Giáo án KHTN 8 cánh diều Bài 36: Da và điều hoà thân nhiệt ở người

Ngày soạn: .../.../...

Ngày dạy: .../.../...

BÀI 36. DA VÀ ĐIỀU HÒA THÂN NHIỆT Ở NGƯỜI

1. MỤC TIÊU
2. Kiến thức

Sau bài học này, HS sẽ:

• Nêu được cấu tạo sơ lược và chức năng của da; vai trò của da và hệ thần kinh trong điều hòa thân nhiệt.
• Nêu được khái niệm thân nhiệt. Thực hành được cách đo thân nhiệt và nêu được ý nghĩa của việc đo thân nhiệt.
• Nêu được vai trò và cơ chế duy trì thân nhiệt ổn định ở người.
• Trình bày được một số phương pháp chống nóng, lạnh cho cơ thể. Nêu được một số biện pháp chống cảm nóng, cảm lạnh.
• Thực hiện được tình huống giả định cấp cứu khi cảm nóng hoặc cảm lạnh.
• Trình bày được một số bệnh về da và vận dụng được hiểu biết về da để chăm sóc, bảo vệ, làm đẹp da an toàn.
• Tìm hiểu được các bệnh về da trong trường học, khu dân cư hoặc một số thành tựu ghép da trong y học.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện một cách độc lập hay theo nhóm; trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
• Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

• Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên: Nêu được cấu tạo sơ lược và chức năng của da; vai trò của da và hệ thần kinh trong điều hòa thân nhiệt; Nêu được khái niệm thân nhiệt; Nêu được vai trò và cơ chế duy trì thân nhiệt ổn định ở người.
• Năng lực tìm tòi, khám phá thế giới tự nhiên: Trình bày được một số phương pháp chống nóng, lạnh cho cơ thể; Trình bày được một số bệnh về da; Tìm hiểu được các bệnh về da trong trường học, khu dân cư hoặc một số thành tựu ghép da trong y học.
• Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn: Thực hành được cách đo thân nhiệt và nêu được ý nghĩa của việc đo thân nhiệt; Nêu được một số biện pháp chống cảm nóng, cảm lạnh; Thực hiện được tình huống giả định cấp cứu khi cảm nóng hoặc cảm lạnh; Vận dụng được hiểu biết về da để chăm sóc, bảo vệ, làm đẹp da an toàn.

3. Phẩm chất

• Tham gia tích cực các hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
• Cẩn thận, trung thực và thực hiện yêu cầu bài học.
• Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.
• Có ý thức bảo vệ giữ gìn sức khỏe của bản thân, của người thân trong gia đình và cộng đồng.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC
2. Đối với giáo viên

• Giáo án, SHS, SGV, SBT khoa học tự nhiên 8.
• Tranh ảnh hoặc video về da và điều hòa thân nhiệt ở người.

2. Đối với học sinh

• SHS khoa học tự nhiên 8.
• Tranh ảnh, tư liệu có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập.
• TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
2. Mục tiêu: Đưa ra các câu hỏi thực tế gần gũi để khơi gợi hứng thú học tập.
3. Nội dung: HS trả lời mở đầu liên quan đến bài học.
4. Sản phẩm: Đáp án câu hỏi mở đầu.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

• GV đặt vấn đề: Nêu một số phản ứng của cơ thể khi trời nóng, trời rét. Theo em, những phản ứng đó có ích lợi gì cho cơ thể?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

• HS suy nghĩ trả lời câu hỏi mở đầu.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

• Các học sinh xung phong phát biểu trả lời.

Bước 4: Kết luận và nhận xét:

Đáp án

+ Khi trời nóng: mao mạch dưới da dãn để tăng sự tỏa nhiệt, tăng tiết mồ hôi…

+ Khi trời lạnh: mao mạch dưới da co lại, co cơ chân lông để giảm sự tỏa nhiệt, nếu lạnh quá thì cơ co liên tục để sinh nhiệt (phản xạ run)…

+ Những phản ứng trên giúp cơ thể điều hòa nhiệt độ đảm bảo cho các hoạt động sống của cơ thể diễn ra bình thường.

• GV nhận xét, đánh giá và dẫn vào bài: “Da có cấu tạo như thế nào? Cơ chế điều hòa thân nhiệt qua hoạt động như thế nào? Điều gì sẽ xảy ra với da và cơ thể nếu chúng ta không chăm sóc và bảo vệ da?”. Để có được câu trả lời đầy đủ và chính xác nhất cho câu hỏi này, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu Bài 36. Da và điều hòa thân nhiệt ở người.

1. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu về chức năng và cấu tạo của da

1. Mục tiêu: Nêu được cấu tạo sơ lược và chức năng của da.
2. Nội dung: HS hoạt động theo kĩ thuật khăn trải bàn nghiên cứu mục I SGK, quan sát và phân tích hình 36.1, thảo luận hoàn thành Phiếu học tập số 1 và trả lời các câu hỏi liên quan đến da và chức năng của da.
3. Sản phẩm: Đáp án câu hỏi liên quan đến da, chức năng của da và Phiếu học tập số 1.

1. Tổ chức thực hiện

Hoạt động 2: Tìm hiểu về điều hòa thân nhiệt

1. Mục tiêu: Nêu được vai trò của da và hệ thần kinh trong điều hòa thân nhiệt; Nêu được khái niệm thân nhiệt; Thực hành được cách đo thân nhiệt và nêu được ý nghĩa của việc đo thân nhiệt; Nêu được vai trò của một số phương pháp chống nóng, lạnh cho cơ thể; Nêu được một số biện pháp chống cảm nóng, cảm lạnh.
2. Nội dung:

- Mục II.1. Thân nhiệt: HS hoạt động thực hành theo nhóm, quan sát và nghe hướng dẫn, sau đó tiến hành đo thân nhiệt theo yêu cầu và hoàn thành báo cáo thực hành số 1.

- Mục II.2. Điều hòa thân nhiệt và mục II.3. Phương pháp chồng nóng, lạnh cho cơ thể: HS hoạt động nhóm theo kĩ thuật trạm, quan sát video, thực hiện nhiệm vụ ở mỗi trạm, thảo luận và thống nhất ý kiến hoàn thành Phiếu học tập số 2 và số 3, đồng thời trả lời các câu hỏi liên quan đến điều hòa thân nhiệt.

3. Sản phẩm: Đáp án câu hỏi liên quan đến điều hòa thân nhiệt, Báo cáo thực hành số 1, Phiếu học tập số 2 và số 3.

1. Tổ chức thực hiện