Giáo án Công nghệ 12 Điện - điện tử Kết nối bài 22: Một số mạch xử lí tín hiệu trong điện tử số

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát Hình 22.2 SGK để tìm hiểu, thảo luận và phát biểu:

Nêu khái niệm về mạch logic tổ hợp.

- GV giới thiệu cho HS một số mạch logic tổ hợp phổ biến.

- Mô tả cho HS mạch so sánh bao gồm hai lối vào A và B, một lối ra C.

- Cho HS hoàn thiện Bảng chân lí 22.1 SGK, phân tích từng trường hợp và đưa ra kết luận là A=B hoặc A≠B.

- GV dẫn dắt HS viết phương trình logic từ bảng chân lí và tìm hiểu sơ đồ logic.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin SGK sau đó trao đổi, thảo luận trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm báo cáo kết quả thảo luận: DKSP

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Từ kết quả thảo luận của nhóm, GV nhận xét, đánh giá quá trình HS thực hiện nhiệm vụ.

- GV chuyển sang nội dung  tiếp theo.

I. MẠCH LOGIC TỔ HỢP

1. Khái niệm mạch logic tổ hợp

Mạch logic tổ hợp là mạch được tạo thành từ các cổng logic cơ bản, trạng thái lối ra của mạch tại một thời điểm bất kì chỉ phụ thuộc vào tổ hợp các trạng thái logic ở lối vào tại thời điểm hiện tại mà không phụ thuộc vào trạng thái lối ra ở thời điểm trước đó (trạng thái quá khứ).

- Các mạch logic tổ hợp bao gồm:

1) Các mạch số học (cộng, trừ,...).

2) Các bộ hợp kênh, phân kênh.

3) Các bộ mã hoá, giải mã.

4) Các mạch so sánh.

5) Các bộ khoá, điều khiển logic,....

2. Mạch so sánh hai số

- Mạch so sánh thực hiện chức năng so sánh hai số A và B (1 bit) trong đó:

+ Nếu A = B thì lối ra C = 1.

+ Nếu A + B thì lối ra C = 0.

Bảng 22.1. Bảng chân lí của mạch so sánh

- Phương trình logic: C = + .

Hình 22.3. Mạch so sánh hai số bằng nhau.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát Hình 22.4 SGK để tìm hiểu, thảo luận:

Nêu khái niệm về mạch dãy.

- GV giới thiệu cho HS một số mạch dãy phổ biến.

\

- HS thực hiện Khám phá (trang 120 SGK): 

Quan sát Hình 22.5, em hãy cho biết đèn tín hiệu giao thông thường thực hiện đếm tiến hay đếm lùi?

Đáp án: đèn giao thông thường thực hiện đếm lùi theo số giây được đặt trước và giảm dần về 0.

-  GV cho HS tìm hiểu về Flip-Flop (hay còn gọi là Trigger).

…………………

II. MẠCH DÃY

1. Khái niệm mạch dãy

- Mạch dãy là mạch được tạo thành từ các cổng logic cơ bản, trạng thái lối ra của mạch không chỉ phụ thuộc vào tổ hợp các trạng thái lối vào ở thời điểm hiện tại mà còn phụ thuộc vào trạng thái logic ở lối ra của nó tại thời điểm trước đó (trạng thái quá khứ).

- Các mạch dãy bao gồm:

1) Các phần tử nhớ.

2) Các Flip-Flop (Trigger).

3) Các bộ đếm.

4) Các bộ ghi dịch.

5) Các bộ chia tần.

2. Mạch đếm

a) Flip-Flop (FF hay còn gọi là Trigger).

- Flip-Flop là một phần tử nhớ có hai trạng thái cân bằng ổn định tương ứng với hai trạng thái logic 0 và 1. Dưới tác dụng của các tín hiệu điều khiển ở lối vào, FF có thể chuyển về một trong hai trạng thái cân bằng và giữ nguyên trạng thái đó chừng nào chưa có tín hiệu điều khiển tác động vào. Trạng thái tiếp theo của FF không chỉ phụ thuộc vào tin hiệu ở lối vào mà còn phụ thuộc vào cả trạng thái lối ra ở thời điểm hiện tại của nó.

- Flip-Flop D (Hình 22.6) gồm:

+ Lối vào dữ liệu D.

+ Lối vào xung CLK.

+ 2 lối ra Q và 
(có trạng thái ngược nhau).

Bảng 22.2. Bảng chân lí của Flip-Flop D

- Ví dụ: Kí hiệu, sơ đồ chân và IC HD7474 tích hợp hai Flip-Flop D được cho trên Hình 22.6.

……………………..