Giáo án điện tử Lịch sử 10 kết nối Bài 2: Tri thức lịch sử và cuộc sống

XIN CHÀO CÁC EM ĐẾN BÀI HỌC MỚI!

Lịch sử 10

KHỞI ĐỘNG

Theo em, cuộc sống của chúng ta sẽ ra sao nếu như chúng ta không có chút hiểu biết gì về việc trong quá khứ của ông bà, tổ tiên,….đã sinh sống, lao động như thế nào để xây dựng nên gia đình, dòng tộc, quôc gia, dân tộc,…như ngày nay?

Nếu chúng ta không có chút hiểu biết gì về việc trong quá khứ của ông bà, tổ tiên,…

Trả lời

Không nắm rõ về cội nguồn của mình.

Không lưu giữ và giữ gìn được những kinh nghiệm, truyền thống, khát vọng,… của thế hệ trước truyền lại.

Tại sao Chủ tịch Hồ Chí Minh lại từng nhắc nhở:

Dân ta phải biết sử ta

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam

Ý nghĩa: Người Việt Nam phải biết lịch sử của đất nước Việt Nam như vậy mới biết được nguồn gốc, cội nguồn của dân tộc.

BÀI 2:

TRI THỨC LỊCH SỬ VÀ CUỘC SỐNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

II

Kết nối lịch sử với cuộc sống, cuộc sống với lịch sử

III

Sưu tầm, thu thập, xử lí thông tin sử liệu trong khám phá, học tập lịch sử

I

Sự cần thiết của việc học tập, khám phá lịch sử suốt đời

SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC HỌC TẬP, KHÁM PHÁ LỊCH SỬ SUỐT ĐỜI

I

• Cuộc sống của mỗi con người, mỗi gia đình, mỗi dân tộc và toàn nhân loại đều có quá khứ, hiện tại và tương lai.

Để hiểu biết hiện tại

Dự đoán và có niềm tin vào tương lai

PHẢI tìm hiểu về quá khứ, bởi vì hiện tại luôn kế thừa và được xây dựng trên nền tảng của những gì quá khứ để lại.

THẢO

LUẬN

NHÓM

LỊCH

SỬ 10

Khai thác Tư liệu 1, 2, đọc thông tin mục 1 - SGK tr.11 - 13 và cho biết:

• Em rút ra thông tin gì về sự cần thiết phải học tập và khám phá lịch sử?
• Vì sao phải đặt ra vấn đề học tập, khám phá lịch sử suốt đời?

Em hãy đọc Tư liệu 1, 2 và rút ra điểm chung.

TƯ LIỆU 1: “Sử để ghi việc, mà việc hay hoặc dở đều dùng làm gương răn cho đời sau.”

(Ngô Sỹ Liên và các sử thần nhà Lê, Đại Việt sử ký toàn thư, Tập I, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 1998, tr.101)

TƯ LIỆU 2:

“Dân ta phải biết sử ta,

Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”.

(Hồ Chí Minh, Lịch sử nước ta, 1942)

Đều đề cập đến vai trò, ý nghĩa của quá khứ lịch sử (đó chính là cội nguồn, là tổ tông; là tấm gương răn dạy cho đời sau; giúp chúng ta hiểu rõ về gốc tích nước nhà, tổ tiên mình,...).

1

Học tập, biết vận dụng những tri thức, kinh nghiệm từ quá khứ vào cuộc sống hiện tại, cũng như định hướng cho tương lai.

2

Những bí ẩn trong nghiên cứu lịch sử là cơ hội thôi thúc những người đi sau tham gia tìm tòi, khám phá nhằm hoàn chỉnh hơn nhận thức chung, làm giàu tri thức lịch sử.

Các nhà khoa học trao đổi về kết quả nghiên cứu nền móng Điện Cần Chánh, Cố đô Huế.

Các nhà khoa học đã phát hiện một công trình có ít nhất 90 khối đá khổng lồ, bị chôn vùi dưới vòng tròn đá khổng lồ thuộc thời kỳ đồ đá mới mang tên Durrington Walls

3

Trang bị những tri thức lịch sử - văn hóa - văn minh của nhân loại

Thể hiện sự tôn trọng, khác biệt, đa dạng về truyền thống và văn hóa của dân tộc.

Vừa chủ động tiếp thu có chọn lọc những thành tựu văn hóa nhân loại, vừa tôn vinh, bảo tồn, phát huy giá trị tốt đẹp và bản sắc văn hóa Việt Nam.

4

Học tập và tìm hiểu lịch sử cũng đưa lại cho chúng ta những cơ hội nghề nghiệp mới đầy thú vị.

Hướng dẫn viên du lịch

Nhà khảo cổ

Nhà nghiên cứu, nhà sử học

Người dân tham dự lễ rước kiệu tại Đền Hùng (Phú Thọ trong dịp giỗ Tổ

Cảnh rước kiệu trong lễ hội Gion (Nhật Bản)

Hãy lấy ví dụ về học tập, tìm hiểu lịch sử là nhu cầu thường trực suốt đời của mỗi người.

Họ khám phá và tìm hiểu về quá trình hình thành và phát triển của cộng đồng đó.

Họ hiểu rõ hơn về các văn hóa, truyền thống và giá trị của họ.

Bằng cách tìm hiểu lịch sử

Họ hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của đất nước và dân tộc mình.

Tạo ra tinh thần đoàn kết và yêu nước, khuyến khích mỗi người hướng về một tương lai tốt đẹp cho cộng đồng và đất nước.

