Giáo án Lịch sử và địa lí 6 kì 1 sách kết nối tri thức và cuộc sống

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

+ GV chia lớp thành 4-6 nhóm, mỗi nhóm 1 quả địa cầu. GV hướng dẫn thực nghiệm tự quay quanh trục của TĐ.

+ HS thực hiện cùng, đọc sgk và trả lời yêu cầu

?Hướng tự quay quanh trục của TĐ

?Góc nghiêng của trục TĐ khi tự quay

?Thời gian tự quay quanh trục hết một vòng

? Mô tả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận theo nhóm nhỏ.

+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi 2 bạn đại diện 2 nhóm đứng dậy báo cáo kết quả làm việc của nhóm.

+ GV gọi HS nhóm khác nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

1. Chuyển động tự quanh quay trục của Trái Đất

- Mô tả chuyển động:

+ Hướng: từ tây sang đông

+ Góc nghiêng: không đổi, nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66⁰33’

+ Thời gian TĐ tự quay quanh trục hết 1 vòng: 24 giờ ( 1 ngày đêm)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

a. Ngày đêm luân phiên

+ GV làm thí nghiệm với quả địa cầu và đèn pin

+ HS quan sát thí nghiệm và đưa ra nhận xét

? Nếu TĐ không tự quay quanh trục mà chỉ quay xung quanh Mặt trời thì hiện tượng ngày đêm sẽ diễn ra như thế nào?

? CH sgk trang 202

b. Giờ trên Trái Đất

+ GV sử dụng quả Địa cầu để giúp HS hiểu rõ hơn về việc phân chia giờ

? Căn cứ vào đâu người ta chia TĐ thành 24 múi giờ

? Cách tính giờ trên Trái Đất

? CH trang 204 sgk

c. Sự lệch hướng chuyển động của vật thể

+ GV yêu cầu hs đọc sgk và trả lời câu hỏi

? Nguyên nhân nào dẫn đến các vật chuyển động đều bị lệch hướng

+ HS hoạt động theo nhóm và trả lời nhiệm vụ

+ GV mở rộng kiến thức cho HS

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

+ GV quan sát HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi

+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

2. Ngày đêm luân phiên và giờ trên Trái Đất

a. Ngày đêm luân phiên

- Nhận xét thí nghiệm:

+ TĐ có dạng hình cầu

+ Mặt Trời chỉ chiếu sáng được 1 nửa, nửa đưuọc chiếu sáng là ngày, nửa không đưuọc chiếu sáng là đêm

=> TĐ có ngày và đêm.

- Do hiện tượng tự quay nên ngày và đêm trên Trái Đất cũng lần lượt có ngày và đêm.

- Diễn ra ở khắp nơi trên Trái Đất, ngày đêm sẽ kéo dài 6 tháng

* CH: sử dụng quả địa cầu để trình bày hiện tượng ngày đêm luân phiên trên Trái Đất (lấy bóng đèn làm nguồn sáng (Mặt Trời) và quay chậm quả Địa Cầu với hướng từ tây sang đông khi đó các địa điểm trên quả Địa Cầu được chiếu sáng và đi vào bóng tối lần lượt từ đông sang tây

b. Giờ trên Trái Đất

- Vì Trái Đất (quả Địa Cầu) tự quay một vòng hết 24 giờ, vì thế người ta chia bề mặt Trái Đất ra thành 24 khu vực giờ (múi giờ)

- Cách tính giờ theo múi vực: Trái Đất ra thành 24 khu vực giờ (múi giờ), mỗi khu vực giờ rộng 15⁰ kinh tuyến, tất cả các địa điểm trong một khu vực giờ dùng chung một giờ, hai khu vực giờ liền nhau cách nhau một giờ. Khu vực giờ số 0 có đường kinh tuyến ( đi qua chính giữa được lấy làm giờ Quốc tế (GMT), Giờ các khu vực khác được tính dựa theo giờ của khu vực số 0.

Ví dụ: Khi giờ ở khu vực số 0 là 0 giờ thì Việt Nam nằm trong khu vực giờ số 7 và 8 nhưng thống nhất sử dụng giờ khu vực số 7 sẽ là 7 giờ sáng

* CH:

+ Một số quốc gia sử dụng giờ của nhiều khu vực giờ Liên bang Nga, Hoa Kỳ, Canada, Braxinh.

+ Các quốc gia sử dụng cùng khu vực giờ với Việt Nam là: In-đô-nê-xi-a LB Nga, Cam-pu-chia, Lào

+ Sự kiện đêm gala nghệ thuật “Sắc màu văn hóa bốn phương” được truyền hình trực tiếp vào 20 giờ ngày 31 tháng 5 năm 2019 ở Việt Nam, khi đó ở Xơ-un là 22 giờ, Mát-xcơ-va là 16 giờ, Ma-ri-la là 21 giờ.

c. Sự lệch hướng chuyển động của vật thể

- Nguyên nhân: do lực Cle-ô-tít

- Ở bán cầu Bắc vật thể chuyển động bị lệch về bên phải so với hướng chuyển động ban đầu

- Ở bán cầu Nam: vật thể chuyển động bị lệch về bên trái so với hướng chuyển động

ban đầu.

