Giáo án điện tử chuyên đề Ngữ văn 12 chân trời CĐ 3 Phần 2: Yêu cầu và cách thức viết bài giới thiệu về phong cách sáng tác của một trường phái văn học (cổ điển, lãng mạn hoặc hiện thực)

VUI MỪNG CHÀO ĐÓN CÁC EM HỌC SINH ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGỮ VĂN!

KHỞI ĐỘNG

Em hãy suy nghĩ và điền vào Phiếu K – W –L như sau:

YÊU CẦU VÀ CÁCH THỨC VIẾT BÀI GIỚI THIỆU VỀ PHONG CÁCH SÁNG TÁC CỦA MỘT TRƯỜNG PHÁI VĂN HỌC (CỔ ĐIỂN, LÃNG MẠN HOẶC HIỆN THỰC)

Chuyên đề 3

Phần 2

NỘI DUNG BÀI HỌC

I. Đọc tài liệu tham khảo

II. Cách viết bài giới thiệu về một phong cách sáng tác của một trường phái văn học (cổ điển, lãng mạn hoặc hiện thực)

• Một số dạng bài viết giới thiệu một phong cách sáng tác của một trường phái/trào lưu văn học
• Yêu cầu và sơ đồ dàn ý kiểu bài

NỘI DUNG BÀI HỌC

III. Hướng dẫn quy trình viết bài giới về một phong cách sáng tác của một trường phái văn học

1. Chuẩn bị

2. Tìm ý và lập dàn ý

3. Viết bài

4. Xem lại và chỉnh sửa

I - ĐỌC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Em hãy thực hiện yêu cầu sau:

Đọc văn bản “Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong truyện Chí Phèo” và hoàn thành các nhiệm vụ bên dưới.

• Vẽ sơ đồ tóm tắt nội dung của văn bản?
• Xác định các phần mở bài, thân bài, kết bài?
• Cho biết các phần này trong văn bản đã đáp ứng yêu cầu của việc viết bài giới thiệu về một phong cách sáng tác của một trường phái văn học như thế nào?

Câu hỏi

• Nhận xét về cách chọn đề tài/vấn đề cho bài viết, cách đặt nhan đề, cách nêu vấn đề (trong đoạn mở đầu), cách đặt đề mục và sắp xếp các đề mục trong văn bản.
• Tính cách điển hình của hai nhân vật chính (Chí Phèo, Bá Kiến) được phân tích bằng các lí lẽ, bằng chứng nào? Các lí lẽ, bằng chứng đó có thuyết phục không? Vì sao?

Câu hỏi

• Theo bạn, văn bản có giúp người đọc nhận thấy được mối quan hệ giữa tính cách điển hình và hoàn cảnh điển hình hay không? Hãy nói rõ ý kiến của bạn.
• Mục C, Đặc sắc của bút pháp hiện thực của Nam Cao và Phần II. Chủ nghĩa nhân đạo có thật sự cần thiết trong một văn bản giới thiệu một phong cách sáng tác hiện thực hay không? Vì sao?
• Bạn rút ra được những lưu ý gì khi tìm hiểu và viết bài giới thiệu về phong cách một tác giả thuộc trường phái văn học hiện thực Việt Nam 1930-1945?

Câu hỏi

a. Sơ đồ tóm tắt nội dung văn bản

Mở bài

Giới thiệu tác giả Nam Cao và tác phẩm Chí Phèo trong trào lưu văn học hiện thực phê phán Việt Nam.

Nêu vấn đề nghị luận trong truyện Chí Phèo, “bút pháp hiện thực được thực hiện xuất sắc và cảm hứng nhân đạo được bộc lộ sâu sắc”

Thân bài

Chủ nghĩa hiện thực

Chủ nhân đạo

Tính cách điển hình

Hoàn cảnh điển hình

Đặc sắc của bút pháp hiện thực Nam Cao

Chí Phèo

Bần cố nông ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ trước 1945.

