Giáo án điện tử Lịch sử 10 kết nối Bài 4: Khái niệm văn minh. Một số nền văn minh phương Đông thời cổ – trung đại (P1)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

• Thời gian: 3/4/2021.
• Địa điểm: Cai-rô (Ai Cập).
• Sự kiện: Cuộc diễu hành vàng của các pha-ra-ông. 
• Hoạt động: 22 xác ướp của 18 pha-ra-ông và 4 nữ hoàng của Ai Cập cổ đại đã được đưa từ Bảo tàng Ai Cập ở Ta-ri-ơ qua Trung tâm Thủ đô Cai-rô, đến “ngôi nhà mới” là Bảo tàng Quốc gia văn minh Ai Cập ở Phu-xtat. 
• Cuộc diễu hành được tổ chức với những nghi thức trang trọng nhất để tôn vinh nền Ai Cập cổ đại cùng với những giá trị trường tồn của nó. 

Vì sao những thành tựu văn minh đã hơn 5 000 năm vẫn được nhân loại trân trọng và tôn vinh trong cuộc sống hiện tại?

Câu trả lời

• Minh chứng cho sự vĩ đại của một nền văn minh độc đáo trải dài lịch sử.
• Khơi dậy niềm tự hào về lịch sử đất nước trong mỗi người dân Ai Cập
• Đây là cách để họ thêm gắn bó với quá khứ. 

BÀI 4: 

KHÁI NIỆM VĂN MINH – MỘT SỐ NỀN VĂN MINH PHƯƠNG ĐÔNG THỜI KÌ CỔ - TRUNG ĐẠI

NỘI DUNG BÀI HỌC

Khái niệm văn minh. 

Một số nền văn minh phương Đông thời cổ - trung đại

1. Những thành tựu tiêu biểu của văn minh Ai Cập cổ đại.
2. Những thành tựu tiêu biểu của văn minh Ấn Độ cổ đại.
3. Văn minh Trung Hoa thời cổ - trung đại.

I KHÁI NIỆM VĂN MINH. 

1. Tại sao chúng ta cần nghiên cứu về các nền văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại? 

2. Những thành tựu và giá trị của văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại có ý nghĩa gì đối với thế giới hiện tại?

3. Những kiến thức lịch sử thế giới thời kì cổ - trung đại có tầm quan trọng như thế nào để chúng ta hiểu biết về bản thân và lịch sử của dân tộc mình?

Em hãy quan sát thông tin mục 1 kết hợp Tư liệu 1 SGK tr.22 và thực hiện nhiệm vụ:

• Hãy giải thích khái niệm văn minh. Nêu những tiêu chuẩn cơ bản để nhận diện văn minh.
• Nêu khái niệm văn hóa.

Tư liệu 1: VĂN HÓA

Coi là tổng thể những nét riêng biệt tinh thần và vật chất, trí tuệ và xúc cảm quyết định tính cách của một xã hội hay của một nhóm người trong xã hội.

Bao gồm nghệ thuật và văn chương, những lối sống , những quyền cơ bản của con người, những hệ thống các giá trị, những tập tục và những tín ngưỡng.

1. Văn minh

Khái niệm:

• Là sự tiến bộ về vật chất và tinh thần của xã hội loài người.
• Là trạng thái phát triển cao của văn hoá, khi xã hội loài người vượt qua trình độ của thời kì dã man.

Những tiêu chuẩn cơ bản để nhận diện văn minh: 

nhà nước

đô thị

chữ viết

những tiến bộ về tổ chức xã hội

luân lí và kĩ thuật để cải thiện cuộc sống của con người.

Văn minh Lưỡng Hà – (4000 - 3500 TCN)

Văn minh Ai Cập cổ đại – (3100 TCN)

Văn minh Mesoamerica cổ đại – (1200 TCN)

Chữ Nôm được viết trên giấy dó của dân tộc Dao

Chữ viết của dân tộc Chăm trên lá cây Buông, trên vải, trên giấy

Thành phố La Mã cổ đại Thamugadi

Thành phố của đế quốc Byzantine

2. Văn hóa

Khái niệm:

• Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo nên.
• Tạo ra đặc tính, bản sắc của một xã hội hoặc nhóm người trong xã hội.

Chữ tượng hình của người Ai Cập cổ đại

Kim tự tháp Ai Cập

Em có biết?

Ph.Ăng-ghen

Lịch sử loài người

Thời kỳ mông muội

Thời kỳ dã man

Thời kỳ văn minh

Văn minh nông nghiệp

Văn minh công nghiệp

Văn minh hậu công nghiệp

MỞ RỘNG

• Văn minh, văn hóa là những sáng tạo của con người trong quá trình lịch sử để tồn tại và phục vụ cuộc sống của mình. 
• Sự khác biệt của môi trường và các nhóm người, cộng đồng người hoặc các dân tộc khiến cho văn hóa của họ có những đặc tính, bản sắc riêng biệt.
• Văn hóa, văn minh là tổng thể của nhiều thành tố vật chất và tinh thần của con người. Khái niệm văn hóa làm cơ sở để hiểu khái niệm văn minh, chứ không đi sâu vào khái niệm văn hóa.

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Dựa vào những kiến thức đã học kết hợp đọc mục Em có biết:

• Phân biệt khái niệm văn minh và văn hóa.
• Lấy ví dụ về các nền văn minh trong lịch sử nhân loại.

Ví dụ

Văn minh 

ai cập cổ đại

Phát triển các hệ thống nông nghiệp, kiến trúc độc đáo như các đền thờ và kim tự tháp, và hệ thống viết chữ hieroglyphics phức tạp. 

Văn minh 

HY LẠP cổ đại

Các thành phố quan trọng như Athens và Sparta là nền tảng phát triển của văn minh phương Tây.

Với nền tảng dân chủ, triết học, nghệ thuật và khoa học, Hy Lạp cổ đại đã có ảnh hưởng sâu rộng đến nền văn minh thế giới. 

II MỘT SỐ NỀN VĂN MINH 

PHƯƠNG ĐÔNG THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI

--------------- Còn tiếp ---------------