Đáp án Tiếng Việt 5 cánh diều Bài 12: Thái sư Trần Thủ Độ

BÀI 12. NGƯỜI CÔNG DÂN

(BÀI ĐỌC 3, BÀI VIẾT 3, TRAO ĐỔI)

BÀI ĐỌC 3: THÁI SƯ TRẦN THỦ ĐỘ

Câu 1: Trần Thủ Độ có địa vị đặc biệt như thế nào trong triều đình?

Hướng dẫn chi tiết:

Trần Thủ Độ có địa vị đặc biệt trong triều đình vì là người có công lập nên nhà Trần, là chú của vua và đứng đầu trăm quan.

Câu 2: Sự việc nào cho thấy ông giữ nghiêm phép nước trong việc dùng người?

Hướng dẫn chi tiết:

Sự việc khi Linh Từ Quốc Mẫu, vợ ông, muốn xin riêng cho một người làm chức câu đương nhưng Trần Thủ Độ đã yêu cầu người đó phải chặt một ngón chân để phân biệt cho thấy ông giữ nghiêm phép nước trong việc dùng người.

Câu 3: Trần Thủ Độ có thái độ như thế nào đối với việc thưởng phạt?

Hướng dẫn chi tiết:

- Trần Thủ Độ có thái độ công bằng và nghiêm khắc đối với việc thưởng phạt. 

- Khi người quân hiệu ngăn Linh Từ Quốc Mẫu đi qua chỗ thềm cấm, ông đã cho bắt người quân hiệu đến và sau khi nghe anh ta kể rõ ngọn ngành, ông đã thưởng cho anh ta vàng, lụa.

Câu 4: Sự việc nào cho thấy ông rất nghiêm khắc với bản thân?

Hướng dẫn chi tiết:

Sự việc khi vua đem viên quan đến gặp Trần Thủ Độ và tố cáo ông chuyên quyền, Trần Thủ Độ đã trầm ngâm suy nghĩ và sau đó đã nhận lỗi và yêu cầu vua quở trách mình cho thấy ông rất nghiêm khắc với bản thân.

Câu 5: Ba sự việc trong bài đọc nói lên điều gì về Trần Thủ Độ?

Hướng dẫn chi tiết:

- Ba sự việc trong bài đọc cho thấy Trần Thủ Độ là một người công bằng, nghiêm khắc và luôn giữ gìn phép nước. 

- Ông không chỉ có tầm nhìn xa và sự lãnh đạo vững chắc mà còn biết cách giữ gìn phép nước và luôn đặt lợi ích của dân tộc lên hàng đầu. 

- Trần Thủ Độ cũng là một người rất tự giác và biết nhận lỗi khi mình sai. 

- Những điều này đã giúp ông có được sự tôn trọng và kính nể từ mọi người.

BÀI VIẾT 3: LUYỆN TẬP TẢ PHONG CẢNH

Câu 1: Xếp các kết bài dưới đây vào nhóm thích hợp:

a) Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng có một điều ít ai chú ý là: vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy, phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.

VŨ TÚ NAM, Biển đẹp

b) Con suối đơn sơ, bình dị ấy đã đem lại cho bản tôi vẻ thanh bình, trù phú với bao nhiêu điều hữu ích.

VI HỒNG - HỒ THUỶ GIANG, Con suối bản tôi

c) Mùa thu. Hồn tôi hoá thành chiếc sáo trúc nâng ngang môi chú bé ngồi vắt vẻo trên lưng trâu. Và mùa thu vang lên những âm thanh xao động của đồng quê.

NGUYỄN TRỌNG TẠO, Mùa thu ở đồng quê

d) Ơi, cái ao làng thân yêu gắn bó với tôi như làn khói bếp chiều tỏa vòm mái rạ, khóm khoai nước bên hàng rào râm bụt, tiếng lợn ỉ eo cạy chuồng rịt mũi vòi ăn. Cái ao làng chan chứa tình quê mà những ngày thơ ấu tôi từng nằm võng với mẹ tôi, mẹ ôm tôi vào lòng, chầm bập vỗ về, rót vào tâm hồn trong trắng, thơ ngây của tôi những lời ru nồng nàn, thiết tha, mộc mạc:

Con cò mày đi ăn đêm

Đậu phải cành mềm, lộn cổ xuống ao.

Theo VŨ DUY HUÂN, Ao làng

Hướng dẫn chi tiết:

Kết bài mở rộng:

- Kết bài a) “Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế…” của VŨ TÚ NAM trong “Biển đẹp” nêu lên suy nghĩ và liên tưởng của người viết về vẻ đẹp của biển.

- Kết bài c) “Mùa thu. Hồn tôi hoá thành chiếc sáo trúc nâng ngang môi chú bé ngồi vắt vẻo trên lưng trâu…” của NGUYỄN TRỌNG TẠO trong “Mùa thu ở đồng quê” nêu lên cảm xúc và tình cảm của người viết về mùa thu ở đồng quê.

- Kết bài d) “Ơi, cái ao làng thân yêu gắn bó với tôi như làn khói bếp chiều tỏa vòm mái rạ, khóm khoai nước bên hàng rào râm bụt, tiếng lợn ỉ eo cạy chuồng rịt mũi vòi ăn…” của VŨ DUY HUÂN trong “Ao làng” nêu lên tình cảm và kỷ niệm của người viết về cái ao làng.

Kết bài không mở rộng:

- Kết bài b) “Con suối đơn sơ, bình dị ấy đã đem lại cho bản tôi vẻ thanh bình, trù phú với bao nhiêu điều hữu ích.” của VI HỒNG - HỒ THUỶ GIANG trong “Con suối bản tôi” nêu lên cảm nghĩ của người viết về con suối trong bản của mình.

Câu 2: Viết một đoạn kết bài mở rộng, một đoạn kết bài không mở rộng cho bài văn tả phong cảnh theo đề bài em đã chọn (trang 22).

…