Tính cách và cuộc đời của Chí phèo liên quan mật thiết với nhau.

Thân bài

Chủ nghĩa hiện thực

Chủ nhân đạo

Tính cách điển hình

Hoàn cảnh điển hình

Đặc sắc của bút pháp hiện thực Nam Cao

Bá Kiến

Độc ác

Nham hiểm

Hoàn cảnh nhỏ, hoàn cảnh lớn.

Hoàn cảnh điển hình trong truyện Chí Phèo.

Thân bài

Chủ nghĩa hiện thực

Chủ nhân đạo

Tầm quan trọng của chủ nghĩa nhân đạo.

Chủ nghĩa nhân đạo trong truyện Chí Phèo.

Kết bài

Khẳng định lại vấn đề và mối quan hệ giữa bút pháp hiện thực và cảm hứng nhân đạo.

b. Nhận xét các nội dung được xử lí trong văn bản

Cách chọn đề tài/vấn đề có phù hợp với bài viết và đối tượng nghiên cứu không?

Phù hợp với bài viết, đối tượng nghiên cứu (giải thích)

Cách nêu vấn đề có gì mới mẻ/đáng chú ý.

Hợp lí, có tính hệ thống, mạch lạc (giải thích)

b. Nhận xét các nội dung được xử lí trong văn bản

Nhan đề có bao quát nội dung bài viết không?

Có sức bao quát (giải thích)

Cách đặt và sắp xếp các đề mục có hợp lí hệ thống, mạch lạc không?

Xem xét, đánh giá đồng thời hai giá trị liên quan với nhau (giải thích)

c. Các bằng chứng, lí lẽ khi phân tích tính cách điển hình của nhân vật

Luận điểm 1

Chí Phèo là điển hình của bần cố nông ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ những năm trước thảm họa nạn đói 1945.

Lí lẽ

Nói rằng Chí Phèo là điển hình của người nông dân lao động thì chung chung quá... Y là một bần cố nông.

Bằng chứng

Loại người này không có sở hữu, không có khả năng làm chủ.

Cực kì dốt nát, dễ bị lưu manh hóa, mất năng lực lao động, xây dựng.

Phá phách: rạch mặt ăn vạ, cướp giật, đâm chém, trả thù, say rượu.

c. Các bằng chứng, lí lẽ khi phân tích tính cách điển hình của nhân vật

Luận điểm 2

Tính cách và cuộc đời của nhân vật điển hình liên quan mật thiết với nhau.

Lí lẽ

Tính cách của Chí Phèo bị quy định bởi cuộc đời của y.

Mặt khác, tính cách của Chí Phèo chi phối cuộc đời của y.

Số phận của Chí Phèo có tính quy luật.

Bằng chứng

Chí Phèo ra đời như một đứa con hoang, không có gia đình thân thích, không nơi nương tựa.

Bị hành hạ áp bức, bị bắt giam và đi tù oan uổng, ra khỏi tù trở thành lưu manh.

Kết liễu cuộc đời bằng việc đâm chết Bá Kiến và tự đâm chết mình.

Các nhân vật có cùng số phận: Binh Chức, Năm Thọ.

Bằng chứng

Đoạn kết cho biết

• Đời sống nông thôn không thay đổi thì những Chí Phèo tiếp tục ra đời ở làng Vũ Đại.

Thị Nở nhìn xuống bụng mình và nghĩ đến “cái lò gạch không”.

d. Hoàn cảnh điển hình

Cần phân biệt hoàn cảnh nhỏ, hoàn cảnh lớn.

Hoàn cảnh nhỏ

Hoàn cảnh lớn

Hoàn cảnh sống trực tiếp của nhân vật, những quan hệ gia đình, bạn bè, xóm giềng.

Tình hình và xu thế chung của xã hội.

--------------------------------------

--------------------- Còn tiếp ----------------------