Hình thức đánh giá

Phương pháp

đánh giá

Công cụ đánh giá

Ghi Chú

- Thu hút được sự tham gia tích cực của người học

- Gắn với thực tế

- Tạo cơ hội thực hành cho người học

- Sự đa dạng, đáp ứng các phong cách học khác nhau của người học

- Hấp dẫn, sinh động

- Thu hút được sự tham gia tích cực của người học

- Phù hợp với mục tiêu, nội dung

- Báo cáo thực hiện công việc.

- Phiếu học tập

- Hệ thống câu hỏi và bài tập

- Trao đổi, thảo luận

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

+ GV thực hiện thí nghiệm di chuyển quả Địa Cầu quanh “Mặt Trời”, yêu cầu HS quan sát hình 1 và trả lời mục câu hỏi

+ GV yêu cầu HS quan sát GV làm mẫu hoặc quan sát hình 1 trong SGK và lần lượt thực hiện nhiệm vụ trong SGK

? Mô tả đặc điểm chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

+ GV yêu cầu một số em lên bảng, sử dụng quả Địa Cầu để luyện tập

+ GV điều chỉnh hoặc hỏi những HS còn lại những động tác nào mà bạn thực hiện chưa đúng để lưu ý với cả lớp.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.

+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi.

+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

1. Chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

+ Quỹ đạo chuyển động hình elip (GV giải thích về hình elip).

+ Hướng chuyển động từ tây sang đồng (ngược chiếu kim đồng hồ).

+ Thời gian Trái Đất quay quanh Mặt Trời hết 1 vòng 365 ngày 6 giờ (1 năm).

+ Góc nghiêng của trục Trái Đất khi tự quay quanh trục và quay quanh Mặt Trời không

đổi, nghiêng so với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66⁰33’

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

a. Mùa Trên Trái Đất

GV yêu cầu HS đọc sgk, quan sát hình 1, 2 và đặt câu hỏi

? Theo em, thế nào là mùa

? Vào các ngày 22/6 22/12, bán cầu nào ngả về phía Mặt Trời, bán cầu nào không ngả về phía Mặt Trời?

? Bán cầu ngả về phía Mặt Trời sẽ nhận được ít hay nhiều nhiệt?

* Hiện tượng mùa có sự khác nhau theo vĩ độ

+ GV yêu cầu HS đọc và trả lời CH sgk

b. Hiện tượng ngày – đêm dài ngăn theo mùa

+ GV cho học sinh liên hệ thực tế ở nước ta vào mùa hè và mùa đông

+ Yêu cầu HS hoàn thành bảng

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

+ HS tiếp nhận nhiệm vụ, trao đổi, thảo luận.

+ GV quan sát HS hoạt động, hỗ trợ khi HS cần

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời câu hỏi.

+ GV gọi HS khác nhận xét, đánh giá.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

+ GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới

2. Hệ quả chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời

a. Mùa Trên Trái Đất

- Mùa là khoảng thời gian trong năm có đặc điểm riêng về thời tiết và khí hậu

- Kết quả đúng là vào ngày 22 tháng 6 bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời. Bán cầu Nam không ngả về phía Mặt Trời. Đến ngày 22 tháng 12 thì ngược lại

Kết luận: Bán cầu nào hướng về phía Mặt Trời sẽ nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt, đó là mùa nóng của bán cầu đó. Bán cầu còn lại sẽ nhận được ít ánh sáng và nhiệt. Bán cầu đó đang là mùa lạnh

* CH:

+ Ngày 22 tháng 6, bán cầu Bắc là mùa nóng do ngả về phía Mặt Trời nên nhận được nhiều ánh sáng và nhiệt. Bán cầu Nam là mùa lạnh dó không ngả về phía Mặt Trời nên nhận được ít ánh sáng và nhiệt. Vào ngày 22 tháng 12 là hiện tượng diễn ra ngược lại.

+ Như vậy thời gian mùa của hai bán cầu đối lập nhau, bán cầu này là mùa nóng thì bán cầu kia là mùa lạnh và ngược lại.

* Hiện tượng mùa có sự khác nhau theo vĩ độ (Hình 3)

+ Ở các vĩ độ thấp: quanh năm nóng do góc chiếu của tia sáng mặt trời quanh năm lớn.

+ Ở các vĩ độ trung bình: có 4 mùa (Xuân – Hạ - Thu – Đông) do góc chiếu của tia sáng mặt trời quanh thay đổi đáng kể trong năm

+ Ở các vĩ độ cao: quanh năm lạnh do góc chiếu của tia sáng mặt trời quanh năm nhỏ.

b. Hiện tượng ngày – đêm dài ngăn theo mùa

+ Vào mùa hè thời gian ban ngày dài hơn thời gian ban đêm. Mùa đông thì ngược lại.

+ Hoàn thành bảng (bên dưới)

Thời gian

Địa điểm

Ngày 22 tháng 6

Ngày 22 tháng 12

Mùa

So sánh độ dài ngày - đêm

Mùa

So sánh độ dài ngày - đêm

Bán cầu Bắc

Nóng

Thời gian ngày dài hơn thời gian đêm

Lạnh

Thời gian ngày ngắn hơn thời gian đêm

Bán cầu Nam

Lạnh

Thời gian ngày ngắn hơn thời gian đêm

Nóng

Thời gian ngày dài hơn thời gian đêm