Kênh giáo viên » Giáo án chuyên đề ngữ văn 12 kết nối tri thức

Giáo án chuyên đề Ngữ văn 12 kết nối CĐ 2 Phần 2: Viết bài phân tích, giới thiệu và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học

Giáo án giảng dạy theo sách Chuyên đề học tập Ngữ văn 12 bộ sách Kết nối tri thức CĐ 2 Phần 2: Viết bài phân tích, giới thiệu và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học. Bộ giáo án giúp giáo viên hướng dẫn học sinh mở rộng kiến thức, phát triển năng lực, nâng cao khả năng định hướng nghề nghiệp cho các em sau này. Thao tác tải về rất đơn giản, tài liệu file word có thể chỉnh sửa dễ dàng. Mời quý thầy cô tham khảo bài soạn.

Xem: => Giáo án ngữ văn 12 kết nối tri thức

Hướng dẫn tải giáo án

Xem toàn bộ: Giáo án chuyên đề Ngữ văn 12 kết nối tri thức đủ cả năm

Ngày soạn: …/…/…

Ngày dạy: …/…/…

PHẦN 2: VIẾT BÀI PHÂN TÍCH, GIỚI THIỆU VÀ THUYẾT TRÌNH VỀ MỘT TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT ĐƯỢC CHUYỂN THỂ TỪ VĂN HỌC

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Học sinh nêu được ấn tượng nổi bật về tác phẩm nghệ thuật chuyển thể từ văn học trong sự so sánh hợp lí với tác phẩm gốc.
Học sinh phân tích được cách chuyển thể tác phẩm văn học của tác giả.
Học sinh đánh giá được vị thế tồn tại độc lập của tác phẩm nghệ thuật chuyển thể từ văn học.
Học sinh biết trình bày các luận điểm một cách sáng rõ, mạch lạc, logic; chọn lọc và phân tích được các dẫn chứng phù hợp để làm sáng tỏ các luận điểm.
Học sinh biết sử dụng một cách linh hoạt các phương tiện phi ngôn ngữ trong bài viết.
Học sinh phát triển năng lực nghiên cứu và năng lực sáng tạo, kĩ năng kết hợp làm việc độc lập và làm việc nhóm.

2. Năng lực

Năng lực chung

Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, trao đổi giữa các cá nhân, các nhóm.

Năng lực đặc thù

Năng lực thu thập thông tin liên quan đến việc viết bài phân tích, giới thiệu và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học.
Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận viết bài phân tích, giới thiệu và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học.
Năng lực nghiên cứu và phân tích thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học.
Năng lực phân tích, so sánh các tác phẩm nghệ thuật chuyển thể với tác phẩm văn học gốc.

3. Phẩm chất

Biết trân trọng giá trị cá nhân, phát huy sự sáng tạo; tinh thần hợp tác, lắng nghe, chia sẻ trong tập thể....

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

Chuẩn bị của giáo viên

Chuyên đề học tập Ngữ văn 12 – SGK, Chuyên đề học tập Ngữ văn 12 – SGV.
Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi.
File audio, bức tranh, bộ phim được chuyển thể từ tác phẩm văn học; công cụ hỗ trợ như máy tính, điện thoại kết nối mạng nếu có.

2. Chuẩn bị của HS: Sách chuyên đề Ngữ Văn 12, hồ sơ tài liệu, bảng biểu...liên quan đến bài học.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập từ đó khắc sâu kiến thức nội dung bài học.

b. Nội dung: GV giao nhiệm vụ cho HS.

c. Sản phẩm: Đoạn kịch hoặc ca khúc do HS thể hiện, câu trả lời HS.

d. Tổ chức thực hiện

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

+ GV cho HS đóng một đoạn kịch ngắn hoặc hát một ca khúc... được chuyển thể từ tác phẩm văn học.

+ Yêu cầu HS nhắc lại những yếu tố cần lưu ý khi thưởng thức một tác phẩm điện ảnh, hội họa, âm nhạc được chuyển thể từ tác phẩm văn học.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nghe và suy nghĩ trả lời.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một số HS đứng dậy trả lời câu hỏi.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét.

- GV dẫn dắt vào bài: Trong tiết học trước bạn đã tìm hiểu cách thức thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học. Còn đến buổi học hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm cách viết bài phân tích, giới thiết và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học.

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Đọc bài tham khảo

Mục tiêu:

+ Học sinh hình dung ra bố cục, cấu trúc của kiểu bài; nhận biết các yếu tố thuộc ngôn ngữ nghệ thuật của tác phẩm chuyển thể, nhận biết được các thao tác mà người viết sử dụng để phân tích tác phẩm.

