Giáo án điện tử Hoá học 12 kết nối Bài 2: Xà phòng và chất giặt rửa

BÀI 2: XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA

MỞ ĐẦU

• Tại sao xà phòng và chất giặt rửa có thể loại bỏ các vết bẩn trên quần áo, dầu mỡ ở chén bát.

I. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO CỦA XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA

• Xà phòng là gì? Chất giặt rửa tổng hợp là gì? Nêu cấu tạo của xà phòng và chất giặt rửa phổ biến.
• Em hãy nêu sự giống và khác nhau về cấu tạo giữa xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.
• Trong các chất sau, chất nào là xà phòng, chất nào là chất giặt rửa tổng hợp? Xác định đầu ưa nước và đuôi kị nước của các chất này.

a) CH₃[CH₂]₁₄COONa;                        b) CH₃[CH₂]₁₀CH₂OSO₃Na.

II. TÍNH CHẤT GIẶT RỬA

• Từ đặc điểm cấu tạo của xà phòng và chất giặt rửa, em hãy xác định phần nào hoà tan được chất bẩn, phần nào hoà tan được trong nước.
• Nêu ngắn gọn tính chất giặt rửa của xà phòng và chất giặt rửa.

III. PHƯƠNG PHÁP SẢN XUẤT XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA

• Học sinh nghiên cứu thí nghiệm phản ứng xà phòng hóa chất béo, quan sát hiện tượng xảy ra và thực hiện yêu cầu sau:

Tại sao phải khuấy liên tục hỗn hợp phản ứng?

Giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm.

• Viết phương trình phản ứng xà phòng hóa chất béo tripalmitin (tạo thành từ glycerol và palmitic acid).
• Em hãy nêu sơ đồ sản xuất chất giặt rửa tổng hợp từ dầu mỏ.
• Chất giặt rửa tổng hợp được tạo thành từ muối gì?

IV. ỨNG DỤNG CỦA XÀ PHÒNG VÀ CHẤT GIẶT RỬA

• Em hãy nêu một số ứng dụng của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.
• Hãy giải thích tại sao hiện nay chất giặt rửa tổng hợp được sử dụng phổ biến hơn.
• Em hãy nêu ưu và nhược điểm của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp.