Nêu được chức năng của hệ sinh dục, kể tên được các cơ quan và trình bày được chức năng của các cơ quan sinh dục nam và nữ.
Nêu được khái niệm thụ tinh và thụ thai, hiện tượng kinh nguyệt, cách phòng tránh thai.
Kể tên được một số bệnh lây truyền qua đường sinh dục và trình bày được cách phòng chống các bệnh đó.
Nêu được ý nghĩa và các biện pháp bảo vệ sức khỏe sinh sản vị thành niên. Vận dụng được hiểu biết về sinh sản để bảo vệ sức khỏe bản thân.
Điều tra được sự hiểu biết của HS trong trường về sức khỏe sinh sản vị thành niên.

Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện một cách độc lập hay theo nhóm; trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
Năng lực tự chủ và tự học: biết lắng nghe và chia sẻ ý kiến cá nhân với bạn, nhóm và GV. Tích cực tham gia các hoạt động trong lớp.
Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: biết phối hợp với bạn bè làm việc nhóm, tư duy logic, sáng tạo khi giải quyết vấn đề.

Năng lực riêng:

Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên: Nêu được chức năng của hệ sinh dục, kể tên được các cơ quan và trình bày được chức năng của các cơ quan sinh dục nam và nữ.
Năng lực tìm tòi, khám phá thế giới tự nhiên: Nêu được khái niệm thụ tinh và thụ thai, hiện tượng kinh nguyệt, cách phòng tránh thai; Nêu được ý nghĩa và các biện pháp bảo vệ sức khỏe sinh sản vị thành niên.
Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn: Kể tên được một số bệnh lây truyền qua đường sinh dục và trình bày được cách phòng chống các bệnh đó; Vận dụng được hiểu biết về sinh sản để bảo vệ sức khỏe bản thân; Điều tra được sự hiểu biết của HS trong trường về sức khỏe sinh sản vị thành niên.

Phẩm chất

Tham gia tích cực các hoạt động nhóm phù hợp với khả năng của bản thân.
Cẩn thận, trung thực và thực hiện yêu cầu bài học.
Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.
Có ý thức bảo vệ giữ gìn sức khỏe của bản thân, của người thân trong gia đình và cộng đồng.

THIẾT BỊ DẠY HỌC
Đối với giáo viên

Giáo án, SHS, SGV, SBT khoa học tự nhiên 8.
Tranh ảnh liên quan đến sinh sản ở người.
Video quá trình thụ tinh: https://www.youtube.com/watch?v=IdeOsdCVa6I.
Video quá trình thụ thai: https://www.youtube.com/watch?v=tdRIpScHy-s&t=10s (3:22 – 4:50).
Video về hiện tượng kinh nguyệt:

https://www.youtube.com/watch?v=9buEBTpQ7e8 (0:05 – 2:27).

Đối với học sinh

SHS khoa học tự nhiên 8.
Tranh ảnh, tư liệu có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập.
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
Mục tiêu: Đưa ra các câu hỏi thực tế gần gũi để khơi gợi hứng thú học tập.
Nội dung: HS trả lời mở đầu liên quan đến bài học.
Sản phẩm: Đáp án câu hỏi mở đầu.
Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

GV đặt vấn đề: Quan sát hình 37.1, cho biết vai trò của hệ sinh dục nam và hệ sinh dục nữ trong sinh sản ở người.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

HS suy nghĩ trả lời câu hỏi mở đầu.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

Các học sinh xung phong phát biểu trả lời.

Bước 4: Kết luận và nhận xét:

- GV ghi lên bảng các ý kiến của HS.

GV dẫn dắt vào bài: “Vậy tinh trùng và trứng được hình thành như thế nào, vì sao ở nữ có hiện tượng kinh nguyệt? Làm thế nào để bảo vệ sức khỏe sinh sản? Để trả lời câu hỏi này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu Bài 37. Sinh sản ở người.”

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của hệ sinh dục

Mục tiêu: Nêu được chức năng của hệ sinh dục, kể tên được các cơ quan và trình bày được chức năng của các cơ quan sinh dục nam và nữ.
Nội dung: HS hoạt động dựa trên kĩ thuật dạy học theo trạm, đọc SGK, quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi, hoàn thành Phiếu học tập số 1.
Sản phẩm: Hướng dẫn trả lời câu hỏi liên quan đến hệ sinh dục và Phiếu học tập số 1.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: Cấu tạo và chức năng của hệ sinh sản

Đọc thông tin và quan sát các hình 37.2, 37.3 trang 174 SGK, hoàn thành bảng sau (LT1 trang 174 SGK):

Hệ sinh dục nữ		Hệ sinh dục nam
Cơ quan	Chức năng	Cơ quan	Chức năng

Tổ chức thực hiện

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV sử dụng kĩ thuật dạy học theo trạm, chia lớp thành các nhóm (mỗi nhóm 3 – 4 HS) yêu cầu đọc SGK, quan sát video và hình ảnh thực hiện nhiệm vụ:

+ Trạm 1: Cấu tạo và chức năng cơ quan sinh dục nữ.

+ Trạm 2: Cấu tạo và chức năng cơ quan sinh dục nam.

- GV yêu cầu HS lần lượt hoàn thành Phiếu học tập số 1 theo chiều: trạm 1 → trạm 2 cho đến khi tất cả HS đều thực hiện nhiệm vụ ở mỗi trạm.

