy nhiêu niềm vui và hy vọng được đánh thức trong lòng mỗi con người. Chưa kịp hòa mình vào không khí trong lành của buổi sáng, đã cảm nhận được hương thơm của lúa mới và tiếng ve râm ran từ xa. Càng ngắm nhìn cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp này, càng thấy yêu quý và trân trọng cuộc sống bình yên, giản dị của quê hương.

GÓC SÁNG TẠO

…