Giáo án kì 2 kinh tế pháp luật 10 cánh diều

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV cho HS sưu tầm các hình ảnh, câu chuyện, bài hát về Quốc ki, Quốc huy. Quốc ca, Quốc khánh, Thủ đô của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

- GV giao nhiệm vụ cho HS: Từng cả nhân đọc 2 thông tin trong SGK trang 93 và trả lời 2 câu hỏi gắn với các thông tin này.

- GV tổ chức cho HS trao đổi theo cặp đôi về kết quả thực hiện nhiệm vụ. Mời một số cặp lên bảng chia sẻ kết quả trước lớp. Những HS khác trao đổi, đặt thêm câu hỏi, thảo luận theo lớp để làm rõ những điểm chưa thống nhất.

- GV nêu tiếp câu hỏi: Vậy, Hiến pháp nước ta quy định những nội dung nào về chế độ chính trị?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK, thảo luận, trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời.

+ Thông tin 1 thể hiện:

• Tổng tuyển cử bầu Quốc hội thống nhất, thành công rực rỡ.

• Quốc hội quyết định vấn đề quan trọng của quốc gia.

• Đổi tên nước từ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà thành nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

+ Thông tin 2 thể hiện:

• Nước Việt Nam là nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

• Nhà nước thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

• Nhà nước thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.

Qua các hoạt động trên, HS được tiếp cận nội dung về hình thức chính thể, tên nước, chủ quyền lãnh thổ quốc gia Việt Nam và các nội dung khác trong chế độ chính trị.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

1. Quy định của Hiến pháp về tên nước, hình thức chính thể, chủ quyền của lãnh thổ quốc gia Việt Nam

- Hiến pháp năm 2013 khẳng định, nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời. Vì vậy, mọi hành vi chống lại độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, chống lại sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đều bị nghiêm trị nhằm góp phần giữ vững môi trường hoà bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước.

- Hiến pháp năm 2013 cũng quy định cụ thể về Quốc kì, Quốc huy, Quốc ca và Quốc khánh, Thủ đô của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

– GV giao nhiệm vụ cho HS:

+ Cá nhân: Đọc 2 thông tin và trường hợp trong SGK trang 93, 94.

+ Thảo luận nhóm theo kĩ thuật khăn trải bàn, trả lời câu hỏi dưới các thông tin, trường hợp.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK, thảo luận, trả lời câu hỏi.

- GV quan sát, hỗ trợ HS khi cần thiết, đánh giá sơ bộ khả năng tư duy độc lập của HS khi tranh luận, giải quyết vấn đề trong nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS treo bảng ghi kết quả vào vị trí của nhóm (sử dụng kĩ thuật phòng tranh), cử đại diện của nhóm giới thiệu sản phẩm và trả lời câu hỏi (nếu có). HS trong lớp lần lượt quan sát kết quả của từng nhóm, ghi chép, lắng nghe, đặt câu hỏi cho nhóm bạn:

+Thông tin 1: Bản chất của Nhà nước được thể hiện trong Hiến pháp: Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức.

Vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam thể hiện trong Hiến pháp: Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với Nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình. Đảng Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.

+ Thông tin 2: Vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên được thể hiện trong Hiến pháp: Đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; tập hợp phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường sự đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

+ Trường hợp: Anh K tuân thủ pháp luật, tích cực thực hiện quyền và nghĩa vụ bầu cử.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

2. Quy định của Hiến pháp về bản chất Nhà nước và tổ chức quyền lực chính trị

Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.

Nhân dẫn thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước. Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân được tiến hành theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

Đảng Cộng sản Việt Nam – Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đảng Cộng sản Việt Nam luôn gắn bó với nhân dân và chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình.

Tổ chức chính trị xã hội ở Việt Nam được thành lập trên cơ sở tự nguyện. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội thành viên có nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích chính dáng cho các thành viên của tổ chức minh, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, tham gia thực hiện dân chủ và giám sát, phản biện xã hội, xây dựng hệ thống chính trị. Các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành các nhóm, giao nhiệm vụ cho các nhóm: Quan sát hình ảnh, đọc thông tin trong SGK trang 95 và trả lời câu hỏi gắn với các thông tin.

a) Theo em, các hình ảnh và thông tin trên đã thể hiện nội dung nào về đường lối đối ngoại của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam?

b) Tại sao nội dung của đường lối đối ngoại được quy định trong Hiến pháp năm 2013?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK, trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời.

a) Hình ảnh và thông tin thể hiện về đường lối đối ngoại của Việt Nam, cụ thể:

– Kí kết các hiệp định, điều ước quốc tế.

– Tích cực tham gia các hoạt động quốc tế.

