Giáo án địa lí 10 kết nối tri thức bài 39: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV có thể sử dụng các hình ảnh hoặc các ví dụ để HS phân biệt các loại môi trường. Ví dụ: GV đưa ra các hình ảnh như khu rừng, đàn chim (động vật hoang dã), một gia đình đang quây quần, máy bay, văn phòng, khu chung cư,... rồi yêu cầu HS gọi tên môi trường tương ứng với mỗi hình ảnh.

- GV yêu cầu HS thảo luận theo cặp và Đọc thông tin mục I, trả lời câu hỏi:

Câu 1. Dựa vào thông tin trong mục a, hãy nêu khái niệm, đặc điểm của môi trường.

Câu 2. Dựa vào thông tin trong mục b, hãy phân tích vai trò của môi trường đối với con người.

Câu 3. Môi trường bị ô nhiễm, thoái hoá sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống con người?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS làm việc cá nhân, đọc thông tin trong sách, có thể lấy thêm các ví dụ cụ thể minh hoạ cho các nguồn lực.

Lưu ý: Việc phân loại môi trường đòi khi có thể có tính tương đối, ví dụ môi trường lớp học, nếu xét về mối quan hệ giữa thầy cô và học trò, giữa học trò với nhau thì là mỗi trường xã hội. Nhưng nếu xét về không gian và cơ sở – vật chất (bức tường ngăn cách các phòng học, bàn ghế, bảng đen, quạt điện, điều hòa,...) thì là môi trường nhân tạo. Vì vậy, GV nên để cho HS có cơ hội được tự lí giải và lập luận nhận định của mình đối với mỗi vi dụ hoặc hình ảnh đưa ra. Điều này nhằm góp phần thúc đẩy HS phát triển tư duy đa chiều và tư duy phản biện của HS.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS khi cần

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

-  GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV mở rộng: Suy thoái môi trường là sự suy giảm về chất lượng, số lượng của thành phần môi trường, gây ảnh hưởng xấu đến xác khoẻ con ng trời, sinh vật và tự nhiên

Ô nhiễm tuổi trường là sự biến đổi tính chất vật lý, hoá học, sinh học của thành phần môi trường không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật môi trường, tiêu chuẩn môi trường gây ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ con người, sinh vật và tự nhiên.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. Môi trường

- Môi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo có quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát triển của con người và tự nhiên.

- Đặc điểm:

+ Môi trường sống của con người là tổng hợp những điều kiện bên ngoài có ảnh hưởng tới đời sống và sự phát triển của con người, được phân thành:

·        Môi trường tự nhiên: bao gồm các yếu tố tự nhiên như nước, đất, không khí, sinh vật,...

·        Môi trường xã hội: bao gồm các mối quan hệ giữa con người với con người như luật lệ, phong tục tập quán, cam kết, quy định,...

·        Môi trường nhân tạo: bao gồm tất cả các yếu tố do con người tạo ra như cơ sở hạ tầng, các khu đô thị...

+ Môi trường có mối quan hệ mật thiết và tác động qua lại với con người.

- Vai trò của môi trường:Môi trường có vai trò quan trọng đối với con người.

+ Môi trường là không gian sống của con người. Các thành phần của môi trường như bức xạ mặt trời, đất, nước, không khí,... đều là những yếu tố thiết yếu cho sự sống của con người.

+ Môi trường là nguồn cung cấp tài nguyên cho sản xuất và đời sống con người, như: đất, nước, khoáng sản, gỗ...

+ Môi trường là nơi chứa đựng chất thải do con người tạo ra. Hoạt động sản xuất và tiêu dùng của chúng ta mỗi ngày đều phát sinh chất thải và tất cả các chất thải này được đưa vào môi trường.

+ Môi trường là nơi lưu giữ và cung cấp thông tin.

+ Mặc dù môi trường có vai trò rất quan trọng đối với xã hội loài người nhưng nó không phải là nguyên nhân quyết định sự phát triển của xã hội. Vai trò quyết định sự phát triển xã hội loài người thuộc về phương thức sản xuất, bao gồm cả sức sản xuất và quan hệ sản xuất.

- Môi trường bị ô nhiễm, thoái hoá sẽ ảnh hưởng lớn tới đời sống con người: làm chất lượng môi trường suy giảm, nhiều loài sinh vật bị tiêu diệt, dịch bệnh ngày càng nhiều,...