+ Học sinh có thêm kiến thức để viết bài phân tích, giới thiệu về một tác phẩm nghệ thuật chuyển thể từ văn học.

b. Nội dung: Đọc bài viết tham khảo, viết bài phân tích, giới thiệu về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học và thuyết trình về tác phẩm đó.

c. Sản phẩm học tập: Bài viết phân tích, giới thiệu về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể từ văn học và bài thuyết trình về tác phẩm đó của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chuẩn bị trước khi viết

GV yêu cầu HS đọc bài tham khảo Những người thợ xẻ và chia lớp thành 4 nhóm để thực hiện các trạm dừng chân sau:

+ Trạm 1: Bài viết “Những người thợ xẻ” từ văn học đến điện ảnh được bố cục như thế nào?

+ Trạm 2: Tác giả đã phân tích bộ phim chuyển thể trên những khía cạnh nào?

+ Trạm 3: Tóm tắt các luận điểm, lí lẽ và bằng chứng được tác giả sử dụng trong bài viết?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập.

HS thảo luận để trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận.

- GV mời đại diện nhóm lên trả lời câu hỏi.

- Các nhóm khác lắng nghe nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

I. Chuẩn bị trước khi viết

(1)

- Văn bản được chia thành 3 phần:

+ Mở bài: Giới thiệu tên phim, đạo diễn, tên tác phẩm văn học, tác giả; nêu khái quát sự khác biệt, sáng tạo và giá trị của tác phẩm điện ảnh chuyển thể.

+ Thân bài: Từ đoạn thứ hai đến “tỏ ra hiệu quả trong hai cảnh này”: phân tích các đặc điểm nổi bật của bộ phim chuyển thể trên các phương diện không gian, góc máy quay, nhân vật, cảnh quay, nghệ thuật dựng phim...trong sự so sánh với tác phẩm văn học.

+ Kết bài: Là đoạn cuối cùng so sánh thông điệp được chuyển tải trong bộ phim và trong tác phẩm văn học.

(2)

+ Đọc kĩ thân bài chỉ ra các yếu tố ngôn ngữ điện ảnh được tác giả đề cập trong bài viết và các thao tác phân tích mà tác giả sử dụng. Có thể thấy, tác giả đã phân tích bộ phim của Vương Đức trên các khía cạnh: mạch tự sư, góc quay, nhân vật, cảnh quay.... Thao tác so sánh giữa các tác phẩm điện ảnh và tác phẩm văn học được sử dụng xuyên suốt bài viết.

=> Vì thế khi phân tích một tác phẩm nghệ thuật chuyển thể từ văn học cần phân tích sâu những khía cạnh thuộc ngôn ngữ nghệ thuật của tác phẩm: Ví dụ nếu là tác phẩm hội họa, cần phân tích các yếu tố như màu sắc, bố cục, đường nét, hình khối, nếu là tác phẩm âm nhạc cần chú ý đến cao độ, trường độ, nhịp điệu, tiết tấu... Trong quá trình phân tích, cần đối sánh với các yếu tố tương tự trong tác phẩm văn học để tìm ra sự tương đồng, khác biệt và những sáng tạo nghệ thuật độc đáo cũng như thông điệp riêng của tác giả.

(3)

Khi phân tích cách tái hiện nhân vật trong bộ phim của đạo diễn Vương Đức, trong rất nhiều nhân vật, tác giả đã chọn hai nhân vật chính, đối lập nhau một cách gay gắt, để thể hiện rõ xung đột chính xuyên suốt toàn bộ tác phẩm, đồng thời cũng là hai nhân vật mang đậm “chất” Nguyễn Huy Thiệp, để thể hiện rõ nét nhất mối quan hệ giữa văn học và điện ảnh. Không chỉ nêu, kể về nhân vật, tác giả còn đưa ra những phân tích, nhận định tuy ngắn gọn như sắc sảo.

Hoạt động 2: Thực hành viết

a. Mục tiêu: HS nắm được bố cục cách triển khai dàn ý viết bài phân tích, giới thiệu và thuyết trình về một tác phẩm nghệ thuật được chuyển thể.

b. Nội dung: HS dựa vào kiến thức SGK để trả lời.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chuẩn bị trước khi viết

GV cho HS đọc lại tác phẩm Chí Phèo (Nam Cao) tại nhà và định hướng qua về nội dung trích đoạn phim được xem:

+ GV chia lớp thành 4 nhóm. Các nhóm vừa xem phim vừa hoàn thiện bảng sau sau đó rút ra việc cần chuẩn bị trước khi thực hiện viết bài:

Yếu tố	Tác phẩm văn học	Đoạn phim chuyển thể
Cốt truyện, các sự kiện chính
Bối cảnh (không gian, thời gian, sinh hoạt của con người).
Nhân vật (lời nói, hành động, suy nghĩ)
Thông điệp tư tưởng nghệ thuật được chuyển tải