– Là thành viên của Liên hợp quốc.

b) Đường lối đối ngoại được quy định trong Hiến pháp vì đây là vấn đề cơ bản và quan trọng của quốc gia.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

3. Quy định của Hiến pháp về đường lối đối ngoại

Về đường lối đối ngoại, Hiến pháp năm 2013 quy định:

Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa phương hoả, đa dạng hoá quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi, tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và điều ước quốc tế mà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế vì lợi ích quốc gia, dân tộc, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

– GV giao nhiệm vụ cho HS với nội dung sau:

+ Cá nhân: Đọc trường hợp và tình huống trong mục 4.

+ Thảo luận cặp đôi theo 2 câu hỏi trong mục này.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc SGK, trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời.

a) H đã tích cực thực hiện nghĩa vụ công dân, phát huy vai trò của công dân tham gia đóng góp cho chính quyền trong quản lí nhà nước, xây dựng làng văn hoả. Chính quyền địa phương lắng nghe ý kiến của công dân, tích cực thực hiện nhiệm vụ, phát huy dân chủ ở địa phương.

b) Căn cứ vào Hiến pháp năm 2013, bảo vệ biên giới quốc gia là trách nhiệm của mọi người trong xã hội. Tuy nhiên, pháp luật quy định có chủ thể chuyên trách trong bảo vệ biên giới quốc gia như lực lượng quân đội, lực lượng an ninh,... HS có trách nhiệm bảo vệ biên giới quốc gia phù hợp với lứa tuổi của mình.

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.

Để thực hiện nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp về chế độ chính trị, mỗi công dân cần có nhận thức đúng đắn về chế độ chính trị; nghiêm túc thực hiện những quy định liên quan của Hiến pháp; tích cực phê phán các hành vi đi ngược lại các quy định của Hiến pháp về chế độ chính trị.

PHIẾU BÀI TẬP

Họ tên:……………………. Lớp:…………

Bài 1. Khẳng định nào sau đây đúng với Hiến pháp về chế độ chính trị? Vì sao?

Bài tập 2: Một số gợi ý đánh giá hành vi trong bài tập này:

A. Chị M không tuần phủ pháp luật, không thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân, được quy định trong Hiến pháp.

B. Uỷ ban nhân dân và Mặt trận Tổ quốc xã B thực hiện tốt nhiệm vụ theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.

C. Anh K có tinh thần yêu nước, tích cực thực hiện nghĩa vụ của công dân. D. Em Q hát Quốc ca là quyền và nghĩa vụ công dân, thể hiện niềm tự hảo dân tộc, khẳng định chủ quyền quốc gia.

Bài tập 3: T và các bạn thực hiện các quyền trưng cầu ý dân quy định trong Hiến pháp năm 2013 và Luật Trưng cầu ý dân năm 2015, cụ thể: Tham gia ý kiến góp ý vào dự án Luật; tuyên truyền phổ biến để mọi người thực hiện việc đóng góp ý kiến để thực hiện quyền của mình, đồng thời đây là trách nhiệm của công dân trong việc xây dựng và hoàn thiện pháp luật.

Bài tập 4: Ý kiến của bạn M đúng. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; tất cả quyền lực Nhà nước thuộc về Nhân dân; Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo.

PHIẾU BÀI TẬP

Họ tên:……………………. Lớp:…………

Bài 1. Khẳng định nào sau đây đúng với Hiến pháp về chế độ chính trị? Vì sao?

Bài tập 2: Em hãy đánh giá các hành vi thực hiện nghĩa vụ tuân theo Hiến pháp về chế độ chính trị trong các trường hợp dưới đây:

A. Chị M không tích cực tham gia góp ý dự thảo luật của Nhà nước.

B. Uỷ ban nhân dân và Mặt trận Tổ quốc xã B luôn tích cực phổ biến, tuyên truyền và tạo mọi điều kiện cho nhân dân trực tiếp, bình đẳng, bỏ phiếu kín để bầu cử Hội đồng nhân dân.

C. Anh K rất vui vẻ chia sẻ cho khách nước ngoài về một danh lam thắng cảnh của đất nước Việt Nam khi được hỏi.

D. Em Q luôn tự hào khi hát Quốc ca trong giờ chào cờ của trường.

Bài tập 3: Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân về Luật Nghĩa vụ quân sự, bạn T đã tích cực tham gia đóng góp ý kiến qua hòm thư góp ý của Quốc hội, đồng thời còn động viên bạn bè cùng tham gia để hoàn thiện luật cho phù hợp với thực tiễn đất nước. Theo em, T và các bạn đã thực hiện những quyền gì trong việc tham gia trưng cầu ý dân?

Bài tập 4: Khi tìm hiểu về bản chất của Nhà nước, M cho rằng, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước tổ chức và hoạt động trên cơ sở Hiến pháp, tôn trọng và bảo vệ Hiến pháp.

Em có đồng ý với ý kiến của M không? Vì sao?

5. Q thắc mắc, tại sao nước ta lại cần mở rộng quan hệ ngoại giao với nhiều nước trên thế giới nhưng phải giữ vững độc lập, chủ quyền quốc gia. Căn cứ vào nội dung bài học, em hãy giải thích cho Q.