- Đồng thời, các nhóm thảo luận trả lời câu hỏi liên quan đến hệ sinh dục:

1. Nêu cách vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách.

2. Cần chú ý gì khi chọn đồ lót?

3. Đường di chuyển của trứng và tinh trùng như thế nào?

4. Người có chứng tinh hoàn ẩn (tinh hoàn nằm trong ổ bụng) hoặc hẹp bao quy đầu có khả năng sinh sản không? Tại sao?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS đọc sách SGK, quan sát hình thực hiện nhiệm vụ theo trạm, thảo luận và hoàn thành Phiếu học tập số 1.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- Đại diện nhóm HS phát biểu.

- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc của các HS trong nhóm.

- GV tổng quát lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

I. Cấu tạo và chức năng của hệ sinh dục

- Hướng dẫn Phiếu học tập số 1 (Đính kèm dưới hoạt động 1).

- Hướng dẫn trả lời câu hỏi thảo luận:

1. Cách vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách:

- Tắm rửa thường xuyên, đặc biệt trong thời kì kinh nguyệt ở nữ.

- Vệ sinh cơ quan sinh dục hàng ngày và sau mỗi lần đi vệ sinh.

- Tránh sử dụng đồ lót quá chật, định kì thay đồ lốt.

- Không sử dụng cấc chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh cơ quan sinh dục…

2. Khi chọn đồ lót cần chú ý:

- Đảm bảo vừa vặn cơ thể

- Chọn đồ lót có chất liệu thoáng khí phù hợp như vải cotton, vải tre, sợi bông…

- Thay đồ lót định kì (3 – 6 tháng).

a) Đường di chuyển của trứng: buồng trứng → ống dẫn trứng → tử cung.

b) Đường di chuyển của tinh trùng: tinh hoàn → mào tinh hoàn → ống dẫn tinh → túi tinh → niệu đạo trong dương vật.

- Ẩn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn không xuống bìu mà nằm trên vùng bẹn hoặc trong ổ bụng

→ Nguy cơ vô sinh vì tinh hoàn ẩn thường phát triển kém, kích thước nhỏ hơn nên sản xuất số lượng tinh trùng ít hơn hoặc tinh trùng kém chất lượng do nhiệt độ cơ thể cao.

- Hẹp bao quy đầu là tình trạng phần da bao quy đâu không thể tuột khỏi quy đầu.

→ Kích thước dương vật không phát triển hoàn thiện, nước tiểu tích tụ tại bao da gây tình trạng viêm nhiễm: viêm bao quy đầu, viêm niệu đạo, nghiêm trọng hơn là hoại tử quy đầu, ung thư dương vật… thậm chí có thể gây vô sinh.

F Kết luận: Hệ sinh dục có chức năng sinh sản, tiết hormone sinh dục, đảm bảo duy trì nòi giống qua các thế hệ.

Hướng dẫn trả lời Phiếu học tập số 1

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: Cấu tạo và chức năng của hệ sinh sản

Đọc thông tin và quan sát các hình 37.2, 37.3 trang 174 SGK, hoàn thành bảng sau (LT1 trang 174 SGK):

Hệ sinh dục nữ		Hệ sinh dục nam
Cơ quan	Chức năng	Cơ quan	Chức năng
Buồng trứng	- Sản xuất trứng và tiết hormone sinh dục nữ.	Tinh hoàn	Sản xuất tinh trùng và hormone sinh dục nam.
Ống dẫn trứng	- Đón trứng. - Nơi diễn ra sự thụ tinh. - Vận chuyển trứng (hợp tử) xuống tử cung.	Mào tinh hoàn	Nơi tinh trùng phát triển toàn diện.
Tử cung	- Nơi tiếp nhận trứng (hợp tử). - Nuôi dưỡng phôi thai.	Ống dẫn tinh	Vận chuyển tinh trùng đến túi tinh.
Âm đạo	- Có tuyến tiết ra chất nhờn mang tính acid → giảm ma sát và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập. - Tiếp nhận tinh trùng. - Đường ra của trẻ khi sinh.	Túi tinh	- Dữ trữ tinh trùng - Tiết một ít dịch.
Âm hộ	Bảo vệ cơ quan sinh dục.	Tuyến tiền liệt	Tiết dịch màu trắng hòa lẫn với tinh trùng từ túi tinh phóng ra tạo thành tinh dịch
		Tuyến hành	Tiết dịch nhờn có tác dụng rửa niệu đạo và làm giảm tính acid của dịch âm đạo, đảm bảo sự sống sót của tinh trùng.

Hoạt động 2: Tìm hiểu về hiện tượng thụ tinh, thụ thai và kinh nguyệt

Mục tiêu: Nêu được khái niệm thụ tinh và thụ thai, hiện tượng kinh nguyệt, cách phòng tránh thai.
Nội dung: HS hoạt động theo kĩ thuật mảnh ghép, đọc SGK, quan sát hình ảnh và video tìm hiểu về thụ tinh, thụ thai và hiện tượng kinh nguyệt, hoàn thành Phiếu học tập số 2.
Sản phẩm: Hướng dẫn trả lời câu hỏi liên quan đến hiện tượng thụ tinh, thụ thai, kinh nguyệt và Phiếu học tập số 2.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2: Thụ tinh, thụ thai và kinh nguyệt

1. Đọc thông tin và quan sát hình 37.4 trag 175 SGK, hoàn thành bảng sau: