Sự cháy

Sự nổ

Quá trình luyện kim

Đốt cháy nhiên liệu

Xe đạp, tàu bị gỉ

Một số hình ảnh có thể sử dụng

- Think (Suy nghĩ cá nhân): GV chiếu một số hình ảnh, yêu cầu HS quan sát và trả lời các câu hỏi dưới đây:

+ Em thấy những hiện tượng gì qua các hình ảnh trên?

+ Nguyên nhân nào dẫn đến các hiện tượng trên?

- Pair (Trao đổi cặp đôi): Hai HS ngồi cạnh nhau chia sẻ suy nghĩ của mình theo câu hỏi ở hoạt động trên với nhau.

- Share (chia sẻ ý kiến với cả lớp): GV mời một số cặp HS đại diện ở mỗi nhóm chia sẻ câu trả lời với cả lớp.

Sau đó các nhóm khác đóng góp ý kiến bổ sung.

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Gv phát phiếu học tập số 2 giao nhiệm vụ cho hs.

- HĐ cá nhân: HS độc lập nghiên cứu sgk và hoàn thành nội dung phiếu học tập số 2.

- HĐ nhóm: HS thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập số 2, ghi sản phẩm của nhóm sau khi đã thảo luận thống nhất vào tờ giấy A3 của nhóm mình.

- GV theo dõi, quan sát mọi hoạt động của học sinh, kịp thời phát hiện những vướng mắc, khó khăn của học sinh để có biện pháp xử lý.

- HĐ chung cả lớp: GV mời 4 nhóm treo kết quả của mình lên bảng, GV mời đại diện 1 nhóm trình bày, các nhóm khác đối chiếu, phản biện. GV chốt lại kiến thức.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức.

- HS thảo luận nhóm suy nghĩ trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Đại diện nhóm HS hoặc HS giơ tay phát biểu hoặc lên bảng trình bày.

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc.

- GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

I. Số oxi hóa

1. Khái niệm số oxi hóa

Số oxi hóa của mốt nguyên tử một nguyên tố trong hợp chất là điện tích của nguyên tử nguyên tố đó với giả định đây là hợp chất ion.

2. Cách xác định số oxi hóa của nguyên tử các nguyên tố trong hợp chất

- Quy tắc 1:

+ Số oxi hóa của nguyên tử nguyên tố trong đơn chất bằng không.

+ Trong các hợp chất: Số oxi hóa của H là +1 (trử một số hydride NaH, CaH₂,..; Số oxi hóa của O là -2 (trừ một số trường hợp như OF₂, H₂O₂,…); Số oxi hóa của các kim loại kiềm (nhóm IA: Li, Na, K,…) luôn là +1, kim loại kiềm thổ (nhóm IIA: Be, mg, Ca, Ba,…) luôn là +2, số oxi hóa cúa Al là +3.

- Quy tắc 2: Tổng số oxi hóa của các nguyên tử trong phân tử bằng 0, của một ion đa nguyên tử bằng chính điện tích của ion đó.

Ví dụ:

; ; ; ;

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Gv phát phiếu học tập số 3 giao nhiệm vụ cho hs.

- HĐ cá nhân: HS độc lập nghiên cứu sgk và hoàn thành nội dung phiếu học tập số 3.

- HĐ nhóm: HS thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập số 3, ghi sản phẩm của nhóm sau khi đã thảo luận thống nhất vào tờ giấy A3 của nhóm mình.

- GV theo dõi, quan sát mọi hoạt động của học sinh, kịp thời phát hiện những vướng mắc, khó khăn của học sinh để có biện pháp xử lý.

- HĐ chung cả lớp: GV mời 4 nhóm treo kết quả của mình lên bảng, GV mời đại diện 1 nhóm trình bày, các nhóm khác đối chiếu, phản biện. GV chốt lại kiến thức.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức.

- HS thảo luận nhóm suy nghĩ trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Đại diện nhóm HS hoặc HS giơ tay phát biểu hoặc lên bảng trình bày.

