Giáo án Công nghệ 12 Điện - điện tử Kết nối bài 10: Thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển trong gia đình

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

BÀI 10: THIẾT KẾ VÀ LẮP ĐẶT MẠCH ĐIỆN ĐIỀU KHIỂN 

TRONG GIA ĐÌNH

Thời gian thực hiện: 4 tiết 

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Thiết kế được sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình.
• Lắp đặt được sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình.

2. Năng lực

Năng lực chung: 

• Năng lực tự học: Chủ động tích cực thực hiện những công việc của bản thân trong học tập thông qua việc tham gia đóng góp ý tưởng, đặt câu hỏi và trả lời các yêu cầu của GV đưa ra; biết lựa chọn các nguồn tài liệu học tập phù hợp.
• Năng lực giao tiếp hợp tác: Thảo luận nhóm, tiếp thu sự góp ý và hỗ trợ thành viên trong nhóm khi thực hành thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển trong gia đình
• Năng lực giải quyết vấn đề: Dựa trên nhu cầu sử dụng điện của gia đình có thể thiết kế và lắp đặt được một mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình. 

Năng lực công nghệ:

• Mô tả được hoạt động của công tắc ba cực.
• Thiết kế được một mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình.
• Kể tên được những thiết bị điện, đồ dùng điện, vật tư, dụng cụ dùng để thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình.
• Trình bày được các hướng dẫn an toàn điện.
• Trình bày được các bước lắp đặt mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình.
• Lắp đặt được mạch điện điều khiển đơn giản trong gia đình.
• Vận dụng những kiến thức đã học để sử dụng điện an toàn trong gia đình.

3. Phẩm chất

• Chăm chỉ trong học tập, có trách nhiệm với gia đình trong việc thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển trong gia đình 
•  Trách nhiệm trong việc sử dụng và đảm bảo an toàn điện trong gia đình.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU:

1. Đối với giáo viên:

• Máy chiếu, máy tính, màn hình hiển thị, hoặc ti vi.
• Các thiết bị điện: aptomat, công tắc ba cực, dây điện.
• Đồ dùng điện: bóng đèn.
• Vật tư: tua vít, kìm tuốt dây, ốc vít, kìm cách điện, bút thử điện, bảng nhựa
• SGK, SGV Công nghệ 12 – Công nghệ Điện – Điện tử.

2. Đối với học sinh:

• SGK Công nghệ 12 – Công nghệ Điện – Điện tử.
• Các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Huy động khả năng quan sát, vốn hiểu biết, kinh nghiệm thực tế của HS về một mạch điện điều khiển trong gia đình; tạo sự hứng thú, kích thích tính tò mò, tạo tâm thế cho HS vào bài học.

b. Nội dung: GV sử dụng câu hỏi ở phần khởi động (SGK – tr50) để đặt vấn đề, HS quan sát Hình 10.1 SGK và trả lời câu hỏi: Cho biết cần sử dụng loại công tắc nào nếu muốn điều khiển bóng đèn từ hai vị trí khác nhau? Từ câu trả lời của HS, GV dẫn dắt nhằm gây chú ý của HS vào nội dung bài học.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về tình huống đặt ra. GV gợi ý HS trả lời.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chiếu hình 10.1 (SGK – tr50) cho HS quan sát và yêu cầu trả lời nội dung Khởi động (SGK – tr50): Quan sát Hình 10.1 và Cho biết cần sử dụng loại công tắc nào nếu muốn điều khiển bóng đèn từ hai vị trí khác nhau?

- Sau khi HS trả lời câu hỏi phần khởi động, GV dẫn dắt HS vào bài học 

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết, kinh nghiệm của bản thân, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi.

