Giáo án và PPT Hoá học 10 kết nối Bài 19: Tốc độ phản ứng

BÀI 19: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

- Trò chơi: Lật mảnh ghép hoặc Bức tranh bí ẩn

- Có 4 mảnh ghép màu khác nhau ( xanh lá, nâu, xanh dương, cam) tương ứng với 4 câu hỏi che một bức tranh bí ẩn.

- Câu hỏi các mảnh ghép:

+ Xanh lá - Câu 1: (Gồm 10 chữ cái) Vào những tối giao thừa đón năm mới, thường có hoạt động này xảy ra?     

Đáp án: BẮN PHÁO HOA

+ Nâu -  Câu 2:  (Chiếu hình ảnh than cháy mạnh)  Cho biết phản ứng hóa học xảy ra trong hình ảnh trên?                   

 Đáp án:  C   +   O₂  CO₂

+ Xanh dương – Câu 3: (7 chữ cái) Khi để sắt bên ngoài không khí lâu ngày thì hiện tượng này xảy ra?                     

Đáp án:  SẮT BỊ GỈ

+ Cam – Câu 4: (6 chữ cái) Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống. 

“ Sữa chua hay Yogurt là một chế phẩm sữa được sản xuất bằng cách cho vi khuẩn   ……………  sữa.”             

Đáp án: LÊN MEN 

+ Bức tranh bí ẩn: Hình ảnh thỏ và rùa thi chạy ( Thỏ và rùa đặc trưng cho nhanh và chậm dẫn dắt đến các phản ứng vừa nhắc ở các ô màu – có phản ứng nhanh, chậm…)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm tốc độ phản ứng hóa học

- Nêu khái niệm tốc độ phản ứng. 

- Tốc độ phản ứng hóa học khác nhau xảy ra như thế nào?

- Tốc độ phản ứng hóa học có ý nghĩa gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Tốc độ phản ứng là đại lượng đặc trưng cho sự thay đổi lượng chất của chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thời gian.

- Các phản ứng hóa học khác nhau xảy ra nhanh, chậm rất khác nhau.

- Tốc độ phản ứng hóa học dùng để đánh giá mức độ xảy ra nhanh chậm của các phản ứng hóa học.

Hoạt động 2: Tìm hiểu tốc độ trung bình của phản ứng

- Cho phản ứng tổng quát: aA + bB→ mM + nN. Hãy tính tốc độ phản ứng?

- Ngoài tốc độ trung bình của phản ứng còn có tốc độ nào cần quan tâm nữa?

Sản phẩm dự kiến:

-  Tốc độ phản ứng được tính dựa theo sự thay đổi nồng độ của một chất bất kì trong phản ứng theo quy ước sau:

Trong đó: 

+ ∆C = C₂ – C₁: Biến thiên nồng độ

+ ∆t = t₂ – t₁: Biến thiên thời gian.

- Ngoài tốc độ trung bình của phản ứng còn có tốc độ tức thời của phản ứng, là tốc độ phản ứng tại một thời điểm nào đó.

Hoạt động 3: Tìm hiểu ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ phản ứng

- Ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ phản ứng. 

- Khi nồng độ các chất phản ứng tăng thì tốc độ phản ứng thay đổi như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

-  Ảnh hưởng: Khi tăng nồng độ chất phản ứng, tốc độ phản ứng tăng.

- Để các chất phản ứng được với nhau (vd: Na₂S₂O₃ và H₂SO₄) thì giữa các phân tử tham gia phản ứng phải va chạm “hiệu quả” với nhau, số va chạm “hiệu quả” càng lớn, tốc độ phản ứng càng lớn. Khi nồng độ các chất phản ứng tăng, số va chạm tăng, số va chạm “hiệu quả” tăng nên tốc độ phản ứng tăng.

Hoạt động 4: Tìm hiểu ảnh hưởng của áp suất, nhiệt độ, diện tích bề mặt và chất xúc tác đến tốc độ phản ứng

- Nêu ảnh hưởng của áp suất đến tốc độ phản ứng. 

- Nêu ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng

Sản phẩm dự kiến:

-  Đối với phản ứng có chất khí, khi tăng áp suất, nồng độ chất khí tăng theo, nên tốc độ phản ứng tăng.

- Khi tăng nhiệt độ, tốc độ phản ứng tăng.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

GV yêu cầu HS thực hiện bài tập trắc nghiệm.

Câu 1: Để xác định được mức độ phản ứng nhanh hay chậm người ta sử dụng khái niệm nào sau đây?

A. Tốc độ phản ứng.                                              

B. Cân bằng hoá học.

C. Phản ứng một chiều.                                          

D. Phản ứng thuận nghịch. 

Câu 2: Tốc độ phản ứng là

A. độ biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thể tích.

B. độ biến thiên nồng độ của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thời gian.

C. độ biến thiên số mol của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thể tích.

D. độ biến thiên thể tích của một trong các chất phản ứng hoặc sản phẩm trong một đơn vị thời gian.

Câu 3: Nhận định nào dưới đây đúng?

A. Nồng độ chất phản ứng tăng thì tốc độ phản ứng tăng.

B. Nồng độ chất phản ứng giảm thì tốc độ phản ứng tăng.

C. Nồng độ chất phản ứng tăng thì tốc độ phản ứng giảm.

D. Sự thay đổi nồng độ chất phản ứng không làm ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng. 

Câu 4: Đối với phản ứng có chất khí tham gia thì nhận định nào dưới đây đúng?

A. Khi áp suất tăng thì tốc độ phản ứng giảm.

B. Khi áp suất tăng thì tốc độ phản ứng tăng.

C. Khi áp suất giảm thì tốc độ phản ứng tăng.

D. Áp suất không ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng. 

Câu 5: Nhận định nào dưới đây đúng?

A. Khi nhiệt độ tăng thì tốc độ phản ứng tăng.

B. Khi nhiệt độ tăng thì tốc độ phản ứng giảm.

C. Khi nhiệt độ giảm thì tốc độ phản ứng tăng.

D. Sự thay đổi nhiệt độ không làm ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập trong sgk.