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc.

- GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

II. Phản ứng oxi hóa – khử

1. Một số khái niệm

- Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng hóa học trong đó có sự thay đổi số oxi hóa của ít nhất một nguyên tố hóa học.

- Chất khử (chất bị oxi hóa) là chất nhường electron.

- Chất oxi hóa (chất bị khử) là chất nhận electron.

- Quá trình oxi hóa (sự oxi hóa) là quá trình nhường electron.

- Quá trình khử (sự khử) là quá trình nhận electron.

Ví dụ:

1,

- Chất khử: Ag

Quá trình khử: Ag + e → Ag⁺

- Chất oxi hóa : Cl

Quá trình oxi hóa:Cl₂ → 2Cl^- + 2e

2,

- Chất khử: Cl

Quá trình khử: Cl + e → Cl⁺

- Chất oxi hóa : Cl

Quá trình oxi hóa:Cl → Cl^- + e

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Gv phát phiếu học tập số 4 giao nhiệm vụ cho hs.

- HĐ cá nhân: HS độc lập nghiên cứu sgk và hoàn thành nội dung phiếu học tập số 4.

- HĐ nhóm: HS thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập số 4, ghi sản phẩm của nhóm sau khi đã thảo luận thống nhất vào tờ giấy A3 của nhóm mình.

- GV theo dõi, quan sát mọi hoạt động của học sinh, kịp thời phát hiện những vướng mắc, khó khăn của học sinh để có biện pháp xử lý.

- HĐ chung cả lớp: GV mời 4 nhóm treo kết quả của mình lên bảng, GV mời đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác đối chiếu, phản biện. GV chốt lại kiến thức.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến thức.

- HS thảo luận nhóm suy nghĩ trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- Đại diện nhóm HS hoặc HS giơ tay phát biểu hoặc lên bảng trình bày.

- Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc.

- GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

2. Cân bằng phản ứng oxi hóa – khử

* Phương pháp thăng bằng electron, dựa trên nguyên tắc: Tổng số electron do chất khử nhường bằng tổng số electron do chất oxi hóa nhận: Trải qua 4 bước:

- Bước 1: Xác định sự thay đổi số oxi hóa trước và sau phản ứng của các nguyên tử.

- Bước 2: Viết các quá trình oxi hóa và quá trình khử.

- Bước 3: Thăng bằng electron bằng cách nhân thêm hệ số vào các quá trình nhường và nhận electron sao cho tổng số electron nhường bằng tổng số electron nhận. Cộng các quá trình (đã nhân hệ số) với nhau.

- Bước 4: Dựa vào sơ đồ cộng các quá trình ở trên để hoàn thành phương trình dạng phân tử.

Nhóm 1: P + O₂  P₂O₅

Bước 1:

Bước 2:

Bước 3:

Bước 4:

Các nhóm còn lại làm tương tự

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- Gv cho các nhóm báo cáo hoạt động đã tìm hiểu ở nhà: ý nghĩa thực tiễn của phản ứng oxi hóa khử và một số phản ứng oxi hóa khử quan trọng từ đó rút ra bài học gì?

- Các nhóm báo cáo kết quả hoạt động của nhóm mình, các nhóm khác phản biện, gv chốt kiến thức.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

HS thực .

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- GV gọi học sinh trả lời.

- Các học sinh khác góp ý, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên chốt lại kiến thức, nhận xét, đánh giá.

3. Ý nghĩa và một số phản ứng oxi hóa – khử quan trọng

Phản ứng oxi hóa-khử có ý nghĩa rất quan trọng, hầu hết các quá trình tự nhiên và nhân tạo trên Trái Đất có liên quan đến phản ứng oxi hóa khử.

- Phản ứng liên quan đến việc cung cấp năng lượng:

+ Đốt cháy than củi, đốt cháy nhiên liệu:

C + O­₂ → CO₂.

+ Quá trình oxi hóa các chất trong cơ thể:

C₆H₁₂O₆ + 6 O₂ → 6 CO₂ + 6 H₂O.