Gợi ý trả lời:

Muốn điều khiển đèn từ hai vị trí khác nhau thì chúng ta cần dùng công tắc ba cực. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt vào bài học mới: Các gia đình thường lắp đèn điện ở sân nhà để chiếu sáng khi trời tối. Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu, thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển đèn ở sân nhà sử dụng 2 công tắc như Hình 10.1 SGK – Bài 10: Thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển trong gia đình

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về nhiệm vụ, yêu cầu 

a. Mục tiêu: 

- HS hiểu được nhiệm vụ và yêu cầu của chủ đề: Thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển bật, tắt bóng đèn ngoài sân

b. Nội dung: HS làm nhóm đôi yêu cầu đọc mục II trong SGK – tr50 và thực hiện các yêu cầu của giáo viên để tìm hiểu về nhiệm vụ, yêu cầu thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển bật, tắt bóng đèn ngoài sân

c. Sản phẩm: Kết quả HS thực hiện các yêu cầu, gợi ý, dẫn dắt của GV để tìm hiểu về mục đích, yêu cầu của việc thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2. Tìm hiểu về tiến trình thực hiện 

a. Mục tiêu: 

- HS mô tả được hoạt động của công tắc ba cực 

- HS thiết kế được sơ đồ mạch điện cần lắp đặt

b. Nội dung: GV hướng dẫn HS thực hiện theo các hoạt động trong SGK để tìm hiểu về tiến trình thực hiện thiết kế và lắp đặt mạch điện điều khiển.

c. Sản phẩm: Bản vẽ sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện sân nhà 

d. Tổ chức thực hiện:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập -  GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, trả lời câu hỏi mục Khám phá (trang 50 SGK) Quan sát Hình 10.2 và mô tả hoạt động của công tắc ba cực. Nguồn điện được nối vào cực nào của công tắc?  Nhiệm vụ 1: Thiết kế mạch điện  - GV giới thiệu với HS về một số mạch điện có sử dụng công tắc 3 cực trong gia đình - GV đặt câu hỏi: Em hãy mô tả nguyên tắc hoạt động của 2 mạch điện trên Hình 10.1. Theo em, sơ đồ nào sẽ đáp ứng được yêu cầu của bài học này? - GV yêu cầu HS xác định các thiết bị, đồ dùng điện được sử dụng trong mạch điện. - GV yêu cầu HS thiết kế sơ đồ nguyên lí của mạch điện sân nhà  => Gợi ý sơ đồ nguyên lí  - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, phân tích ưu và nhược điểm của các phương án thiết kế sơ đồ nguyên lí và lựa chọn sơ đồ tối ưu.  - Sau khi lựa chọn được sơ đồ nguyên lí, GV tiếp tục yêu cầu HS vẽ sơ đồ lắp đặt của mạch điện điều khiển đèn từ hai vị trí.  - GV lưu ý với HS: Để đảm bảo an toàn điện khi thực hiện lắp và thử nghiệm mạch điện, thay vì nối điểm A và B với dây nóng (L) và mát (N) của nguồn điện, HS có thể nối chúng với phích cắm điện, sau đó sử dụng phích cắm đó để lấy điện từ ổ cắm.  Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS đọc thông tin SGK, thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra. - GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận *Trả lời khám phá (SGK – tr50) Công tắc ba cực là loại thiết bị đóng cắt điện với 3 chân tiếp điện, gồm: 1 cực động và 2 cực tĩnh + Mô tả hoạt động của công tắc ba cực  Khi hai công tắc ở cùng 1 vị trí (1 – 1 hoặc 2 – 2) thì khi đó mạch điện sẽ kín và đèn sẽ sáng. Khi hai công tắc ở vị trí đối nhau (1 – 2 hoặc 2 − 1) thì mạch hở, lúc này đèn sẽ không sáng. + Nguồn điện được nối vào: cực động của công tắc. - GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.  Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ. - GV kết luận về nội dung Thiết kế mạch điện  - GV chuyển sang nội dung Lựa chọn vật tư, thiết bị  ……………………….

III. TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN 1. Thiết kế mạch điện  a) Vẽ sơ đồ nguyên lí    b) Vẽ sơ đồ lắp đặt

---------------------------------------

----------------------Còn tiếp---------------------