Học tập và tìm hiểu lịch sử là một nhu cầu thường trực suốt đời của mỗi người để làm giàu tâm hồn và nhận thức về thế giới.

Bí ẩn cách cắm cọc sông Bạch Đằng

Kể tên một số bộ phim, chương trình truyền hình,... ở Việt Nam sử dụng chất liệu là tri thức lịch sử và văn hóa mà em biết.

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Chương trình truyền hình

Chương trình truyền hình

Chương trình “Giai điệu tự hào”

Chương trình “Chúng tôi là chiến sĩ”

Phim truyền hình

Một trích đoạn trong phim Mùi cỏ cháy

Thăm các di tích lịch sử, bảo tàng

Đọc sách, báo và tài liệu lịch sử

Xem các bộ phim, chương trình tài liệu lịch sử

Tham gia các khóa học, hội thảo và buổi thảo luận về lịch sử;...

Một số cách thức học tập để tìm hiểu lịch sử

Vì sao phải học lịch sử ?

KẾT NỐI

LỊCH SỬ VỚI CUỘC SỐNG, CUỘC SỐNG VỚI LỊCH SỬ

II

Đọc thông tin mục 2, quan sát Hình 4, 5 SGK tr.13 và trả lời câu hỏi: Em có thể tìm hiểu và học tập lịch sử qua các hình thức nào? Ở đâu?

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Hình 4. Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh

Hình 5. Đài tưởng niệm trung tâm ở

di tích Thành cổ Quảng Trị (Quảng Trị)

Thông qua các giờ học, bài học trên lớp.

Tham quan bảo tàng, di tích lịch sử - văn hóa.

Cách thức học tập và tìm hiểu lịch sử:

Xem các tác phẩm văn học, nghệ thuật sáng tác theo các chủ đề lịch sử,...

Học sinh khối 10 trường THPT Chuyên Hùng Vương tham quan Bảo tàng Quân khu 2, nghe hướng dẫn viên giới thiệu các tài liệu, hiện vật.

Các bạn học sinh lớp 11 trường THPT Nguyễn Siêu tham quan và học tập tại di tích Nhà tù Hoả lò

Học sinh tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam

Học sinh tiểu học khám phá đất thép Củ Chi

Bảo tàng lịch sử Quốc gia – Hà Nội

Bảo tàng Hồ Chí Minh – Hà Nội

Khu di tích ngã ba Đồng Lộc – Hà Tĩnh

Khu tưởng niệm chiến sĩ Gạc Ma – Khánh Hòa

Việt Nam sử lược –

Trần Trọng Kim

Lịch sử Việt Nam bằng tranh – Trần Bạch Đằng

Lịch sử Việt Nam –

Đào Duy Anh

Nghe các bài hát “Đi cùng năm tháng”

Trong cuộc sống, những gì quanh ta đều được coi là những chứng nhân lịch sử, đều có những câu chuyện lịch sử riêng cần được tìm hiểu.

GIÁ TRỊ VÀ Ý NGHĨA

Biết vận dụng những bài học lịch sử

Giải thích những vấn đề thời sự trong nước và thế giới.

Tránh được những sai lầm trong quá khứ

Kế thừa, phát huy được những di sản quý báu trong cuộc sống hiện tại và tương lai.

Một số cách thức học tập và tìm hiểu lịch sử khác

Sơ đồ tư duy, Infographic

Một số cách thức học tập và tìm hiểu lịch sử khác

Sơ đồ tư duy, Infographic

Phim ảnh đề tài về lịch sử, văn học, phim tài liệu:

Seri phim hoạt hình lịch sử “Khát vọng non sông”

Phim ảnh đề tài về lịch sử, văn học, phim tài liệu:

Tham quan/trải nghiệm thực tiễn:

Tham quan địa đạo Củ Chi

Tham quan Thành cổ Quảng Trị

Tham quan/trải nghiệm thực tiễn:

Tham quan Kinh đô Huế

Tham quan Nhà tủ Hỏa Lò

THẢO LUẬN NHÓM: Từ bài học lịch sử về lòng yêu nước, về tinh thần đoàn kết,... hãy cho biết suy nghĩ của em về một vấn đề thời sự trong nước hoặc thế giới.

Tại sao sự kiện lại xảy ra?

Lòng yêu nước/tinh thần đoàn kết được thể hiện như thế nào và có ý nghĩa ra sao đối với sự kiện?

Ngược lại, sự kiện đó để lại bài học gì về tinh thần yêu nước/tinh thần đoàn kết?

HƯỚNG DẪN

biến đổi khí hậu

Hậu quả:

Tăng nhiệt độ toàn cầu, tăng mực nước biển và thay đổi môi trường tự nhiên.

Thiên tai: bão lụt, hạn hán và nhiệt độ cao kéo dài gây thiệt hại cho nhiều quốc gia.

biến đổi khí hậu

Biện pháp:

Thực hiện các biện pháp giảm khí thải carbon.

Sử dụng năng lượng tái tạo và bảo vệ các khu vực sinh thái quan trọng.

Tăng cường nhận thức và giáo dục về biến đổi khí hậu để mọi người hiểu rõ về tác động của nó.

biến đổi khí hậu

Kết luận:

• Vấn đề biến đổi khí hậu là một vấn đề cần được quan tâm và giải quyết ngay lập tức.
• Chúng ta cần có lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết để thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ môi trường và tương lai của chúng ta.

--------------- Còn tiếp ---------------