- Phản ứng liên quan đến việc lưu trữ năng lượng:

+ Phản ứng xảy ra trong pin, ắc quy

+ Phản ứng quang hợp của cây xanh:

6CO₂ + 6H₂O → C₆H₁₂O₆ + 6 O₂.

* GV bổ sung : xác bã động vật phân hủy do bị oxi hóa  SO₂; H₂S gây ô nhiễm. Nhờ những quá trình oxi hóa khử xảy ra trong tự nhiên như : sự đốt cháy, sự lên men thối,.... làm giảm các chất độc hại trong không khí. Đốt cháy C, nhiên liệu gây khí CO_2, Có gây ô nhiễm.

Biện pháp xử lí: dựa trên cơ sở tính chất vật lí, hóa học cúa chúng

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5

Câu 1. Phản ứng sau đây là phản ứng oxi hóa – khử?

A.                               B.

C.                    D.

Câu 2. NH₃ không đóng vai trò là chất khử trong phản ứng

A.

B.

C.

D.

Câu 3. Cho phản ứng hóa học:  Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. là chất oxi hóa,  là chất khử.        B. là chất oxi hóa, là chất khử.

C. là chất khử, là chất oxi hóa.         D. là chất oxi hóa,  là chất khử.

Câu 4. Phản ứng nào sau đây là phản úng oxi hóa – khử?

A.                 B.

C.            D.

Câu 5. Trong phản ứng: đóng vai trò

A. là chất oxi hóa.

B. là chất oxi hóa, nhưng đồng thời là chất khử.

C. là chất khử.

D. không là chất oxi hóa, cũng không là chất khử.

Câu 6. Cho phản ứng:  Trong phản ứng này, 1 mol đã

A. nhận 1 mol electron.                             B. nhận 2 mol electron.

C. nhường 1 mol electron.                        D. nhường 2 mol electron.

Câu 7. Trong phản ứng:  Nguyên tố chlorine

A. chỉ bị oxi hóa.                                      B. chỉ bị khử.

C. không bị oxi hóa, cũng không bị khử.   D. vừa bị oxi hóa, vừa bị khử.

Câu 8. Trong phản ứng: . Nguyên tố Iron

A. bị oxi hóa.                                           B. bị khử.

C. không bị oxi hóa, cũng không bị khử.   D. vừa bị oxi hóa, vừa bị khử.

Câu 9. Cho phương trình hóa học sau: đóng vai trò

A. chỉ là chất oxi hóa.

B. không phải chất oxi hóa, không phải chất khử.

C. chỉ là chất khử.

D. vừa là chất oxi hóa, vừa là chất khử.

Câu 10. Trong các phản ứng dưới đây, phản ứng nào là phản ứng oxi hóa – khử?

A.              B.

C.                                    D.

Câu 11. Phản ứng phân hủy nào dưới đây không phải phản ứng oxi hóa – khử?

A.                B.

C.                          D.

Câu 12. Cho phản ứng hóa học: Trong phản ứng trên xảy ra

A. sự oxi hóa Cr và sự khử .                  B. sự khử Cr và sự oxi hóa .

C. sự oxi hóa Cr và sự oxi hóa .             D. sự khử Cr và sự khử .

Câu 13. Lưu huỳnh đóng vai trò là chất oxi hóa trong phản ứng

A.

B.

C.

D.

Câu 14. Cho phương trình phản ứng sau:  Nếu hệ số của là 8 thì tổng hệ số của Zn và NO là

A. 4.                        B. 3.                         C. 6.                         D. 5.

Câu 15. Cho phản ứng:  Các hệ số a, b, c, d, e là những số nguyên đơn giản nhất. Tổng (a+b) bằng

A. 4.                        B. 3.                         C. 6.                         D. 5.

1 – A

2 – D

3 – C

4 - C

5 – B

6 – B

7 – B

8 – C

9 – D

10 – C

11 – B

12 – A

13 – B

14 – D

15 – D